Λαϊκισμός στην ιστορία, την τέχνη, την πολιτική

Η Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (ιδρυτής Σχολή Μωραΐτη) συμπλήρωσε πρόσφατα τη σειρά της "Επιστημονικά Συμπόσια" με έναν ακόμη ενδιαφέροντα τόμο, τα πρακτικά του συμποσίου που πραγματοποιήθηκε το Νοέμβριο του 2015 στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, με θέμα το φαινόμενο του λαϊκισμού στην ιστορία, την τέχνη και την πολιτική. Διακεκριμένοι μελετητές από τους χώρους των πολιτικών επιστημών, της κοινωνιολογίας, της ιστορίας, της φιλολογίας και της κριτικής της λογοτεχνίας ανέπτυξαν τους προβληματισμούς τους, με την πρόθεση να αναδειχτούν οι διαφορετικές προσεγγίσεις και όψεις του λαϊκισμού, καθώς και οι επιδράσεις του στην ελληνική πολιτική και πνευματική ζωή.

Υπάρχει σωστός ορισμός του λαϊκισμού; Ποια είναι η επιστημολογική διάκριση μεταξύ λαϊκισμού ως έννοιας της πολιτικής επιστήμης αφενός, και της δημοκρατικής πολιτικής θεωρίας αφετέρου; Ποιες οι απαρχές του ακαδημαϊκού αντιλαϊκισμού; Πόσο αντιφατικές υπήρξαν οι θέσεις του μπουλανζισμού ως πολιτικής δύναμης στη Γαλλία του τέλους του 19ου αιώνα; Πώς συνδέεται ο συνωμοσιολογικός λόγος με τον ακροδεξιό λαϊκισμό; Κατά πόσο ο λαϊκισμός μπορεί να θεμελιωθεί και σε θετικά συναισθήματα; Πώς εκφράζεται ο λαϊκιστικός λόγος περί λογοτεχνικής κριτικής; Υπάρχει κρυφός λαϊκισμός στη σφαίρα του πολιτισμού; Ποιες οι εκδοχές του λαϊκισμού στην κουλτούρα της Μεταπολίτευσης και ποια η συνεισφορά της κουλτούρας των ΜΜΕ στην εθνικολαϊκιστική ηγεμονία;

Σε αυτά τα ερωτήματα και πολλά ακόμη απαντούν με τα κείμενά τους στο παρόν συλλογικό έργο οι συγγραφείς: Πάρις Ασλανίδης, ""Εθνογραφία" του λαϊκισμού". Γιάννης Σταυρακάκης, "Λαός, λαϊκισμός και αντιλαϊκισμός στον ακαδημαϊκό λόγο". Ανδρέας Πανταζόπουλος, "Η διάσταση του ολοκληρωτισμού στο λαϊκισμό. Περονισμός και τσαβισμός". Μαρία Δαμηλάκου, "Ο αργεντινός περονισμός. Ιδεολογία, πολιτική σκηνοθεσία και κοινωνική εμπειρία". Άννα Μαχαιρά, "Ο μπουλανζισμός, αρχέτυπο του λαϊκισμού". Νίκος Ποταμιάνος, "Ο ριζοσπαστισμός στα 1908-1910 και η έννοια του λαϊκισμού". Κωστής Καρπόζηλος, "Ήταν ο πρόεδρος Ρούσβελτ λαϊκιστής; Ένα σύντομο σχόλιο". Νίκος Δεμερτζής, "Θυμικές διαστάσεις στην ανάλυση του λαϊκισμού. H συμβολή της πολιτικής κοινωνιολογίας των συγκινήσεων". Αναστασία Ε. Ηλιαδέλη, "Συνωμοσιολογική σκέψη και ακροδεξιός λαϊκισμός. Μια συγκριτική προσέγγιση". Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, "Πέντε λαϊκιστικοί μύθοι για τη λογοτεχνική κριτική". Δημοσθένης Κούρτοβικ, "Ο λαϊκισμός ως "δημιουργική ασάφεια" και ως αλχημεία. Κώστας Καραβίδας, "Εκδοχές του "λαϊκού" στην κουλτούρα της Μεταπολίτευσης. Από τον λαϊκό πολιτισμό στον πολιτισμικό λαϊκισμό. Βασίλης Βαμβακάς, "Ο συστημικός εθνικολαϊκισμός των ελληνικών ΜΜΕ". Τον τόμο συμπληρώνουν σύντομα βιογραφικά των συγγραφέων.