0
Your Καλαθι
Θεατρική Ζωή Κίνηση και Δραστηριότητα στην Πάτρα
Από το 1828 έως το 1900
Περιγραφή
Πρόλογος Βάλτερ Πούχνερ
ΚΡΙΤΙΚΗ
Καλοδεχούμενη η διδακτορική διατριβή της Ευανθίας Ε. Στιβανάκη, την οποία επαινεί στον πρόλογό του ο καθηγητής Βάλτερ Πούχνερ, ένας «ψείρας» της ιστορίας του νεοελληνικού θεάτρου. Ο 19ος αιώνας αποτελεί φωτεινή περίοδο στην ιστορία της Πάτρας που «φωτιζόταν» από την καλλιέργεια και εμπορία τής «πολυθελγήτρου νύμφης», της «μαυρομάτας Κίρκης», της κορινθιακής σταφίδας.
Τι να την κάνετε όλη αυτή την οικονομική ευρωστία, η οποία έδειξε τις ρυτίδες της κατά την τελευταία πενταετία του ίδιου αιώνα. Το αποτέλεσμα; Πήγε στράφι αυτή η πρόσκαιρη αστική λάμψη, γυρνώντας στα χρώματα τα σκοτεινά που χρωμάτισαν σχεδόν όλες τις επαρχιακές ονομαζόμενες πόλεις.
Εδώ το θέμα μας είναι το θέατρο, τόσο ως παραγωγή και καλλιτεχνικό αποτέλεσμα όσο και ως αποδοχή από ειδικούς και κοινό. Η αρχή αυτής της τιτανικής πορείας (τιτανική γιατί βυθίστηκε όπως ο Τιτανικός) βρίσκεται στα 1828, χρονιά κατά την οποία απελευθερώθηκε. Ως το 1870 κρατάει η πρώτη περίοδος της εργασίας, οπότε αποφασίζεται η ανέγερση του θεάτρου «Απόλλων». Η λειτουργία του το χειμώνα του 1872 θα δώσει ώθηση στη θεατρική ζωή της πόλης, ποιοτικά και ποσοτικά.
Η δεύτερη υποπερίοδος, 1870-1900, περίοδος ακμής, μετά την προηγούμενη, την οποία η συγγραφέας χαρακτηρίζει προδρομική, στριφογυρνάει γύρω από τον «Απόλλωνα», το «χαριέστατον τέκνον της πόλεως». Η εργασία διαιρείται σε δεκαετίες, αναλυόμενη η κάθε μία ως προς τα εθνικά και τα τοπικά ιστορικά χαρακτηριστικά της. Η πολιτισμική όψη της πόλης, όπως διαβάζουμε, αναδεικνύεται από μαρτυρίες και καταγραφές έγκυρων περιηγητών. Η θεατρική ζωή, κίνηση και δραστηριότητα που αποτελεί και το αντικείμενο της διατριβής ερευνάται σε δέκα θέματα: α) Λυρικό θέατρο, β) Ελληνικό θέατρο, γ) Ερασιτεχνικό και σχολικό θέατρο, δ) Θεατρικοί χώροι, ε) Θεατρικές εκδόσεις, στ) Καραγκιόζης, ζ) Ωδικά καφενεία: καφέ σαντάν - καφέ αμάν, η) Λαϊκά θεάματα: ιπποδρόμια, πανοράματα, ταχυδακτυλουργοί, ακροβάτες κ.ά., θ) Το θέατρο στη γλώσσα του Τύπου, ι) Απόκρεω, εορτές, πανηγύρεις, υποδοχές.
Το πόνημα ολοκληρώνεται με μια σύντομη αναφορά στην τετραετία 1900-1904 -οπότε και ολοκληρώνεται η σταφιδική κρίση με τη διάλυση της «Σταφιδικής Τραπέζης». Η κυριότερη πηγή της εργασίας είναι ο σωζόμενος Τύπος, ιδιαίτερα από τη δεκαετία του 1870, όπου υπάρχουν εγκυρότατες εφημερίδες σχεδόν σε πλήρη σώματα. Κι από κοντά, μαρτυρίες και εντυπώσεις περιηγητών, ιστορικών και μελετητών, δημόσια και ιδιωτικά αρχεία, τοπικά έγγραφα και εκδόσεις υπηρεσιών και φορέων, η σύγχρονη βιβλιογραφία σχετικά με την ιστορία, την κοινωνία, τον πολιτισμό, τις τέχνες, το θέατρο της πόλης.
