Δημόσια υγεία και ανακουφιστική φροντίδα

Το μεγαλύτερο μέρος της φροντίδας που αφορά την πορεία του θνήσκειν και το πολύ μεγαλύτερης διάρκειας μέρος που αφορά το πένθος, λαμβάνουν χώρα σε ένα ευρύτατο φάσμα πλαισίων της τοπικής κοινότητας και της κοινωνίας των πολιτών, και είναι σε αυτό ακριβώς το μακροχρόνιο βίωμα των προκλήσεων της ανίατης νόσου και σε αυτά ακριβώς τα πολλαπλά πλαίσια, όπου οφείλουμε να αναγνωρίσουμε και να προάγουμε το μέλλον της ανακουφιστικής φροντίδας.

Εκκινώντας από τις σύγχρονες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει διεθνώς το πεδίο της ανακουφιστικής φροντίδας, το βιβλίο αυτό εισάγει, αναλύει και τεκμηριώνει την προσέγγιση δημόσιας υγείας στην ανακουφιστική φροντίδα. Πρόκειται για τη «νέα» δημόσια υγεία που αφορά ένα σύνολο μεθόδων πρακτικής, όπως η προαγωγή υγείας, η κοινοτική ανάπτυξη, η κοινωνική οικολογία, ο γραμματισμός σε θέματα υγείας, η περιβαλλοντική δράση, η συνηγορία, η ισότιμη και καθολική πρόσβαση, η ενδυνάμωση και η ενεργός συμμετοχή της κοινότητας και της κοινωνίας των πολιτών.

Το βιβλίο αναδεικνύει την ανάγκη αναπροσανατολισμού της ανακουφιστικής φροντίδας, από την επικέντρωση στις υπηρεσίες υγείας και το κλινικό μοντέλο σε μια κοινοτική οπτική, όπου η κοινότητα δεν θα αποτελεί απλώς τόπο παροχής υπηρεσιών αλλά ενεργό εταίρο στη φροντίδα. Αναγνωρίζοντας την πορεία προς το τέλος της ζωής ως πρωτίστως κοινωνικού χαρακτήρα, θέτει τη συμπόρευση με τα άτομα και τις οικογένειες που βιώνουν χρόνιες εξελικτικές παθήσεις και το τέλος της ζωής, ως ζήτημα που αποτελεί ευθύνη όλων και όχι (μόνο) των υπηρεσιών υγείας, προτάσσοντας ένα κοινωνικό-οικολογικό μοντέλο όπου οι κοινωνικές σχέσεις αποτελούν καθοριστικό παράγοντα υγείας και η κοινότητα βασικό συντελεστή φροντίδας. Σε ένα παράλληλο επίπεδο, το βιβλίο θέτει το ερώτημα του πώς πεθαίνουμε (αλλά και πώς ζούμε) στις σύγχρονες «εξατομικευμένες» κοινωνίες: με δεδομένο ότι η θνητότητα και η περατότητα αποτελούν ζητήματα πανανθρώπινα, θα πρέπει να μας απασχολούν όλους και να μας προβληματίζει η στάση μας απέναντί τους αλλά και απέναντι στον συνάνθρωπο που βιώνει την ασθένεια, το θνήσκειν και την απώλεια.

Καθώς συζητά κριτικά τις προκλήσεις που συναντά σήμερα η ανακουφιστική φροντίδα και τον ρόλο της κοινότητας στην πλαισίωση των μελών της που αντιμετωπίζουν εξελικτική ασθένεια ή το τέλος της ζωής, διανοίγοντας ταυτόχρονα νέες προοπτικές, το βιβλίο αυτό δικαιούται μία θέση στον διάλογο τόσο για το μέλλον της ανακουφιστικής φροντίδας όσο και για τις στάσεις της κοινωνίας απέναντι στην ανίατη νόσο, τον θάνατο και το πένθος.