Η Εκτέλεση των αποφάσεων του ΕΔΔΑ από την Ελλάδα

Προλογικό σημείωμαΣελ. VII
Ι. Η συμμόρφωση προς τις αποφάσεις του ΕΔΔΑ: συνολική θεώρηση
Η εφαρμογή των αποφάσεων του ΕΔΔΑΣελ. 3
Ευάγγελος Βενιζέλος
π. Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών,π. Εισηγητής της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την εκτέλεση των αποφάσεων του ΕΔΔΑ, Καθηγητής, Νομική Σχολή ΑΠΘ
I. Η προστιθέμενη αξία του Συμβουλίου της Ευρώπης και ο ρόλος της Κοινοβουλευτικής ΣυνέλευσηςΣελ. 3
ΙΙ. Ο κρίσιμος ρόλος των εθνικών ανώτατων δικαστηρίωνΣελ. 5
ΙΙΙ. Η επανάληψη της δίκης ως συμμόρφωση σε απόφαση του ΕΔΔΑ - Η ΣτΕ (Β/τμ. επταμ.) 1992/2016Σελ. 6
IV. Η τυπολογία των κρατών μερών της ΕΣΔΑ ως προς τη διάθεση συμμόρφωσης προς τις αποφάσεις του ΕΔΔΑΣελ. 7
V. Από τα ευρωπαϊκά συντάγματα στις ευρωπαϊκές αξίες και ο μέσω αυτών έλεγχος των εθνικών συνταγμάτωνΣελ. 7
VI. Τυπολογία των λόγων αντίστασης των κρατών μερών στη συμμόρφωση προς τις αποφάσεις του ΕΔΔΑΣελ. 8
VII. Γενικά μέτρα συμμόρφωσης προς τις αποφάσεις του ΕΔΔΑ με νομοθετική ή και αναθεωρητική πρωτοβουλίαΣελ. 9
Πρόσφατες εξελίξεις στην εκτέλεση αποφάσεων του ΕΔΔΑ: παραπομπή για μη συμμόρφωσηΣελ. 10
Χρήστος Γιακουμόπουλος
Γενικός Διευθυντής, Διεύθυνση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Κράτους Δικαίου, Συμβούλιο της Ευρώπης
ΙΙ. Ο μηχανισμός εκτέλεσης των αποφάσεων του ΕΔΔΑ και η Ελλάδα
Ο μηχανισμός εκτέλεσης των αποφάσεων του ΕΔΔΑ και η Ελλάδα: Λειτουργία και προκλήσειςΣελ. 17
Ιωάννης-Κωνσταντίνος Χαλκιάς
Πρόεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους
Ι. ΕισαγωγήΣελ. 17
ΙΙ. Η εκτέλεση των αποφάσεων του ΕΔΔΑ και η επιτήρησηΣελ. 17
ΙΙΙ. Ο ρόλος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους στη διαδικασία της εκτέλεσης των αποφάσεων του ΕΔΔΑΣελ. 19
IV. Παραδείγματα συμμόρφωσης σε αποφάσεις του ΕΔΔΑΣελ. 21
V. Δυσκολίες στην εκτέλεση των αποφάσεων του ΕΔΔΑΣελ. 23
VI. Τι πρέπει να κάνουμε για να λύσουμε τα προβλήματα εκτέλεσης των αποφάσεων του ΕΔΔΑΣελ. 25
VII. ΣυμπέρασμαΣελ. 26
Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου: Προς μία αποτελεσματικότερη εθνική στρατηγική παρακολούθησης της εκτέλεσης των αποφάσεων του ΕΔΔΑ στην ΕλλάδαΣελ. 27
Άννα Ειρήνη Μπάκα
ΔΝ, Επιστημονική συνεργάτις της ΕΕΔΑ
Αικατερίνη Χαροκόπου
ΔΝ, Επιστημονική συνεργάτις της ΕΕΔΑ
Μαρία Γαβουνέλη
Πρόεδρος της ΕΕΔΑ, Αν. Καθηγήτρια στη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ
Ι. ΕισαγωγήΣελ. 27
ΙΙ. Διάκριση συμμόρφωσης από εκτέλεσηΣελ. 28
ΙΙΙ. Τρόποι εκτέλεσης των αποφάσεων του ΕΔΔΑΣελ. 30
Α. Ατομικά μέτρα (Individual measures)Σελ. 30
Β. Δίκαιη ικανοποίηση (Άρθρο 41)Σελ. 31
Γ. Επανάληψη εθνικών δικαστικών διαδικασιών: Reopening – Σύσταση (2000)2Σελ. 32
Δ. Γενικά μέτρα (General Measures)Σελ. 33
IV. Εποπτεία της εκτέλεσης των αποφάσεων του ΕΔΔΑΣελ. 33
Α. Ο ρόλος της Επιτροπής ΥπουργώνΣελ. 33
Β. Ο ρόλος του ΕΔΔΑΣελ. 36
V. Εκτέλεση των αποφάσεων του ΕΔΔΑ στην ΕλλάδαΣελ. 36
Α. ΓενικάΣελ. 36
Β. ΕΕΔΑ και παρακολούθηση εκτέλεσης αποφάσεων του ΕΔΔΑ: εγχώρια και διεθνή εργαλεία προώθησηςΣελ. 39
Γ. ΕΕΔΑ και παρακολούθηση εκτέλεσης αποφάσεων του ΕΔΔΑ: χρήση του κανόνα υπ’ αριθμ. 9.2 του Κανονισμού της Επιτροπής ΥπουργώνΣελ. 41
