Απρονοησία και Νέμεση

Ελληνική κρίση 2001-2011
Έκπτωση
25%
Τιμή Εκδότη: 19.08
14.31
Τιμή Πρωτοπορίας
+
359145
Συγγραφέας: Συλλογικό έργο
Εκδόσεις: The Athens Review of Books
Σελίδες:446
Επιμελητής:ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ
Ημερομηνία Έκδοσης:08/05/2012
ISBN:9789602520116
Διαθεσιμότητα στα βιβλιοπωλεία μας
Αθήνα:
Με παραγγελία σε 2-5 εργάσιμες ημέρες
Θεσσαλονίκη:
Με παραγγελία σε 2-5 εργάσιμες ημέρες
Πάτρα:
Με παραγγελία σε 2-5 εργάσιμες ημέρες

Περιγραφή

Το πρώτο τεύχος της "Athens Review of Books" κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο 2009, καθώς ξεσπούσε η ελληνική κρίση. Ο μεγάλες ανατροπές που ακολούθησαν εξηγούν την αιτία που οδήγησε την ΑRB να αφιερώσει σημαντικό μέρος του ενδιαφέροντός της στα οικονομικά. Δυόμισι χρόνια αργότερα έχει σχηματιστεί ένα corpus δεκάδων δοκιμίων που προσφέρουν μια συνεκτική αφήγηση και εξήγηση του πώς φτάσαμε εδώ, αλλά και πού μπορούμε να πάμε από εδώ και πέρα.

Σαράντα πέντε (45) από αυτά συναπαρτίζουν τον ανά χείρας τόμο και έχουν έναν κοινό παρονομαστή: την πρωτοφανή οικονομική και πολιτιστική κρίση που μαστίζει τη χώρα μας. Οι 33 συγγραφείς τους είναι γνωστοί επιστήμονες, ενώ ορισμένοι από αυτούς έχουν αναλάβει κατά το παρελθόν και θέσεις ευθύνης, και επομένως μιλούν εκ πείρας. Ο αναγνώστης λοιπόν του συλλογικού τόμου έχει τη δυνατότητα να συγκρίνει τα στοιχεία, τις διαπιστώσεις, τα συμπεράσματα και τις προτάσεις αυτών των αναλυτών με τα όσα απατηλά και σεσοφισμένα διισχυρίζεται το πολιτικό μας σύστημα εξουσίας προκειμένου να εξαπατήσει για μια ακόμη φορά τον ελληνικό λαό και να αποσείσει τις δικές του βαρύτατες ευθύνες για τη βασανιστική πραγματικότητα την οποία βιώνουν και θα συνεχίσουν να βιώνουν για πολλά ακόμη χρόνια οι Έλληνες πολίτες. Από αυτή τη σύγκριση προκύπτει αβίαστα και το κεντρικό νόημα του τόμου, που δεν είναι άλλο από τη διαπίστωση αυτής ακριβώς της εξαπάτησης.

Το σύστημα εξουσίας στην Ελλάδα συγκροτείται από μία ανίερη συμμαχία ολιγαρχικής κοπής: βουλευτές και κομματάρχες, που ψωμίζονται από τον δημόσιο κορβανά, μιντιακά διαπλεκόμενοι κρατικοδίαιτοι επιχειρηματίες, συντεχνιακά και συνδικαλιστικά κυκλώματα, μέσα μαζικής "ενημέρωσης" και αποχαυνωμένοι πολίτες, νεποτισμός και τυχοδιωκτισμός, εν ολίγοις coincidentia oppositorum, με άλλα λόγια: συνεργία των άκρων προς ίδιον όφελος. Θα ήταν ασυγχώρητη αφέλεια να νομίσει κάποιος ότι το σύστημα αυτό δεν έχει αναπτύξει στον μέγιστο βαθμό το ένστικτο της αυτοσυντήρησης. Και τώρα ακόμη που η απάτη αποκαλύφθηκε, η φενάκη έπεσε στο έδαφος, η φούσκα έσκασε, το σύστημα ελίσσεται με μαεστρία, διαχέει την ευθύνη στους ξένους "τοκογλύφους" και στο σύνολο του πληθυσμού ("Μαζί τα φάγαμε!"). Το πιο καταπληκτικό λοιπόν κατόρθωμα του ελληνικού συστήματος εξουσίας είναι πως έχει καταφέρει, στη συνείδηση υψηλού ποσοστού της κοινής γνώμης, να μεταφέρει σε άλλους μεγάλο μέρος από τις δικές του ευθύνες για όσα συνέβησαν και συμβαίνουν, και προπαντός στους διεθνείς χρηματοδότες μας.

