Νέος Ερμής ο Λόγιος 24

Το 1922 & η Μεγάλη Ιδέα
Α΄ μέρος


Η καταστροφή το 1922 δεν μπορεί και δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί με βάση αποκλειστικά τα τρία τελευταία χρόνια μετά την αποβίβαση του ελληνικού στρατού στη Σμύρνη. Πρόκειται για ένα σύνηθες σφάλμα που αρνείται να δει ολόκληρη την ιστορική περίοδο 1909-1922 ως όλον ώστε να ερμηνεύσει λυσιτελέστερα και τις εξελίξεις της τριετίας 1919-1922.
Εάν επί παραδείγματι δεν ληφθεί υπόψη η πολύ μακρά περίοδος του διχασμού, είναι αδύνατον να κατανοηθεί η εκλογική περιπέτεια του 1920 και τα όσα ακολούθησαν. Ο ίδιος ο διχασμός δε, θα πρέπει να αναχθεί στις ιστορικές του ρίζες της αντιπαράθεσης ελλαδισμού και ευρύτερου ελληνισμού που χρονολογείται από το 19ο αιώνα τουλάχιστον. Πάντως, έστω και παραμένοντας αυστηρά στα ιστορικά όρια της περιόδου, αυτή θα πρέπει να θεωρηθεί τουλάχιστον από το 1909, καθώς η Καταστροφή υπήρξε τελικώς η συνέπεια της σύγκρουσης ανάμεσα στις επαναστατικές δυνάμεις που αναδείχθηκαν μετά την επανάσταση στο Γουδί και την αντεπανάσταση η οποία κορυφώθηκε μετά το 1915.
Συναφώς, δεν μπορούμε να εξετάσουμε την απόβαση του 1919 χωρίς να αναφερθούμε στην αποτυχία του επαναστατικού στρατοπέδου και του Βενιζέλου, εξαιτίας της αντίδρασης του βασιλιά Κωνσταντίνου, να εντάξει στην Ελλάδα στο στρατόπεδο της Αντάντ, ήδη από το 1914 και να συμμετάσχει η Ελλάδα στην εκστρατεία της Καλλίπολης. Σε μια τέτοια περίπτωση πράγματι, ο ελληνικός στρατός θα είχε καταλάβει τα στενά και την Ανατολική Θράκη, γεγονός που πιθανότατα θα άλλαζε την ίδια την πορεία του μεγάλου πολέμου ενώ θα είχε αποβιβαστεί στη Μικρά Ασία ήδη από το 1915. Σε αυτή την περίπτωση θα μπορούσε να αντιμετωπίσει τους Οθωμανούς από κοινού με τις δυνάμεις της Αντάντ και όχι, όπως συνέβη μετά το 1919, όταν η σύγκρουση εξελίχθηκε σε ελληνοτουρκική μονομαχία.
Καθώς λοιπόν η ιστορική περίοδος που προηγήθηκε του 1919 καθόρισε εν πολλοίς τα όσα ακολούθησαν, ο νέος Λόγιος Ερμής, στην προσπάθεια του να παρουσιάσει όσο το δυνατό αρτιότερα και σφαιρικότερα την ιστορική περίοδο που οδήγησε στην Καταστροφή, θα προβεί στην έκδοση δύο συνεχόμενων αφιερωμάτων για το 1922, το πρώτο εκ των οποίων θα επικεντρωθεί κατ’ εξοχήν στην περίοδο 1909-1917 και το δεύτερο στην περίοδο που ακολουθεί. Άλλωστε, ο μεγάλος αριθμός κειμένων και μελετών που έχουμε συγκεντρώσει μας είχε υποχρεώσει ήδη στον προγραμματισμό δύο αφιερωμάτων.
Συναφώς, τα κείμενα της Μαρίας Βεϊνόγλου και των κυρίων Ιάκωβου Μιχαηλίδη, Στράτου Δορδανά, Σπυρίδωνα Πλουμίδη, Σπύρου Γεωργίου και Χρήστου Μπαλόγλου θα συμπεριληφθούν στο 2ο σχετικό αφιέρωμα, στο 25ο τεύχος του νΛΕ που θα εκδοθεί τον Νοέμβριο του 1922.

Περιεχόμενα τεύχους

Πιέρ-Αντρέ Ταγκίεφ, Από τον αποδομητικό σχολαστικισμό γεννήθηκε
το τέρας του «γουοκισμού»
Νικήτας Αλιπράντης, Το ιδεολόγημα του gender και «η υπερτροφία» του
ρατσισμού: Κοινωνιολογική αντίκρουση
Φράνσις Φουκουγιάμα, Μια δική τους χώρα: Ο φιλελευθερισμός χρειάζεται το έθνος
Σλαβόι Ζίζεκ, Ο πασιφισμός είναι η λάθος απάντηση στον πόλεμο της Ουκρανίας

Βλαντισλάβ Ζούμποκ, Μπορεί να επιζήσει ο Πούτιν; Τα μαθήματα από τη
σοβιετική κατάρρευση
Μαρλέν Λαρυέλ, Αλεξάντρ Ντούγκιν: Μια κλασική περίπτωση
ενός εγχειρήματος ιδεολογικού χαρακτήρα

Γιάννης Ταχόπουλος, Αρχαία Ελλάδα: δημοκρατία, επιστήμη, θρησκεία
& η δυτική παρανόηση


Αφιέρωμα: Το 1922 και η Μεγάλη Ιδέα, Μέρος Α΄
Βασίλης Καραποστόλης, Από την ήττα στην ανασύνταξη
Δημήτρης Γληνός, Η τουρκική μεταπολίτευσις και αι συνέπειαι αύτης
Γιώργος Καραμπελιάς, Η εκστρατεία στην Καλλίπολη και η Μεγάλη Ιδέα
Ντέιβιντ Λόιντ Τζωρτζ, Πως οι Άγγλοι απέρριψαν τις προτάσεις του Βενιζέλου
το Καλοκαίρι του 1914
Νικόλας Δημητριάδης, Η ρητορική του αντιβενιζελισμού: Αντιπαραθέτοντας
την εθνική ανεξαρτησία στην εθνική ολοκλήρωση
Κωνσταντίνος Κ. Παπουλίδης, Ο ελληνικός κόσμος στα απομνημονεύματα
του σοβιετικού πρεσβευτή στην Τουρκία S. I. Aralov (1922-1923)
Ηρακλής Καραμπάτος, Σκέψεις για τις μεταγραφές της μικρασιατικής
καταστροφής στη λογοτεχνία του τραύματος
Αλέξανδρος Παπαναστασίου, Ο εθνικισμός

Σπύρος Κουτρούλης, Ο Γ. Σεφέρης και οι παλινωδίες της κριτικής (β΄ μέρος)
Θεόδωρος Ντρίνιας, Σημειώσεις για την παγκοσμιοποιητική διαδικασία
Χρήστος Α. Κορκόβελος, Ισλαμικό Δίκαιο και Θρησκευτική Ελευθερία
Βιβλιοπαρουσιάσεις