Ανθολογία Τουρκικής Προοδευτικής ποίησης

Καλημέρα, γείτονα! Έχουμε τα ίδια βάσανα, αλλά και τις ίδιες ελπίδες! Γράφουν οι: Α. Καντίρ, Α. Μπεχράμογλου, Α. Αζάρ, Α. Ιλχάν, Α. Νταμάρ, Β. Τούρκαλη, Ε. Γκιόκτσε, Ε. Μπεχζάτ, Ζ. Ντεφνέ, Ι. Μπερκ, Ι. Σουπχη, Κ. Οζέρ, Μ. Άνταϊ, Μ. Έλογλου, Μ. Καραμπουλούτ, Μ. Κεμάλ, Μ. Μπασαράν, Μπ. Μπασαράν, Μ. Τ. Ουσλού, Μπ. Ετζεβίτ, Ναζίμ Χικμέτ, Νεσέ Γιασίν, Ν. Τζούμαλι, Ο. Μ. Αριμπούρνου, Ο. Ίντζε, Ο. Κάνικ, Ο. Ριφάτ, Ο. Τοπρακ, Ο. Γ. Ογουτζάν, Ρ. Χακκί, Σ. Μπέρφε, Σ. Σεζέρ, Σ. Σοράν. Σ. Τασέρ, Σ. Αλτινέλ, Σ. Τανίλλι, Τζ. Γιουτζέλ, Τζ. Ιργκάτ, Τζ. Κιούλεμπι, Τζ. Τάραντζι, Φ. Έρντιντς, Φ. Νταγλάρτζα, Φ. Σάβαστι, Φ. Γκιράι, Χ. Ντινάμο, Χ. Χουσεϊν.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

[...] Είναι ιστορικά αποδειγμένο πως, όταν ο Ελληνικός και ο Τούρκικος λαός εξουσίαζαν μόνοι τους τον τόπο τους, οι δυο γειτονικοί αυτοί λαοί διάνυσαν μια Ειρηνική περίοδο. Και όταν λέμε «εξουσίαζαν μόνοι τους τον τόπο τους», εννοούμε ότι ξένες δυνάμεις, δηλαδή ο διεθνής ιμπεριαλισμός-, δεν αναμίχτηκαν για ένα διάστημα στις σχέσεις ανάμεσα στους δυο λαούς. Έτσι, οι δυο αυτές εθνότητες έζησαν σ’ ένα κλίμα αμοιβαίου αλληλοσεβασμού, αλληλοκατανόησης και ανάμεσά τους επικρατούσε ένα πνεύμα ειρηνικής συνύπαρξης. Αυτό μπορούμε να το διαπιστώσουμε σε έργα Ελλήνων συγγραφέων, που αναφέρουν διάφορα σχετικά περιστατικά. Αλλά, και Τούρκοι ουμανιστές συγγραφείς, καταπιάστηκαν με το ίδιο θέμα… Πάντως, είναι γεγονός ότι, με το να μπουν στη μέση τα συμφέροντα των ξένων ιμπεριαλιστών, οξύνθηκαν οι σχέσεις ανάμεσα στα γειτονικά έθνη, πράγμα που είχε σαν συνέπεια την επικράτηση μιας εχθρικής ατμόσφαιρας. Εμείς όμως, οι λαοί των δύο χωρών πρέπει να δώσουμε προσοχή στο κάλεσμα των πνευματικών ανθρώπων, για να ζήσουμε αδελφικά και ειρηνικά. Γι’ αυτό, κι εδώ στην Τουρκία, αντιδρώντας στις δολοπλοκίες των ιμπεριαλιστών, και χωρίς να χάσουμε την ψυχραιμία μας, διαβάζουμε έργα Ελλήνων συγγραφέων μεταφρασμένα στα τούρκικα, όπως της Έλλης Αλεξίου, του Ν. Καζαντζάκη, του Θέμου Κορνάρου, του Ρίτσου, του Σεφέρη, της Διδώς Σωτηρίου, και άλλων. Όταν ο φίλος μου Έρμος Αργαίος κυκλοφόρησε πριν δυο χρόνια στην Αθήνα την Ανθολογία «15 Προοδευτικοί Τούρκοι ποιητές», να σας πω την αλήθεια, είπα στον εαυτό μου ότι η Τουρκό-ελληνική φιλία βρίσκεται σε καλό δρόμο. Αυτό το καινούριο βιβλίο με ποιήματα Τούρκων ποιητών, που κρατάτε στα χέρια σας και που μετάφρασε στα Ελληνικά πάλι ο Έρμος Αργαίος, φέρνει το χαιρετισμό και το μήνυμα των προοδευτικών Τούρκων προς τον Ελληνικό λαό: «Καλημέρα γείτονα! Έχουμε τα ίδια βάσανα αλλά και τις ίδιες ελπίδες…». Εμείς εδώ, δηλαδή στην Τουρκία, εργαζόμαστε για να γνωρίσουμε στο λαό μας τα έργα των συγγραφέων και ποιητών της γειτονικής Ελλάδας. Κάντε κι εσείς το ίδιο, γιατί ο μοναδικός δρόμος της ειρήνης, είναι αυτός: να αλληλογνωριστούμε! Αϊβαλί 11/9/1978 ΑΧΜΕΤ ΓΙΟΡΟΥΛΜΑΖ [...].