Μελετώντας τα κείμενα αυτού του τόμου ο αναγνώστης θα βρει τα οικονομικά στοιχεία και δεδομένα που αποδεικνύουν τον ισχυρισμό αυτό. Θα προσεγγίσει τα πραγματικά αίτια της χρεοκοπίας της Ελλάδας το 2009-2010 και θα διαπιστώσει πως το μύθευμα το οποίο πιστεύει ικανό μέρος των συμπολιτών μας, ότι "συνωμότησαν εναντίον μας οι οίκοι και οι αγορές", είναι και παιδαριώδες και ανόητο. Το μύθευμα αυτό επικαλούνται για ευνόητους λόγους όσοι δανείστηκαν 300 δισ. ευρώ και δημιούργησαν ετήσιο έλλειμμα 36 δισ. ευρώ (με ΑΕΠ τότε 230 δισ. ευρώ) και αντίστοιχο αστρονομικό έλλειμμα ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών. Πάντως οφείλουμε να επισημάνουμε ότι η ελληνική κρίση έχει τη "μοχθηρία" να κρύβει διδάγματα ακόμη και για τους δογματικούς λάτρεις των αγορών.

Ο νηφάλιος λοιπόν αναγνώστης θα διαπιστώσει πως ουδέποτε ήρθαν "τοκογλύφοι για να μας πάρουν τον εθνικό μας πλούτο". Τοκογλύφος είναι αυτός που σου ζητά μεγαλύτερο επιτόκιο την ώρα που εσύ έχεις ανάγκη. Αντιθέτως, μας ζήτησαν το μισό επιτόκιο από αυτό της αγοράς. Και μετά, ενώ το επιτόκιο της αγοράς εκτοξεύθηκε στο 30%, εκείνοι μας το κατέβασαν στο 3,5%. Όσο δηλαδή δανείζεται σήμερα η Γαλλία και το μισό σχεδόν απ' ό,τι δανείζεται η Ιταλία. Οι Ευρωπαίοι μάς δάνεισαν με όρους ευνοϊκούς, όχι γιατί είναι υπεράνω χρημάτων, αλλά επειδή στάθμισαν το κόστος της ελληνικής χρεοκοπίας για το κοινό νόμισμα και τις αρνητικές επιπτώσεις που θα είχε αυτή η εξέλιξη στην Ευρωπαϊκή Ιδέα. Η απόφασή τους ελήφθη μάλλον ψυχρά, ως συνισταμένη των συμφερόντων τους και βάσει των πολιτικών δεδομένων που αντιμετώπιζαν.

Θα διαπιστώσει ακόμη ότι και η τρόικα έχει μερίδιο ευθύνης για την αποτυχία του προγράμματος, γιατί δεν επέμενε στην υλοποίηση του μνημονίου το οποίο η ίδια είχε υπαγορεύσει. Αντιθέτως μάλιστα υπέκυψε στις αντιδράσεις των δύο κομμάτων εξουσίας που προσπάθησαν επιτυχώς μέχρι τώρα να διατηρήσουν τους μηχανισμούς τους στον δημόσιο τομέα, στους οργανισμούς και στις ΔΕΚΟ. Συναρωγός των δύο κομμάτων στάθηκε η κρατικοδίαιτη αριστερά -γιατί κι αυτή συμμετείχε κατά το ποσοστό της στη νομή της εξουσίας-, τόσο η δογματική όσο και η δήθεν αντιεξουσιαστική, αλλά και η ψευδοεκσυγχρονιστική.

Δυστυχώς ο τόμος αυτός προοιωνίζεται αλλά δεν μπορεί να απαντήσει στο καίριο ερώτημα: θα επιβιώσει τελικά το φαυλεπίφαυλο πολιτικό μας σύστημα εξουσίας; Ή θα επικρατήσει ο βασικός νόμος πως μπορείς να εξαπατάς πολλούς ανθρώπους για λίγο καιρό, αλλά δεν γίνεται να εξαπατάς τους πάντες για τον αιώνα τον άπαντα; - κι έχουμε την εντύπωση ότι διακρίνεται μέσα στο βαθύ σκότος μια αχτίδα φωτός. [...]

