Η δύση της Ανατολής

Η παρούσα έκδοση στηρίζεται στην ομότιτλη έκθεση που διοργάνωσε στη Θεσ/νίκη το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης τιμώντας τα εκατό χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης. Το υλικό της έκθεσης προέρχεται από τη συλλογή ταχυδρομικών δελταρίων του Άγγελου Παπαϊωάννου, ο οποίος ευγενικά παραχώρησε την άδεια για την ψηφιοποίηση και την αξιοποίηση της συλλογής του. Ήδη, ολόκληρη η ψηφιοποιημένη συλλογή του Άγγελου Παπαϊωάννου απόκειται στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ) του ΜΙΕΤ και είναι πλέον προσβάσιμη στους μελετητές. Από το σύνολο των περίπου 1.300 καρτποστάλ της συλλογής επιλέχθηκαν 187 δελτάρια, τα οποία εμπλουτίστηκαν από τις συλλογές του ΕΛΙΑ με 38 ακόμη που αφορούν κυρίως επαγγέλματα και ενδυμασίες. Έτσι αντισταθμίστηκε κάπως η περιορισμένη εκπροσώπηση της πολυπληθούς εβραϊκής κοινότητας στα δελτάρια της συλλογής Παπαϊωάννου. Τέλος, οι χάρτες που έρχονται να συμπληρώσουν αυτά τα φωτογραφικά τεκμήρια αποτελούν ευγενική παραχώρηση της Αλέκας Καραδήμου-Γερόλυμπου και του Βασίλη Κολώνα, ενώ η αναδιπλούμενη φωτογραφία της Θεσ/νίκης, που αναπαράγεται εδώ σε μεγέθυνση, η παλαιότερη ίσως γνωστή φωτογραφία της πόλης, χρονολογούμενη μεταξύ 1870 και 1878, απόκειται στο αρχείο του Γιώργου Δέλλιου και αποτελεί σημαντικότατο τεκμήριο για την προσέγγιση ζητημάτων που αφορούν τη χωροταξία της Θεσ/νίκης.
Ο Ιωάννης Δ. Στεφανίδης, καθηγητής διπλωματικής ιστορίας στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσ/νίκης και ιστορικός σύμβουλος της έκθεσης, έγραψε τα εισαγωγικά κείμενα των ενοτήτων στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα. Ο αρχιτέκτων Γιάννης Επαμεινώνδας, υπεύθυνος του ΜΙΕΤ στη Θεσ/νίκη και επιμελητής της έκθεσης, συνέταξε τα κείμενα που συνοδεύουν το φωτογραφικό υλικό βασιζόμενος στην τεκμηρίωση του Άγγελου Παπαϊωάννου και στη σχετική βιβλιογραφία.
Η έκθεση "Η Δύση της Ανατολής" πραγματοποιήθηκε με την πρωτοβουλία και την οργανωτική ευθύνη του παραρτήματος Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ, στο οποίο έχει ενταχθεί, από το 2011, και το ΕΛΙΑ Θεσ/νίκης. [...]

(από τον πρόλογο της έκδοσης)