Τον πρόλογο έγραψε στα τούρκικα, μετά από παράκληση του Έρμου Αργαίου, ο γνωστός φιλέλληνας Τούρκος λογοτέχνης κρητικής καταγωγής Αχμέτ Γιορουλμάζ, που μεταφράζει στα Τούρκικα έλληνες συγγραφείς.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος

Α. ΚΑΝΤΙΡ Αυτό το ποτάμι που μεγαλώνει όλο και μεγαλώνει Τέσσαρα γράμματα στο δάσκαλο Εκείνα τα παιδιά Μη λες Αφουγκράζομαι Το καπνομάγαζο του Τζιμπαλή Απαγόρευση κυκλοφορίας Εκείνοι Γιέ μου Στοχασμοί φυλακισμένου Κάποια εποχή

ΑΜΠΝΤΟΥΛ ΚΑΝΤΙΡ Απ’ τις μανάδες του Σαμανντάγ στους εργάτες Ντιρενίστε

ΑΤΑΟΛ ΜΠΕΧΡΑΜΟΓΛΟΥ Όπου και να ‘ναι μια μέρα Του Πάμπλο Νερούντα Μήνες ολάκερους ο αδερφός μου στη φυλακή

ΑΤΝΑΝ ΑΖΑΡ Ν’ ακούς νυχτιάτικα Λόρκα

ΑΤΤΙΛΑ ΙΛΧΑΝ Συνύπαρξη

ΑΡΙΦ ΝΤΑΜΑΡ Αβάσταχτο

ΒΕΝΤΑΤ ΤΟΥΡΚΑΛΗ Τραγούδι της ειρήνης στη φυλακή

ΕΝΒΕΡ ΓΚΙΟΚΤΣΕ Καϋμοί της άδερφοσύνης

ΕΡΤΟΥΜΕΝΤ ΜΠΕΧΖΑΤ Ο παράδεισος του Θεού Αίμα και λουλούδι Το ράπισμα Παπαγάλος Το μπάνιο Γράμμα Να με θάψετε κοντά στη Λευκή

ΖΕΚΙ ΝΤΕΦΝΕ Χιροσίμα Το νέο Βιετνάμ Ραντεβού στο Αϊβαλί Γράμμα στην Ίμα Σουμάχ

ΙΛΧΑΝ ΜΠΕΡΚ φωνή μες στη νύχτα στα φυτά και στα ζώα

ΙΣΜΑΗΛ ΣΟΥΠΧΗ Μοιρολόι

ΚΕΜΑΛ ΟΖΕΡ Χαιρετισμούς απ’ την Τουρκία

ΜΕΛΙΧ ΑΝΤΑΪ- Άσε πρώτα να γίνει και θα δεις Ψέματα Να πήγαινα κάπου μουσαφίρης Γράμμα από πεθαμένο φίλο Ταξιδιωτικό Σαπίλα Πολυκατοικία

ΜΕΤΙΝ ΕΛΟΓΛΟΥ Τρόπος ζωής

ΜΕΧΜΕΤ ΚΑΡΑΜΠΟΥΛΟΥΤ Ο καθρέφτης του πολέμου στο Βιετνάμ

ΜΕΧΜΕΤ ΚΕΜΑΛ Οδοιπορικό

ΜΕΧΜΕΤ ΜΠΑΣΑΡΑΝ Να κλάψει ο γαλάζιος Δούναβης

ΜΠΑΡΙΣ ΠΙΡΧΑΣΑΝ Η Εσμεράλδα

ΜΟΥΖΑΦΕΡ ΤΑΪΤΙΠ ΟΥΣΛΟΥ Ο παγκόσμιος πόλεμος Γράμμα σταλμένο από το Ρουστή Επιστροφή Μεταθανάτιο (TURk-YUNAN SIIRI)