Κριτικές

Το βιβλίο αποτελεί, ούτε λίγο ούτε πολύ, το ευαγγέλιο του άκρατου νεοφιλελευθερισμού. 33 οι ευαγγελιστές του και 45 τα ευαγγέλια- άρθρα του. Άνθρωποι με πανεπιστημιακές έδρες οι περισσότεροι, μεγαλοστελέχη επιχειρήσεων κάποιοι, διπλοτριπλοθεσίτες αρκετοί σε οργανισμούς με βαρύγδουπες ονομασίες, όλοι μαζί καταθέτουν τις οικονομοτεχνικές τους απόψεις για το πώς θα βγει η Ελλάδα από την κρίση. Τα κείμενα γράφτηκαν την τριετία 2010-2012 κι αν η Τρόικα τα διαβάσει πιθανόν να απαιτήσει ακόμα σκληρότερα και περισσότερα νέα μέτρα ( λέτε να το έχει κάνει;!).Ωστόσο , όποιος το κρίνει μόνο τεχνοκρατικά, δεν μπορεί παρά να συμφωνήσει με πολλά από αυτά που προτείνει γιατί εστιάζουν σε πολύχρονες παθογένειες της ελληνικής οικονομίας και ακούγονται πολύ λογικά. Όταν όμως τα μέτρα αυτά έχουν τεράστια επίπτωση στη ζωή ολόκληρης της ελληνικής κοινωνίας δεν μπορεί να αποφευχθεί η πολιτική αποτίμηση που λέει, στην πιο ήπια μορφή της, ότι θα ευημερούν οι αριθμοί και θα δυστυχούν οι άνθρωποι. Η βασική παραδοχή ( δεν δηλώνεται αλλά αφήνεται πολύ καλά να εννοηθεί) που διαπνέει όλα τα άρθρα είναι ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να αποτελεί μια εξαίρεση και να αποφύγει τους κλυδωνισμούς που έχει επιφέρει η παγκοσμιοποίηση, δηλαδή, τη διεθνοποίηση του κεφαλαίου, την από-εδαφικοποίηση των επιχειρήσεων, τον γιγαντισμό του χρηματοπιστωτικού τομέα, την υποταγή των εθνικών κυβερνήσεων στις επιταγές του διεθνούς κεφαλαίου και τις ντιρεκτίβες υπερεθνικών οργανισμών και όλα αυτά και άλλα νεοφιλελεύθερα και ωραία. Για να μπορέσει η πατρίδα μας να επιβιώσει σε τόσο δύσκολο και ανταγωνιστικό περιβάλλον οφείλει να εκσυγχρονιστεί με ότι αυτό συνεπάγεται για το επίπεδο των μισθών, την εργασιακή ασφάλεια, τις συντάξεις, την αποπληρωμή δανείων κλπ. Οι προτάσεις των αρθρογράφων είναι μερικές φορές τόσο ρηξικέλευθες που πραγματικά συνιστούν αλλαγή παραδείγματος. Λόγου χάρη, οι προτάσεις που κάνει ένας καθηγητής Εργατικού Δικαίου για τη διαμόρφωση των όρων εργασίας και τον περιορισμό του συνδικαλισμού, με το πρόσχημα της διάσωσης και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας ( πιο σωστά θέσεων χαρτζιλικούμενης ημιαπασχόλησης θα έλεγα!), είναι τέτοιες που αναρωτιέται ο καλόπιστος αναγνώστης μήπως πρόκειται για καθηγητή του (Κατ)εργατικού Δικαίου. Φυσικά το πρόβλημα δεν είναι μόνο της Ελλάδας παρόλο που οι αρθρογράφοι εστιάζουν μόνο σε αυτήν. Όλος ο ευρωπαϊκός νότος δοκιμάζεται από βίαιες ανατροπές του επιπέδου διαβίωσης του μέσου πολίτη. Το μέλλον δείχνει σκοτεινό αλλά σε τελευταία ανάλυση το ζήτημα αφορά το πώς θα αντιμετωπιστεί, αν είναι πλέον δυνατό, σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο η τρομερή οικονομική άνοδος Κίνας και Ινδίας και ορισμένων άλλων περιφερειακών δυνάμεων ( π.χ. Βραζιλίας), η οικονομία των οποίων στηρίζεται σε μηδαμινό εργατικό κόστος και πληθώρα εργατικών χεριών σε σχέση με την Ευρώπη. Πώς, αλήθεια, μπορείς να ανταγωνιστείς τον Κινέζο εργάτη που τρέφεται με ένα πιάτο ρύζι; Όποιος το βρει ας το πει και σε μένα…
Εν κατακλείδι, θεωρώ, ότι το βιβλίο αξίζει την προσοχή μας γιατί πολλές από τις προτάσεις του μπορεί να οδηγήσουν στην οριστική κατάλυση των αγκυλώσεων της ελληνικής οικονομίας. Δεν έχω πεισθεί, όμως, ότι η ¨κινεζοποίηση¨ της εργασίας που προτείνεται από κάποιους αρθρογράφους θα φέρει την προσδοκώμενη ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη. Εκεί είναι άλλα πράγματα που πρέπει να γίνουν και έχουν σχέση με τη διαφθορά, τη γραφειοκρατία και τις γενικότερες παθογένειες της ελληνικής οικονομίας. Πολύ ενδιαφέρον, λοιπόν, το βιβλίο και μακάρι να δοθεί από κάποιους του αντίθετου πολιτικού χώρου μια πειστική απάντηση σε όσα ισχυρίζονται οι αρθρογράφοι του.
Γράψτε μια κριτική
ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ!

Δωρεάν αποστολή σε όλη την Ελλάδα με αγορές > 30€

ΒΙΒΛΙΑ ΧΕΡΙ ΜΕ ΧΕΡΙ

Γιατί τα βιβλία πρέπει να είναι φτηνά!

ΕΩΣ 6 ΑΤΟΚΕΣ ΔΟΣΕΙΣ

Μέχρι 6 άτοκες δόσεις με την πιστωτική σας κάρτα!