Εκφράσεις πολιτισμού και εκπαίδευσης

Από την επιστημονική μελέτη της πολυμορφίας των πολιτισμικών σχημάτων που η ανθρωπολογία ανέδειξε, σχεδόν απουσιάζει σήμερα το ερώτημα ποιο πολιτισμικό σχήμα είναι «καλό». Στην εκπαίδευση όμως το συγκεκριμένο ερώτημα είναι διαρκώς παρόν, απαιτώντας συχνά άρρητα έστω και πρόσκαιρη απάντηση, καθότι αναπόφευκτα μέσω αυτού αποφασίζεται τι πρέπει να διδαχθεί και τι όχι. Με αφετηρία τον συγκεκριμένο προβληματισμό, που προκύπτει όπου οι δύο αυτές προσεγγίσεις βρίσκονται σε συγκερασμό, το παρόν βιβλίο αναπτύσσει μία συλλογιστική και παραθέτει σχολιασμούς, που έστω και αν δεν οδηγούν σε κάποιο τελειωτικό αποτέλεσμα, ωθούν τον αναγνώστη να μην παραβλέψει τα κρίσιμα ζητήματα που αναδεικνύονται από μία τέτοια αναζήτηση. Αναγνωρίζοντας ότι η έννοια του πολιτισμού έχει ιστορικά συνδεθεί με συγκεκριμένα, διαχρονικά διαφορετικά, «επιτεύγματα», αλλά επίσης ότι από μία άλλη οπτική η κάθε κοινωνική ομάδα μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει τον δικό της πολιτισμό, εστιάζει στον τρόπο ζωής και τις παιδευτικές διεργασίες που ο κάθε πολιτισμός εμπεριέχει. Ενδιαφέρεται να εξετάσει κατά πόσον οι όποιες πολιτισμικές συνθήκες είναι δυνατόν να διερευνηθούν και ενδεχομένως να αξιολογηθούν ως προς την κάλυψη ατομικών αναγκών που προσφέρουν και τον βαθμό κοινωνικής «υγείας» που προάγουν. Δεδομένου ότι η κάθε πολιτισμική οντότητα εκπαιδεύει τα μέλη της, όχι αποκλειστικά με ειδικούς προς τούτο θεσμούς αλλά κυρίως μέσω των όσων προτείνει, αποτρέπει ή καλλιεργεί ως αξίες στην καθημερινότητα που εγκαθιδρύει, τα όσα στο βιβλίο εξετάζονται δεν αφορούν μόνον επαγγελματίες εκπαιδευτικούς, αλλά καθέναν που αναστοχάζεται ως προς την πολιτισμική κοσμοθεώρηση στην οποία είναι ενταγμένος και στης οποίας την δυναμική πορεία συμβάλλει ως άτομο παντοιοτρόπως, με τον αξιολογικό χαρακτήρα που ενυπάρχει στην κάθε πράξη του.