Άθλος μύθος έρως

Κείμενα των: Οδυσσέα Ελύτη, Νίκου Καρούζου, Ελένης Βακαλό, Δημήτρη Άναλι, Γιώργου Μανιώτη, Τάκη Μαυρωτά, Michel Faucher, Luis Aragon, Jacques Lacarriere, Jean-Marie Drot, Julien Alvard, Patric Landre, Jacqueline Gheerbrant, Koichi Tanikawa.





Με τον Αλέκο Φασιανό γνωριζόμαστε από παιδιά, από τα χρόνια των υπερτιμημένων ελπίδων. Και αγαπιόμαστε. Η δήλωση βεβαίως αυτή, ως ένα σημείο μόνο, απαντά και στο πιεστικό ερώτημα: γιατί μου αρέσουν τα έργα του; Το ερώτημα μοιάζει απλοϊκό ίσως, αν όχι αφελές, και οπωσδήποτε εκτοξευμένο μαζί με τους προβληματισμούς μιας παρωχημένης ιδιοσυστασίας. Είναι όμως ένα ερώτημα που ενώ τίθεται με σχετική ευκολία, και μάλιστα από τους μη επαΐοντες, δύσκολα μπορεί να απαντηθεί ακόμα και από ειδικούς. Ως προς αυτούς συγκεκριμένα οφείλω να ξεκαθαρίσω ότι η υποβολή του στο πρώτο ενικό πρόσωπο και όχι στο τρίτο λ.χ., ή στο πιο απαράδεκτο πρώτο πληθυντικό, έχει να κάνει με την απώθηση που μου προκαλεί η σεμνότυφη αλλά βαθύτατα υποκριτική στάση όσων ταυτίζουν τις προσωπικές τους απόψεις με εξ αποκαλύψεως αντικειμενικές δήθεν αλήθειες. 'Οσων δηλαδή μηχανεύονται τις παρά φύσιν θεωρητικές κατασκευές για να λοξοδρομήσουν μέσα από τα πλασματικά αδιέξοδα του τέλους της ιστορίας και της παγκοσμιοποιημένης προοπτικής, τις ψευδαισθήσεις των υποσχέσεων του μεταμοντερνισμού και της αποδόμησης, τις φενακισμένες προσδοκίες της νέας τεχνολογίας.
Γιατί μου αρέσουν τα έργα του Φασιανού; Η απάντηση για τους υποψιασμένους εμπεριέχεται βέβαια σε ό,τι σημειώθηκε ήδη. Για να μη θεωρηθώ εντούτοις περισσότερο κρυπτικός απ' όσο πραγματικά θα ήθελα να είμαι, θα προσπαθήσω να την οριοθετήσω με μια σειρά από παράπλευρες βολές. Μου αρέσουν λοιπόν πρώτα και κύρια επειδή ανήκω σε μια γενιά που προσμετρούσε την υπεράσπιση των ιδεών -οποιωνδήποτε ιδεών- στις υπέρτατες αξίες, και μου αρέσουν περισσότερο επειδή σπανίζουν σήμερα οι ιδέες και οι αξίες και οι άνθρωποι που θα μπορούσαν να τις υπερασπιστούν. Δεν θα ήθελα πάντως να αποκλείσω προκαταβολικά και άλλες ενδεχόμενες αιτίες, οι οποίες θα απέδιδαν τη συγκίνηση που μου προκαλούν σε επιπλέον αλληλένδετους παράγοντες. Στο γεγονός, επί παραδείγματι, ότι εξακολουθώ να παραμένω παγερά αδιάφορος μπροστά σε κάθε είδους ανάγκη πρωτοτυπίας, και μάλιστα όταν η ανάγκη αυτή επιβάλλεται κατασταλτικά σαν μια μορφή ανώδυνης μετάλλαξης γενετικών χαρακτηριστικών, κι ακόμα πιο πολύ όταν προσανατολίζει τη σταδιακή μετάταξη του εικαστικού προβληματισμού από το επίπεδο των οικείων εκφραστικών αναζητήσεων στο ανοίκειο πεδίο των πάσης φύσεως εφευρέσεων. [...] (από τον πρόλογο του Άγγελου Δεληβορριά)