Πυρομάγλου, Κομνηνός

Ο Κομνηνός Πυρομάγλου (1899-1980) γεννήθηκε το 1899 στην Πλάκα της Λήμνου. Το 1916 εντάχθηκε στις ελληνικές ομάδες δολιοφθοράς οι οποίες έδρασαν στα μετόπισθεν των μικρασιατικών ακτών. Το διάστημα 1919-1923 υπηρέτησε ως κληρωτός. Από τις 5 Μαρτίου 1919 έως τις 15 Δεκεμβρίου 1922 υπηρέτησε στο Εκστρατευτικό Σώμα της Μικράς Ασίας. Μετά την κατάρρευση του μετώπου, αρνηθείς να υπακούσει στη διαταγή του στρατηγού Τρικούπη περί παραδόσεως, συγκρότησε ομάδα διακοσίων ανδρών, διέφυγε για την περίφημη χαράδρα του Αλή-Βεράν και συντάχθηκε με το σύνταγμα 5/42 του Πλαστήρα· κατόρθωσε να διαφύγει από τη Σμύρνη με τη βοήθεια Γάλλων ναυτών. Από τον Νοέμβριο του 1922 έως τον Ιούλιο του 1923 υπηρέτησε στο Πολιτικό Γραφείο της Επαναστάσεως Πλαστήρα - Γονατά.Εργάστηκε σε διάφορες επιχειρήσεις στην Αλεξάνδρεια έως το 1927, οπότε μετέβη στο Παρίσι. Εκεί πήρε δίπλωμα γαλλικής φιλολογίας στη Σορβόννη και δίπλωμα από το Ινστιτούτο Φωνητικής της Ecole Pritique des Haute Etudes. Εργάστηκε για τρία χρόνια στο Νεοελληνικό Ινστιτούτο της Σορβόννης ως βοηθός του διάσημου ελληνιστή και φιλέλληνα, καθ. Ουμβ. Περνώ. Δίδαξε στην Αναργύριο Σχολή Σπετσών και από το 1934 ως το 1938 στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1939 συνελήφθη και εκτοπίστηκε στη Σίκινο για τη δράση του ως Γραμματέας της υπό τον Θ. Σοφούλη Επιτροπής Πρωτοβουλίας των Κομμάτων εναντίον της δικτατορίας Μεταξά. Με ενέργειες του Περνώ και άλλων καθηγητών της Σορβόννης εστάλη στη Γαλλία, όπου απετέλεσε μέλος της υπό τον ΠλαστήραΕπιτροπής εναντίον της δικτατορίας Μεταξά. Τον Σεπτέμβριο του 1941, κατόπιν εντολής του Πλαστήρα, ο οποίος βρισκόταν υπό γερμανική παρακολούθηση, διέσχισε την κατεχόμενη Ευρώπη και έφτασε στην Αθήνα για να οργανώσει την αντίσταση της Ελλάδος. Διετέλεσε Οργανωτικός Γραμματεύς του ΕΔΕΣ μόλις εκδηλώθηκε ο ένοπλος αντάρτικος αγώνας στα βουνά και Γενικός Υπαρχηγός ΕΟΕΑ-ΕΔΕΣ. Έλαβε μέρος στην επιχείρηση Γοργοπόταμου καθώς και σε όλες τις επιχειρήσεις κατά των κατακτητών μέχρι το τέλος του αγώνα. Αντιπροσώπευσε τις ΕΟΕΑ και τον ΕΔΕΣ στις συζητήσεις μεταξύ των Οργανώσεων Αντιστάσεως (Λιάσκοβο, Κοινό Στρατηγείο Ανταρτών -Περτούλι), στο Κάιρο μεταξύ ελληνικής κυβερνήσεως-ΣΜΑ το 1943, στη Σύσκεψη Μυροφύλλου-Πλάκας, στη Διάσκεψη Λιβάνου, κ.λ.π. Μετά την απελευθέρωση διαχώρισε τη θέση του από τον στρατηγό Ζέρβα. Το 1947 αναχώρησε με τη σύζυγό του Έμμη, κόρη Γεωργίου Καρτάλη, για την Αίγυπτο και το Παρίσι, όπου για επτά έτη ασχολήθηκε με το εμπόριο. Το 1955 επέστρεψε στην Ελλάδα. Στις εκλογές του 1956 υπήρξε Πρόεδρος της Διακομματικής Επιτροπής του Συνασπισμού της Δημοκρατικής Ενώσεως για την διεξαγωγή των εκλογών. Το 1958, πιστός στη συμφωνία για τη συνεργασία όλων των δημοκρατικών δυνάμεων συνεργάστηκε εκλογικώς με την ΕΔΑ και εκλέχθηκε βουλευτής Αθηνών. Στη συνέχεια ίδρυσε με τον Ηλία Τσιριμώκο την Δημοκρατική Ένωση. Από το 1961 ασχολήθηκε με την συγγραφή σύγχρονου ιστορίας των κατοχικών χρόνων. Διετέλεσε μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αντιστασιακών και της Διεθνούς Επιτροπής για τη συγγραφή της ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά τη διάρκεια της επταετίας ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δραστηριότητα ως συντονιστής των αντιχουντικών οργανώσεων. Πέθανε το 1980.