Κλέλαντ, Τζων

Λίγες πληροφορίες έχουν διασωθεί για τη ζωή και το έργο του άγγλου συγγραφέα John Cleland (βάπτιση: 24.9.1709 - θάνατος: 23.1.1789), που το γνωστότερο έργο του είναι το "Fanny Hill: or, The Memoirs of a Woman of Pleasure" ("Φάνυ Χιλ, ή Τα απομνημονεύματα μιας γυναίκας της ηδονής"). Γεννήθηκε στο Κίνγκστον του Σέρεϋ, δίπλα στον Τάμεση, και μεγάλωσε στο Λονδίνο. Η οικογένειά του ανήκε στους υψηλότερους μορφωτικά και πολιτιστικά κύκλους του Λονδίνου: ο πατέρας του ήταν αξιωματικός του στρατού και,στη συνέχεια, δημόσιος λειτουργός, ενώ η μητέρα του συναναστρεφόταν ποιητές όπως ο Alexander Pope (Αλεξάντερ Πόουπ) και συγγραφείς όπως οι Chesterfield και Horace Walpole (Οράτιος Ουόλπολ). Γράφτηκε στο Westminster School το 1721, αλλά το εγκατέλειψεδύο χρόνια αργότερα επιλέγοντας να καταταχτεί ως κληρωτός στη Βρετανική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών. Περνώντας στις πολιτικές υπηρεσίες της εταιρείας, έζησε στη Βομβάη μεταξύ 1728-1740 και επέστρεψε στο Λονδίνο μόνο λίγο πριν από το θάνατο του πατέρατου. Το 1748 φυλακίζεται για ένα χρέος 840 λιρών, και περνάει ένα περίπου χρόνο στη φυλακή. Στο διάστημα αυτό γράφει και εκδίδεται για πρώτη φορά το ερωτογράφημα "Φάνυ Χιλ", σε δύο τόμους (Νοέμβριος 1748 - Φεβρουάριος 1749). Τον Μάρτιο του 1749 αποφυλακίζεται και τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς τόσο ο ίδιος όσο και οι εκδότες του βιβλίου παραπέμπονται σε δίκη, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Cleland αποκηρύσσει δημόσια το έργο και το βιβλίο αποσύρεται και δεν ξαναεκδίδεται για πάνω από εκατό χρόνια (συνέχισε να κυκλοφορεί, όμως, σε πειρατική μορφή). Το 1750 ο Cleland παρουσίασε μια αυτολογοκριμένη μορφή του έργου, για την οποία επίσης παραπέμφθηκε σε δίκη· το δικαστήριο, όμως, δέχτηκε, αυτή τη φορά, ότι οι "άσεμνες" σκηνές είχαν προστεθεί στις παράνομες, πειρατικές εκδόσεις του έργου και όχι από τον ίδιο τον συγγραφέα, ο Cleland αθωώθηκε και η "ευπρεπισμένη" μορφή του έργου συνέχισε να κυκλοφορεί κανονικά. Στη συνέχεια της ζωής του αφιερώθηκε στη δημοσιογραφία και στη συγγραφή μυθιστορημάτων ("Memoirs of a Coxcomb", 1751, "The Woman of Honour", 1768), διηγημάτων ("The Surprises of Love",1764) και θεατρικών έργων (της τραγωδίας: "Titus Vespasian", 1755, και των κωμωδιών: "The Ladies Subscription", 1755, "Tombo-Chiqui, or ,The American Savage", 1758, οι οποίες δεν παίχτηκαν ποτέ), χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Άλλα έργα του είναι: "The Oeconomy of a Winter's Day" (παρωδία του "The Oeconomy of Human Life" του Robert Dodsley, 1750), "Dictionary of Love" (προσαρμογή του αντίστοιχου γαλλικού πρωτότυπου, 1753), "The Times!" (έμμετρη σάτιρα, 1760-61), μία βιογραφία της Madame de Pompadour, ερωμένης του Λουδοβίκου 15ου (1760), και πολλές μεταφράσεις και κριτικές (δημοσίευσε τριάντα κριτικές στο περιοδικό "Monthy Review" και περίπου 200επιστολές στο "Public Advertiser", μεταξύ 1749 και 1787). Τη δεκαετία του 1770 κατηγόρησε τον Laurence Sterne για "πορνογραφία", με αφορμή την έκδοση του εννιάτομου "Τρίστραμ Σάντι", και ισχυρίστηκε ότι με τη "Φάνυ Χιλ" απέδειξε ότι είναι δυνατόν ναγράφει κανείς για την πορνεία, χωρίς να χρησιμοποιήσει "χυδαίους" όρους.