Αλέξανδρος ο Μέγας

Μια παγκόσμια μυθολογία με επίκεντρο τον Μέγα Αλέξανδρο

Είτε έδινε μάχες με φτερωτoύς δαίμονες είτε συναντιόταν με τις Αμαζόνες, είτε κατέβαινε στον Κάτω κόσμο είτε επινοούσε τον πρώτο στον κόσμο καταδυτικό κώδωνα,
ο Αλέξανδρος ενέπνεε τους λαούς ως ήρωας, ακόμη και ως θεός.

Ρίτσαρντ Στόουνμαν

Δεν υπάρχει τίποτε που δεν κατάφερε να κάνει ο θρυλικός Μέγας Αλέξανδρος: φιλοσόφησε με τους Γυμνοσοφιστές στην Ινδία και τον κυνικό φιλόσοφο Διογένη στην Ελλάδα, αναγνώρισε τους γεννήτορές του σε θαυμαστά πρόσωπα όπως τον φαραώ Νεκτανεβώ της Αιγύπτου ή ακόμα και τον ίδιο τον Δαρείο, αναζήτησε τη χώρα όπου τεράστια μυρμήγκια σκάβουν για χρυσάφι, συνάντησε τους Σκιόποδες, τους Κυνοκέφαλους και τις Αμαζόνες, κι ακόμα Κενταύρους, Δαίμονες και Δράκοντες, επινόησε μια πτητική μηχανή και τον καταδυτικό κώδωνα, αναζήτησε τον τάφο του Αδάμ, πήρε από τον Σολομώντα το βιβλίο της σοφίας και το παρέδωσε στον Αριστοτέλη, έγινε ακόμα και μωαμεθανός (χίλια χρόνια πριν εμφανιστεί ο Μωάμεθ)!

Ο θρυλικός Μέγας Αλέξανδρος είναι ο Αλέξανδρος που πέρασε αμέσως μετά τον θάνατό του από την Ιστορία στον Θρύλο.
Το βιβλίο του Ρίτσαρντ Στόουνμαν κάνει ακριβώς αυτό: περιγράφει, εξηγεί, τεκμηριώνει, σε μια συναρπαστική αφήγηση, την ύπαρξη θρύλων με επίκεντρο τον Μέγα Αλέξανδρο στις παραδόσεις δεκάδων λαών και ουσιαστικά, μέσω αυτών των εθνικών παραδόσεων, σε όλο τον κόσμο.

Ο Αλέξανδρος ο Μέγας (356-323 π.Χ.) επέσπευσε μια τεράστια ιστορική αλλαγή τόσο στον χώρο της Μεσογείου όσο και στην Εγγύς Ανατολή. Ωστόσο, στις δύο χιλιετίες που ακολούθησαν, ο απόηχος του θρύλου του απλώθηκε ακόμη περισσότερο: σε διαφορετικούς πολιτισμούς, θρησκευτικές παραδόσεις και απομακρυσμένα έθνη.
Ο Ρίτσαρντ Στόουνμαν, ο κατεξοχήν ειδικός επί της μυθολογίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μας εισάγει πρώτα στον ιστορικό Αλέξανδρο για να περάσει στη συνέχεια στον Αλέξανδρο των θρύλων: ένα μυθικό σύμβολο δίχως προηγούμενο που κατόρθωσε να εκφράσει το ηρωικό ιδεώδες σε πολιτισμούς από την Αίγυπτο μέχρι την Ισλανδία, από τη Βρετανία μέχρι τη Μαλαϊκή χερσόνησο.
Ο Αλέξανδρος ενσάρκωσε πρώτα τις ανησυχίες του ανθρώπου των Ελληνιστικών χρόνων? πυροδότησε τις ρωμαϊκές αντιλήψεις περί τυραννίας και βασιλείας, υπήρξε προστάτιδα θεότητα για τους ειδωλολάτρες του τετάρτου αιώνα και ήρωας της ιπποσύνης στον πρώιμο Μεσαίωνα. Εμφανίζεται σε εβραϊκά, χριστιανικά και ισλαμικά χειρόγραφα, επανειλημμένως ως προφήτης. Είτε έδινε μάχες με φτερωτούς δαίμονες είτε συναντιόταν με τις Αμαζόνες, είτε κατέβαινε στον Κάτω κόσμο είτε επινοούσε τον πρώτο στον κόσμο καταδυτικό κώδωνα, ο Αλέξανδρος ενέπνεε τους λαούς ως ήρωας, ακόμη και ως θεός.

Η έκδοση αυτή, του πανεπιστημίου του Γέιλ, διευρύνει σε απροσδόκητα νέα κατεύθυνση την ιστορική έρευνα για την προσωπικότητα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Στον τόμο περιέχεται όλη η παγκόσμια μυθολογία γύρω από τον Μέγα Αλέξανδρο, τεκμηριωμένη από τον Ρίτσαρντ Στόουνμαν, την υπ’ αριθμόν μία αυθεντία επί του θέματος.

Όλα τα άλλα βιβλία με το ίδιο θέμα τερματίζουν την αφήγησή τους στον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Στο βιβλίο του Στόουνμαν ο θάνατος του Αλεξάνδρου αποτελεί απλώς την αφετηρία. Στο βιβλίο συγκεντρώνονται για πρώτη φορά εκατοντάδες από τους περιπετειώδεις θρύλους για τον Μέγα Αλέξανδρο – που οι λαοί ανέπλασαν στις εθνικές τους αφηγήσεις ξανά και ξανά σε όλη την υφήλιο.

Στον Αλέξανδρο τον Μέγα η ιστορία του Αλεξάνδρου ξεκινά το 356 π.Χ. και καταλήγει, περνώντας μέσα από την παγκόσμια ανάπλαση των θρύλων του στην αραβική, αρμενική, βουλγαρική, κοπτική, τσεχική, αγγλική, αιθιοπική, γαλλική, γερμανική, ελληνική /μεσαιωνική, ιρλανδική, τουρκική, ιταλική, εβραϊκή, μαλαϊκή, μογγολική, σερβική, περσική, ρουμανική, σκωτική, ισπανική, σουηδική, συριακή γλώσσα, στον Καραγκιόζη, στο Μπαουντολίνο του Ουμπέρτο Έκο και στη διαμάχη με τα Σκόπια για την ελληνικότητα της Μακεδονίας! Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια εμπεριστατωμένη συλλογή των θρύλων του Μεγάλου Αλεξάνδρου – ενός ισχυρού ηγέτη στη διάρκεια της ζωής του και μιας ακόμα πιο επιβλητικής φυσιογνωμίας στην ιστορία της λογοτεχνίας και των ιδεών. Ο τόμος περιλαμβάνει πλούσιο εικονογραφικό υλικό, πλήρες χρονολόγιο, ειδική βιβλιογραφία (ελληνική και ξενόγλωσση) καθώς και χρηστικό ευρετήριο. Το 2008, το έγκριτο περιοδικό Choice επέλεξε το βιβλίο ως ένα από τα σπουδαιότερα ιστορικά έργα για το 2008. Το βιβλίο περιελήφθη επίσης στη βραχεία λίστα για το βραβείο Runciman 2009.*

* Βραβείο που επιλέγει κάθε χρόνο η Anglo-Hellenic League

προς τιμήν του ιστορικού σερ Στίβεν Ράνσιμαν.