ΜΠΟΥΛΕΝΤ ΕΤΖΕΒΙΤ Ποίημα για Τούρκους και Έλληνες

ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ Λίγα λόγια για το μεγάλο δάσκαλο ποιητή ΝΑΖΙΜ ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ: Απολογισμός της ζωής μου Επιλογή από τα τελευταία ανέκδοτα ποιήματα του 1955-1963 Να μη σκοτώνουν άνθρωπο τα σύννεφα Το κοριτσάκι Άνθρωποι δίχως όπλα Στον Σάρμετ Βουργκούν Στρόντιο 90 Ελπίδα Δυο αγάπες Χωρίς τίτλο Ο Λιποτάχτης Τετράστιχα Ο φόβος Νεκρός στην πλατεία Μπεγιαζίτ Η πρώτη μου βραδιά στη Ρώμη Κουβεντιάζω με τον Βλαδίμηρο Ίλιτς για τον Λένιν Στ’ όνομα της αδερφοσύνης του κόσμου Προχωράει η στρατιά των πεθαμένων Προδότης της Πατρίδας Φαντάροι απ’ το χωριό στους δρόμους της πολιτείας Στους λογοτέχνες της Αφρικής και της Ασίας Να δώσουμε τον κόσμο στα παιδιά Ισπανία Το άπατο πηγάδι Κάλεσμα Ήταν ένα κορίτσι στην Ιαπωνία Ο αγωνιστής στην Αγκόλα Βροχή με ραδιενέργεια Πρωτομαγιά Η κόκκινη πλατεία την Πρωτομαγιά Ανοιξιάτικες βροχές Η τελετή της κηδείας μου Ο Γιαπωνέζος ψαράς Σήμερα Κυριακή Αποθυμιά Νοτιάς Είμαι του εικοστού αιώνα Στο περβόλι

ΝΕΣΕ ΓΙΑΣΙΝ Τα πεθαμένα παιδάκια Το γαλάζιο πουλόβερ

ΝΕΤΖΑΤΙ ΤΖΟΥΜΑΛΙ Χειμωνιάτικος ήλιος Είναι πατημασιές πάνω στο χιόνι Τέλος Ασπροθάλασσα (Μεσόγειος)

ΟΡΧΑΝ Μ. ΑΡΙΜΠΟΥΡΝΟΥ Βόμβα νετρονίου πολιτισμός δίχως ανθρωπότητα ΟΖΝΤΕΜΙΡ ΙΝΤΖΕ Πόλεμος και ειρήνη

ΟΡΧΑΝ ΚΑΝΙΚ Ερωτηματικό Σήματα Η σκιά μου

ΟΚΤΑΪ ΡΙΦΑΤ Είδα το χέρι μου Μάρτυρες εν πολέμω Ψωμί κι αστέρια

ΟΜΕΡ ΤΟΠΡΑΚ Εγώ δε συγχωρώ

ΟΥΜΙΤ ΓΙΑΣΑΡ ΟΓΟΥΤΖΑΝ Άμμος Χιροσίμα

ΡΟΥΣΕΝ ΧΑΚΚΙ Το τραγούδι ενός Βιετναμέζου για το Βιετνάμ και την ειρήνη

ΣΟΥΡΕΓΙΑ ΜΠΕΡΦΕ Αγαπώ τον κόσμο

ΣΕΝΝΟΥΡ ΣΕΖΕΡ Ο μαραγκός Κερέμ Αντίσταση Εδώ όπως και στην Αγκόλα Λυπητερό τραγούδι ΣΑΜΠΡΙ ΣΟΡΑΝ Όμορφα

ΣΟΥΑΤ ΤΑΣΕΡ Εσύ Ο φόβος Έτσι έπρεπε να γίνει

ΣΑΜΠΡΙ ΑΛΤΙΝΕΛ Χιόνια

ΣΕΡΒΕΡ ΤΑΝΙΛΛΙ Εξάπαντος μια μέρα

ΤΖΑΝ ΓΙΟΥΤΖΕΛ Γιορταστικό

ΤΖΑΧΙΤ ΙΡΓΚΑΤ Το τραγούδι του εργάτη Οι άνεμοι μου μιλάνε Ζωή

ΤΖΑΧΙΤ ΚΙΟΥΛΕΜΠΙ Άδεια Οι γυναίκες Πως να μην αγαπήσεις αυτόν τον κόσμο Αφήγηση Για τους φθαρτούς ανθρώπους Το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα Του πολέμου Μεχμέτ Αλή Της λευτεριάς

ΤΖΑΧΙΤ ΤΑΡΑΝΤΖΙ Θέλω την πατρίδα

ΦΑΧΡΙ ΕΡΝΤΙΝΤΣ Το διαστημόπλοιο που πάει στον Άρη

ΦΑΖΙΛ ΝΤΑΓΛΑΡΤΖΑ Κάλεσμα στον κατασκευαστή βόμβας νετρονίου Στο σύμπαν

ΦΕΤΧΙ ΣΑΒΑΣΤΙ Ελεγείο στον Μπέρτολντ Μπρεχτ

ΦΕΤΧΗ ΓΚΙΡΑΪ Αφήγηση του Αλή από τη Ριζούντα

ΧΑΣΑΝ ΝΤΙΝΑΜΟ Τραγούδι της ειρήνης

ΧΑΣΑΝ ΧΟΥΣΕΪΝ Από τον Άλυ ποταμό Θα κάνω ένα παιδί τ’ όνομά του θα ‘ναι Ιούλης Όπλο και τραγούδι