Αβγά μάταια

1.
Eggs-en-province
2.
Τ' αυγά κάθονταν στα κάρβουνα,
"Ποιος θα βγάλει τα κάστανα
από τη φωτιά", έλεγαν.
3.
Αβγά κεφάτα,
ό,τι καλύτερο έχει μείνει.
[κεφάτα: βαρβάτα varia lectio μείνει] απομείνει diminuavit]
4.
Αβγά με ώχρα «άχραντα» άσπιλα.
[αβγά στην ώχρα τους varia lectio]
5.
Κάθεται αργά-αργά, πρεπούμενη
περίληψη των γηρατιών του, στ' αβγά του.
[...]

ΚΡΙΤΙΚΗ

Ίσως δεν υπάρχει πιο πρόσφορο είδος από την ποίηση για να ξαναδώσεις στα πράγματα την αληθινή τους όψη (ή καλύτερα όψεις), υπονομεύοντας και εξουδετερώνοντας την απατηλή εκείνη που έχουν πάρει με τα χρόνια στα μάτια των ανθρώπων ­ μάτια που συχνά θολώνουν και δεν μπορούν να δουν καθαρά την ουσία του κόσμου τούτου. Με την καίρια ειρωνεία του ο Σουλιώτης αυτό ακριβώς προσπαθεί να πετύχει: να μη μείνουμε άβουλοι θεατές όσων έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε, όσων είναι στην επιφάνεια, αλλά να αντικρίσουμε επιτέλους εκείνο που κυοφορείται στο ανεξιχνίαστο και σιωπηλό βάθος, στον παλλόμενο πυρήνα, τις ατέρμονες θαυμαστές του μεταμορφώσεις. Και δεν είναι τυχαίο ότι επέλεξε για αυτό τον σκοπό, ένα ιδιόμορφο ζωικό προϊόν, το αβγό, με την αινιγματική και διφορούμενη φύση του. Το τσόφλι αποκρύπτει την κατάσταση του εσωτερικού, μόνον όταν το σπάσουμε μαθαίνουμε τι συνθήκες επικρατούν εντός του. Καταρτίζοντας έναν ιδιότυπο ποιητικό τσελεμεντέ, προσεγγίζει το θέμα του με παιγνιώδη διάθεση. Δεν πρόκειται βέβαια για ευκολίες και εξυπνακίστικες αποστροφές αλλά για πράγματα βαθιά βιωμένα, που προϋποθέτουν και μια επώδυνη εμπειρία ζωής. Είναι τούτη μια παλιά συνταγή της λογοτεχνίας: να ντύνει τη μαύρη και αποκρουστική αλήθεια με φωταψίες έντονες, με πυροτεχνήματα πολύχρωμα που μόλις σβήσουν στην αιθρία της νύχτας αφήνουν τον ουρανό πιο σκοτεινό απ' ό,τι ήταν προηγουμένως. Ο ποιητής πετά τον σοβαροφανή μανδύα του λόγιου και βουτάει συνειδητά στο λαϊκό ευφυολόγημα, πλησιάζοντας το ιδίωμά του σε αυτό της καθημερινής ζωής, στις καταστάσεις και τις κουβέντες της, σε τέτοιο βαθμό που αν το βιβλίο πέσει στα χέρια κάποιου ανυποψίαστου να νομίσει πως έχει να κάνει με διαλόγους της επιθεώρησης. Πολλά από τα δίστιχα, τρίστιχα και τετράστιχα θυμίζουν νανουρίσματα, άλλα παιδικά τραγουδάκια που λέγονται για να ξορκίσουν ένα τερατώδες κακό. Πέρα από τον μηδενισμό τους και την απαισιοδοξία που κρύβουν για τη ζωή, πέρα από τη βαθιά πεποίθηση ότι τίποτε δεν έχει νόημα, ότι το καθετί είναι συγκυρία της τύχης και μόνον, τα ποιητικά αυτά ψήγματα αποπνέουν και έναν σκεπτικισμό για τον ρόλο και τη σημασία της ποίησης: Γιατί να λέμε πάντα / κάτι που περισσεύει στη ζωή, αναρωτιέται ο Σουλιώτης. Εκτός από τις διασκεδαστικές μέχρι εξωφρενισμού συνταγές που παραθέτει, με προφανή σκοπό να προκαλέσει τον αναγνώστη και να τον ξεστρατίσει, ο τελευταίος θα βρει σε αυτές τις σελίδες σοφιστείες, αφορισμούς, παράδοξα φιλοσοφικά αποφθέγματα, λογοπαίγνια όπου οι παρηχήσεις της γλώσσας παίζουν ρόλο καθοριστικό, αλλά και εξάρσεις τρυφερότητας (Ραμφί, ραμφάκι που κροτείς / στο ντελικάτο τσόφλι ). Όλα συμμετέχουν εξίσου στη συνταγή. Η ισορροπία αποκαθίσταται έτσι. Η ζωή έχει αληθινά πολλές όψεις.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ
ΤΟ ΒΗΜΑ, 14-02-1999