Σαρλ Γκουνό: Φάουστ

Το έργο: Όπερα σε πέντε πράξεις με μπαλέτο, ο "Φάουστ" -στηρίζεται σε ποιητικό κείμενο των Ζυλ Μπαρμπιέ και Μισέλ Καρρέ, οι οποίοι άντλησαν το υλικό τους από το θεατρικό έργο Φάουστ και Μαργαρίτα του Καρρέ (1850), όπως επίσης από το Α΄ Μέρος του "Φάουστ", του Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε (1808) στη γαλλική του μετάφραση από τον Ζεράρ ντε Νερβάλ (1828). Τυπικό δείγμα γαλλικής μεγαλόπρεπης όπερας -grand opera- και η πρώτη του είδους που σημείωσε τόσο μεγάλη επιτυχία παγκοσμίως, ο Φάουστ παρέμεινε το δημοφιλέστερο λυρικό έργο μέχρι περίπου τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ξεκίνησε ως opera comique με πεζούς διάλογους και μετασχηματίστηκε σταδιακά, στη διάρκεια μίας δεκαετίας, ώστε να ταιριάξει στα γούστα του παγκόσμιου κοινού. Ο όρος opera comique -κωμική όπερα- δεν υπαινίσσεται κωμικά στοιχεία, αλλά αφορά σε χαρακτηριστικά δομής και αισθητικής, ένα από τα οποία είναι οι διάλογοι πρόζας. Από τον Γκαίτε ο Φάουστ κρατά μονάχα την αφήγηση και παρακάμπτει το φιλοσοφικό υπόβαθρο: ο ηλικιωμένος επιστήμονας Φάουστ πουλά τη ψυχή του στον Μεφιστοφελή, με αντάλλαγμα τη νιότη και τον έρωτα. Στο επίκεντρο της όπερας δεν βρίσκεται τόσο ο ίδιος Φάουστ, όσο η Μαργαρίτα, που μεταμορφώνεται χάρη στο έρωτα και τελικά πληρώνει σκληρά τις επιλογές της.

Πρεμιέρες: Ως κωμική όπερα, με πεζούς διάλογους, ο "Φάουστ" πρωτοπαρουσιάστηκε στο Λυρικό Θέατρο του Παρισιού στις 19 Μαρτίου 1859. Στη μεγαλόπρεπη εκδοχή του, με μελοποιημένους διάλογους και μπαλέτο, δόθηκε από την παρισινή Όπερα στις 3 Μαρτίου 1869. Το έργο εγκαινίασε τη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης στις 22 Οκτωβρίου 1883.

Από την Εθνική Λυρική Σκηνή, που ξεκίνησε να λειτουργεί το 1939/40 ως μέρος του Εθνικού -τότε Βασιλικού- Θεάτρου, ο Φάουστ πρωτοπαρουσιάστηκε στις 12 Νοεμβρίου 1959 με πρωταγωνιστές τον Νίκο Χατζηνικολάου (Φάουστ), την Ζωή Βλαχοπούλου (Μαργαρίτα) και τον Νίκο Μοσχονά (Μεφιστοφελή). Την ορχήστρα και τη χορωδία διηύθυνε ο Αντίοχος Ευαγγελάτος, ενώ η σκηνοθεσία ήταν του Λέο Νεντομάνσκι.