Ο Πρώιμος Διαφωτισμός στην Εποχή των Πρώτων Μαυροκορδάτων

Ο τόμος περιέχει τα Πρακτικά του Διεθνούς Συνεδρίου για την εποχή, τη ζωή και το έργο των δύο πρώτων Μαυροκορδάτων, Αλέξανδρου του εξ Απορρήτων και Νικόλαου. Έναυσμα για τη διοργάνωση του Συνεδρίου αποτέλεσε η σημαντική θέση των δύο λογίων στη λεγόμενη «Δημοκρατία των γραμμάτων», εκτός από την παρουσία τους στο προσκήνιο των πολιτικών γεγονότων στην Ευρώπη του τέλους του 17ου και των αρχών του 18ου αιώνα. Παρόλο που και οι ιστορικοί έχουν αρκετό υλικό να ερευνήσουν και να σχολιάσουν σε σχέση με τη ζωή και τη δράση τους εντός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τον ρόλο τους στη διαμόρφωση της νεοελληνικής εθνικής συνείδησης, είναι πολύ σημαντικό που διερευνάται και φιλολογικά το έργο που άφησαν, το οποίο συμβάλλει με καθοριστικό τρόπο (έστω και σε πρώιμο στάδιο) στη διαμόρφωση του νεοελληνικού αφηγηματικού πεζού λόγου, τόσο του μυθοπλαστικού/λογοτεχνικού όσο και του ιστορικού ή φιλοσοφικού. Επίσης, σε ιδεολογικό επίπεδο, εισάγουν στη νεοελληνική σκέψη τη νεωτερική ιδεολογία και προωθούν τις ιδέες του ακόμα διαμορφούμενου Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού.

Περιεχόμενα
Προλογικό σημείωμα
Βιογραφικό Δημήτρη Κρομμύδα
Βιογραφικό Στέριου Φασουλάκη
Πρόγραμμα Συνεδρίου
-Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης
Η έννοια του Πρώιμου Διαφωτισμού ως κατηγορία ιστορικής ανάλυσης. Από τον Paul Hazard στον Jonathan Israel
-Δημήτρης Γ. Αποστολόπουλος
Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος (1641-1709). Οι εκφάνσεις του βίου του, τεκμήρια της κοινωνίας της εποχής του
-Jacques Bouchard
Ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος και η Διαμάχη των Αρχαίων και των Νεοτέρων
Χαράλαμπος Μηνάογλου
Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ο εξ Απορρήτων ως ιστοριογράφος
-Δημήτρης Τζελέπης
Το χειρόγραφο των "Ρωμαϊκών" του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου στη Βιβλιοθήκη της Ρουμανικής Ακαδημίας (αρ. 700). Περιγραφή και κάποιες πρώτες παρατηρήσεις
-Ηλίας Γεωργούλας
Η αριστοτελική σκέψη στο Pneumaticum instrumentum circulandi sanguinis (Μπολόνια 1664) του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου του εξ Απορρήτων
-Μαρία Χουλιάρα
Η Collectio Epistolica του Ευγένιου Βούλγαρη και οι διακειμενικές σχέσεις της με τις επιστολές του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου
-Νίκος Μαυρέλος
Οι Μαυροκορδάτοι και η συμβολή τους στον νεοελληνικό αφηγηματικό πεζό λόγο: Ερωτήματα και υποθέσεις εργασίας για τη Φιλολογία και τις μεθόδους της
-Αναστασία Νικολάου
Ο Ηγεμών του Φωτίου καΙ το "Φιλοθέου Πάρεργα" του Νικόλαου Μαυροκορδάτου
-Αλέξανδρος Κατσιγιάννης
Ο πρίγκιπας των βιβλίων για το «Περί γραμμάτων σπουδής και βιβλίων αναγνώσεως» του Νικόλαου Μαυροκορδάτου
-Μίλτος Πεχλιβάνος
Τα ηγεμονικά πάρεργα και η «οικονομία της γνώσης»
-Νικόλας Πίσσης
Ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος ως αναγνώστης του Μακιαβέλλι
-Κώστας Σαρρής
Ένας Φαναριώτης στην Παλαιά Διαθήκη: Μία όψη της ηγεμονικής αυτοσκηνοθεσίας του Νικόλαου Μαυροκορδάτου
-Λάμπρος Καμπερίδης
Ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος και η σχέση του με Καθολικούς και Διαμαρτυρόμενους λογίους
-Παναγιώτης Κ. Πούλος
Μεταξύ Π. Νικουσίου και Α. Μαυροκορδάτου: Ο Wojciech Bobowski / Ali Ufki (1610;-1675) και οι διακοινοτικές πολιτισμικές σχέσεις των διερμηνέων της Υψηλής Πύλης
-Tudor Dinu
Ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος κατορθώνοντας να δημιουργήσει μία οικεία δυναστεία στις ρουμανικές χώρες
-Στέριος Φασονλάκης
Μαυρογορδάτοι/Μαυροκορδάτοι: Η οικογένεια και η συνέχεια της ελληνικής λογιοσύνης κατά την Τουρκοκρατία
-Μαρία Ξύδα
Οικογένεια Μαυροκορδάτου (Ιδιοκτησίες-Οικόσημα) στη Χίο
Ευρετήριο συγγραφέων και τίτλων έργων η εντύπων
Ευρετήριο όρων (λέξεων και φράσεων)