Καλλιεργώντας τη φιλαναγνωσία

Ο ρόλος του βιβλίου και της ανάγνωσης αποδεικνύεται καταλυτικός για την ολοκλήρωση του ανθρώπου, για την κοινωνική και επιστημονική του ανέλιξη, για την κοινωνικοποίησή του, για τον εσωτερικό του αναστοχασμό, για τη σχέση του με τον εαυτό του και με τους άλλους, για την αισθητική του απόλαυση. Ωστόσο, αν και η καλλιέργεια της αγάπης για το διάβασμα θα πρέπει να αποτελεί κεντρικό άξονα της πολιτιστικής και εκπαιδευτικής πολιτικής μιας χώρας, τα ελλείμματα των αναγνωστικών πολιτικών που διαπιστώνονται στην Ελλάδα, τόσο στο ευρύτερο όσο και στο στενότερο περιβάλλον της ανάγνωσης, απαιτούν επιτακτικά τη διεύρυνση του διαλόγου και την προβολή της δυναμικής των διαφορετικών πεδίων (οικογένεια, εκπαίδευση, βιβλιοθήκες, Μ. Μ. Ε.) μέσω των οποίων μπορεί να ασκηθεί κάθε φιλαναγνωστική πολιτική.
Με τον παρόντα τόμο επιδιώκουμε ακριβώς να συμβάλουμε ουσιαστικά στον εμπλουτισμό της υπάρχουσας προβληματικής για τα ζητήματα της φιλαναγνωσίας, διερευνώντας σε βάθος την πολυπαραγοντική φύση τους και αναζητώντας ρεαλιστικές αλλά αποτελεσματικότερες πολιτικές/πρακτικές προώθησής τους. Πανεπιστημιακοί καθηγητές, εκπρόσωποι ελληνικών και ξένων φορέων, επιστήμονες, μελετητές και ερευνητές, βιβλιοθηκονόμοι, εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που ασχολούνται με θέματα βιβλίου και ανάγνωσης καταθέτουν τις απόψεις, τις γνώσεις και την εμπειρία τους, συνεισφέροντας εποικοδομητικά στη διεύρυνση του διαλόγου για τη φιλαναγνωσία και στην ανάδειξη της δυναμικής των παραγόντων που την επηρεάζουν. Σε εποχές δύσκολες και σε καιρούς αμήχανους, οι συνέργειες που απαιτούν τα ζητήματα της φιλαναγνωσίας θα μας βοηθήσουν να παραμείνουμε όρθιοι και ενεργοί.
Οι μελέτες που περιλαμβάνονται στον παρόντα τόμο απευθύνονται σε όλους όσοι εμπλέκονται θεωρητικά ή πρακτικά με την ανάγνωση και το παιδί, προσδοκώντας να τους ενεργοποιήσουν και να τους ευαισθητοποιήσουν ακόμη περισσότερο για ζητήματα που θεωρούνται αυτονόητα, αλλά απαιτούν συνεχή επαγρύπνηση, όπως είναι, για παράδειγμα, το δικαίωμα όλων στην ανάγνωση. Ειδικότερα, όμως, αφορούν τους εκπαιδευτικούς της πράξης, προσφέροντάς τους -με προτάσεις «διδασκαλίας» και συγκεκριμένες εφαρμογές προγραμμάτων- σημαντικό υλικό για τη θεωρητική τους κατάρτιση και, κυρίως, για τους τρόπους καλλιέργειας της ανάγνωσης και της αρτιότερης διδακτικής αξιοποίησής της στο σημερινό σχολείο.