Μελετήματα αρχαίας ελληνικής γραμματείας

Το ανά χείρας βιβλίο περιέχει είκοσι ένα μελετήματα Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, που αποτελούν εισηγήσεις, οι οποίες παρουσιάστηκαν σε επιστημονικά συνέδρια, κυρίως της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων και του Κέντρου Οδυσσειακών Σπουδών. Σε πρώτη μορφή τα κείμενα δημοσιεύτηκαν σε συλλογικούς τόμους και περιοδικά. Στη συνέχεια, η εκ νέου προσέγγισή τους, με σκοπό την παρούσα συγκεντρωτική έκδοση, επέφερε βελτιωτικές τροποποιήσεις. Αφαιρέθηκαν ή προστέθηκαν ενότητες, αξιοποιήθηκε ευρύτερη βιβλιογραφία και σε κάποιες περιπτώσεις τα κείμενα γράφτηκαν από την αρχή.
Τα μελετήματα σχετίζονται με τα ομηρικά έπη, την αρχαία ελληνική Τραγωδία, τον Ηρόδοτο και τον Θουκυδίδη. Δεν παρατίθενται με τη χρονολογική σειρά με την οποία παρουσιάστηκαν, αλλά με βάση τη θεματολογία τους. Για όσα έχουν κοινή θεματολογία, η βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε, σε γενικές γραμμές, είναι επίσης κοινή και εκ των πραγμάτων οι επαναλήψεις που παρατηρούνται κατά την παράθεσή της είναι αναπόφευκτες.
Οι σημειώσεις που υπήρχαν στην πρώτη δημοσίευση, στο μεγαλύτερο μέρος τους, εμπλουτίστηκαν. Στα πρωτότυπα αποσπάσματα προστέθηκε η μετάφρασή τους και στα μεταφρασμένα το πρωτότυπό τους. Για τα ομηρικά θέματα χρησιμοποιήθηκε η μετάφραση του Δ. Ν. Μαρωνίτη, ενώ για τα θουκυδίδεια η μετάφραση του Ν.Σ. Σκουτερόπουλου. Για τα αποσπάσματα από άλλους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς η μετάφραση που χρησιμοποιήθηκε αναφέρεται αντίστοιχα στην πρώτη σχετική παραπομπή. Σε όλες τις περιπτώσεις διατηρήθηκε η ορθογραφία και το τονικό σύστημα που ακολουθούν οι μεταφραστές (πολυτονικό στην Ιλιάδα και τον Θουκυδίδη, μονοτονικό στα άλλα κείμενα).
Δεκαπέντε από τα μελετήματα που περιέχονται στο βιβλίο πραγματεύονται θέματα από τον Όμηρο και τον Θουκυδίδη και τα υπόλοιπα αναφέρονται στον Τυρταίο, στην αρχαία ελληνική Τραγωδία και στον Ηρόδοτο. Είναι βέβαιο ότι, όσες φορές και αν επιχειρηθεί η επαναπροσέγγισή τους, θα υπάρχει πάντα έδαφος για περαιτέρω θεωρήσεις και βελτιώσεις. Άλλωστε, η σημασία των έργων της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας δεν περιορίζεται στην περιοχή της γνώσης αλλά επεκτείνεται στη διεύρυνση της σκέψης και της έρευνας, με στόχο τη βαθύτερη κατανόηση του ανθρώπου. Αυτήν ακριβώς τη βαθύτερη κατανόηση του ανθρώπου επιδίωξαν οι αρχαίοι Έλληνες καλλιέργεια και την ανάπτυξη του Λόγου.