Το ερωτόκαστρο

Το Βυζάντιο υπήρξε θεοκρατικό και θρησκευτικό αλλά εξόχως ερωτικό ταυτόχρονα.
Στην ύστερη ελληνική αρχαιότητα, το μέτρο ως κανόνας ζωής σπάει, ελευθερώνοντας ορμές, ροπές, αισθήματα, ερωτικά σκιρτήματα που έκαναν την ζωή δραματικότερη με το ερωτικό πάθος να κυριαρχεί και να συγκρούεται με το πάθος της χριστιανικής ζωής από την άλλη πλευρά.

Η χωροχρονική ροή του δράματος και του ερωτικού μυθιστορήματος, σε πρόζα είτε έμμετρη, είναι ακατάπαυστη, αδιάκοπη και συνεχής μέχρι σήμερα. Το δράμα και ο έρωτας ήταν ταυτόσημες έννοιες, οι οποίες δεν εκλείπουν στον έρωτα της εδώ ζωής.
Η μεσαιωνική φάση της ελληνικής μυθιστορίας είναι ελάχιστα γνωστή στο ευρύ κοινό ακόμα και οι έμμετρες μυθιστορίες της Παλαιολόγειας περιόδου, του ύστερου Ελληνικού μεσαίωνα, γραμμένες σε γλώσσα δημώδη, καθώς και αυτές σχεδόν αποκλειστικά οι εκδόσεις τους απευθύνονται σε περιορισμένο κοινό με ενδιαφέρον επιστημονικό φιλολογικό. Οι ειδικοί χρησιμοποιούν τις συγκεκριμένες μυθιστορίες -θεωρώντάς τες μάλιστα μια λαική, δημώδη λογοτεχνία-, ως κλειδί της απόδειξης της συνέχειας της ελληνικής γλώσσας.
Η πιο ριζοσπαστική μορφή της λογοτεχνικής παραγωγής μετά το 1204 είναι η εμφάνιση της δημώδους γλώσσας, στην οποία και γράφεται αποκλειστικά η μυθοπλαστική λογοτεχνία του 14ου αι.