Εγκλήματα των ισχυρών

Καθηµερινά γινόµαστε µάρτυρες σοβαρών παραβιάσεων του νόµου από το κράτος και τις επιχειρήσεις. Τεράστιες οικολογικές καταστροφές, αλόγιστη εκµετάλλευση φυσικών πόρων, σοβαρές περιπτώσεις φοροδιαφυγής, µεγάλες καταναλωτικές απάτες, πολύνεκρα ατυχήµατα λόγω τραγικών ελλείψεων στην ασφάλεια των συγκοινωνιών, απώλειες ζωών και σωµατικές βλάβες εργαζοµένων λόγω ελλιπούς προστασίας της ασφάλειάς τους, εγκλήµατα πολέµου, εγκλήµατα κατά της ανθρωπότητας, γενοκτονίες, εκτοπισµοί, εθνοκαθάρσεις, πολιτικές δολοφονίες, αστυνοµικές καταχρήσεις, βασανιστήρια και πολλαπλές παραβιάσεις θεµελιωδών ατοµικών και κοινωνικών δικαιωµάτων. Οι υποθέσεις αυτές προκαλούν µαζική θυµατοποίηση και ανεπίστρεπτες κοινωνικές βλάβες στο φυσικό περιβάλλον, το πολιτισµικό κεφάλαιο, τα ατοµικά και κοινωνικά δικαιώµατα, τη δηµοκρατία και το κράτος δικαίου. Παρ’ όλα αυτά, ο τρόπος που προσλαµβάνονται και αντιµετωπίζονται είναι δυσανάλογος της κοινωνικής τους βλαπτικότητας. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα φαινόµενα αυτά δεν προβάλλονται καν ως εγκλήµατα αλλά ως ατυχή περιστατικά, ατυχήµατα, φυσικές καταστροφές, αµέλειες, διαρροές, κακοδιαχείριση, ελλιπής πρόβλεψη, παρανόηση, απορρύθµιση ή κατάχρηση. Γιατί όµως συµβαίνει αυτό; Γιατί ενώ είµαστε θύµατα διαφθοράς και οικονοµικών καταχρήσεων, φοβόµαστε µην πέσουµε θύµατα κλοπής, ληστείας, βιασµού ή σωµατικής βλάβης; Γιατί ο επίσηµος κοινωνικός έλεγχος αλλά και η εγκληµατολογική έρευνα εστιάζουν κατά προτεραιότητα στο λεγόµενο έγκληµα του δρόµου (street crime) και σε εκείνες τις κοινωνικές οµάδες που θεωρούνται «κοινωνικά επικίνδυνες»; Πού εστιάζει και τι αφήνει στο απυρόβλητο ο ποινικός νόµος; Πώς επιδρά η µεταβλητή της εξουσίας; Ο παρών τόµος επιχειρεί να απαντήσει σε ορισµένα από τα ανωτέρω ερωτήµατα και να ανοίξει τον διάλογο σε άλλα. Κυρίως φιλοδοξεί να ξεκινήσει µία συστηµατική ενασχόληση µε τα εγκλήµατα των ισχυρών τόσο σε επίπεδο θεωρητικής ανάλυσης όσο και σε επίπεδο εµπειρικής τεκµηρίωσης και έρευνας, στρέφοντας τον επιστηµονικό προβολέα σε µελέτες περίπτωσης (case studies) που θίγουν ζητήµατα γύρω από τον τρόπο που αντιλαµβανόµαστε και αντιµετωπίζουµε το εγκληµατικό φαινόµενο.