Β. Κ. Κ.
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 16/11/2001
ΚΡΙΤΙΚΗ
Καλοδεχούμενη η διδακτορική διατριβή της Ευανθίας Ε. Στιβανάκη, την οποία επαινεί στον πρόλογό του ο καθηγητής Βάλτερ Πούχνερ, ένας «ψείρας» της ιστορίας του νεοελληνικού θεάτρου. Ο 19ος αιώνας αποτελεί φωτεινή περίοδο στην ιστορία της Πάτρας που «φωτιζόταν» από την καλλιέργεια και εμπορία τής «πολυθελγήτρου νύμφης», της «μαυρομάτας Κίρκης», της κορινθιακής σταφίδας.
Τι να την κάνετε όλη αυτή την οικονομική ευρωστία, η οποία έδειξε τις ρυτίδες της κατά την τελευταία πενταετία του ίδιου αιώνα. Το αποτέλεσμα; Πήγε στράφι αυτή η πρόσκαιρη αστική λάμψη, γυρνώντας στα χρώματα τα σκοτεινά που χρωμάτισαν σχεδόν όλες τις επαρχιακές ονομαζόμενες πόλεις.
Εδώ το θέμα μας είναι το θέατρο, τόσο ως παραγωγή και καλλιτεχνικό αποτέλεσμα όσο και ως αποδοχή από ειδικούς και κοινό. Η αρχή αυτής της τιτανικής πορείας (τιτανική γιατί βυθίστηκε όπως ο Τιτανικός) βρίσκεται στα 1828, χρονιά κατά την οποία απελευθερώθηκε. Ως το 1870 κρατάει η πρώτη περίοδος της εργασίας, οπότε αποφασίζεται η ανέγερση του θεάτρου «Απόλλων». Η λειτουργία του το χειμώνα του 1872 θα δώσει ώθηση στη θεατρική ζωή της πόλης, ποιοτικά και ποσοτικά.
Η δεύτερη υποπερίοδος, 1870-1900, περίοδος ακμής, μετά την προηγούμενη, την οποία η συγγραφέας χαρακτηρίζει προδρομική, στριφογυρνάει γύρω από τον «Απόλλωνα», το «χαριέστατον τέκνον της πόλεως». Η εργασία διαιρείται σε δεκαετίες, αναλυόμενη η κάθε μία ως προς τα εθνικά και τα τοπικά ιστορικά χαρακτηριστικά της. Η πολιτισμική όψη της πόλης, όπως διαβάζουμε, αναδεικνύεται από μαρτυρίες και καταγραφές έγκυρων περιηγητών. Η θεατρική ζωή, κίνηση και δραστηριότητα που αποτελεί και το αντικείμενο της διατριβής ερευνάται σε δέκα θέματα: α) Λυρικό θέατρο, β) Ελληνικό θέατρο, γ) Ερασιτεχνικό και σχολικό θέατρο, δ) Θεατρικοί χώροι, ε) Θεατρικές εκδόσεις, στ) Καραγκιόζης, ζ) Ωδικά καφενεία: καφέ σαντάν - καφέ αμάν, η) Λαϊκά θεάματα: ιπποδρόμια, πανοράματα, ταχυδακτυλουργοί, ακροβάτες κ.ά., θ) Το θέατρο στη γλώσσα του Τύπου, ι) Απόκρεω, εορτές, πανηγύρεις, υποδοχές.
Το πόνημα ολοκληρώνεται με μια σύντομη αναφορά στην τετραετία 1900-1904 -οπότε και ολοκληρώνεται η σταφιδική κρίση με τη διάλυση της «Σταφιδικής Τραπέζης». Η κυριότερη πηγή της εργασίας είναι ο σωζόμενος Τύπος, ιδιαίτερα από τη δεκαετία του 1870, όπου υπάρχουν εγκυρότατες εφημερίδες σχεδόν σε πλήρη σώματα. Κι από κοντά, μαρτυρίες και εντυπώσεις περιηγητών, ιστορικών και μελετητών, δημόσια και ιδιωτικά αρχεία, τοπικά έγγραφα και εκδόσεις υπηρεσιών και φορέων, η σύγχρονη βιβλιογραφία σχετικά με την ιστορία, την κοινωνία, τον πολιτισμό, τις τέχνες, το θέατρο της πόλης.
Β. Κ. Κ.
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 16/11/2001
Κριτικές
Δεν βρέθηκαν δημοσιεύσεις