VI. ΣυμπεράσματαΣελ. 42
Η εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας στις αποφάσεις του ΕΔΔΑ αναφορικά με την ελευθερία έκφρασηςΣελ. 44
Πάνος Αλεξανδρής
Γενικός Γραμματέας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Υπουργείο Δικαιοσύνης
Η συμβολή του Συνηγόρου του Πολίτη στην εφαρμογή των αποφάσεων του ΕΔΔΑ: Ο Εθνικός Μηχανισμός Διερεύνησης Περιστατικών ΑυθαιρεσίαςΣελ. 48
Ανδρέας Ποττάκης
Συνήγορος του Πολίτη
ΙΙΙ. Παρουσίαση της έρευνας: «Η εκτέλεση των αποφάσεων του ΕΔΔΑ στην ελληνική έννομη τάξη»
Α΄ Μέρος της παρουσίασηςΣελ. 59
Σταυρούλα Τρεκλή
Πάρεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους
Ι. Εισαγωγικά: το σύστημα εκτέλεσης των αποφάσεων του ΕΔΔΑΣελ. 59
ΙΙ. Παρουσίαση της έρευνας και της μεθοδολογίας που ακολουθήθηκεΣελ. 60
ΙΙΙ. Συμπεράσματα έρευναςΣελ. 61
IV. ΕπίλογοςΣελ. 67
Β΄ Μέρος της παρουσίασηςΣελ. 68
Ελένη Μίχα
Δρ., Ε.ΔΙ.Π., Νομική Σχολή ΕΚΠΑ
Ι. Εισαγωγή: Ο δυναμικός χαρακτήρας του συστήματος προστασίας της ΕΣΔΑΣελ. 68
ΙΙ. Πρώτο Μέρος: Οι στόχοι της έρευναςΣελ. 70
ΙΙΙ. Δεύτερο Μέρος: Η μεθοδολογία της έρευναςΣελ. 73
Α. Γενικές ΠαρατηρήσειςΣελ. 73
Β. Τα Γενικά Μέτρα εκτέλεσηςΣελ. 75
Βα. Νομοθετική τροποποίησηΣελ. 76
Ββ. Διοικητικά ΜέτραΣελ. 77
Βγ. Νομολογιακή μεταβολή ΕΔΔΑΣελ. 77
Βδ. Ένδικο ΒοήθημαΣελ. 78
Γ. Τα Ατομικά Μέτρα εκτέλεσηςΣελ. 79
IV. Η Πορεία της εκτέλεσης ως προς το καθ’ ύλην πεδίο εφαρμογής της ΕΣΔΑΣελ. 81
Τα γραφήματα κατ’ άρθροΣελ. 81
V. Συμπεράσματα: Προς μια κουλτούρα συμμόρφωσηςΣελ. 85
Το παράδειγμα της δίκαιης ικανοποίησης λόγω υπέρβασης της εύλογης διάρκειας της δίκηςΣελ. 87
Δημήτρης Νικολόπουλος
π. Πρόεδρος του 3μελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Δ/κού Πρωτοδικείου Αθήνας, Εφέτης Διοικητικών Δικαστηρίων
IV. Επιμέρους ζητήματα εκτέλεσης των αποφάσεων του ΕΔΔΑ από την Ελλάδα
Η αναποτελεσματικότητα του Τριμελούς Συμβουλίου Συμμόρφωσης του Συμβουλίου της ΕπικρατείαςΣελ. 95
Γιάννης Κτιστάκις
Δικαστής στο ΕΔΔΑ, Αναπληρωτής Καθηγητής Νομικής Σχολής του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης
Αστυνομική βία: η συμμόρφωση της Ελλάδας στις αποφάσεις του ΕΔΔΑΣελ. 111
Ευάγγελος Μάλλιος
Δικηγόρος, Διδάκτωρ Νομικής
Ι. ΕισαγωγήΣελ. 111
II. Οι ελληνικές υποθέσειςΣελ. 111
III. Υποχρέωση αποτελεσματικής έρευναςΣελ. 114
IV. Η συμμόρφωση του Έλληνα νομοθέτηΣελ. 115
V. Αντί επιλόγου: για τα διακριτικά γνωρίσματα των αστυνομικώνΣελ. 118
Η συμβολή των μηχανισμών του Συμβουλίου της Ευρώπης στην πάταξη του υπερπληθυσμού και της βίας στις φυλακέςΣελ. 120
Χαριτίνη Δίπλα
Ομότιμη Καθηγήτρια ΕΚΠΑ, π. Αντιπρόεδρος της CPT
Ι. Η πρόκληση του υπερπληθυσμού των φυλακώνΣελ. 121
ΙΙ. Το πρόβλημα της βίας στις ελληνικές φυλακέςΣελ. 128
Ο υπερπληθυσμός των φυλακών ως παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων: Η οπτική του Συνηγόρου του ΠολίτηΣελ. 132
Γεώργιος Π. Νικολόπουλος
Καθηγητής Εγκληματολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη
I. ΠροδιάθεσηΣελ. 132
Α. Ο υπερπληθυσμός των φυλακών, ένα αποτέλεσμα επιλογών της πολιτικής, της διοίκησης και της δικαιοσύνηςΣελ. 132
Β. Ο σωφρονιστικός υπερπληθυσμός ως προσβολή ανθρωπίνων δικαιωμάτωνΣελ. 136
ΙΙ. Η παραγωγή του σωφρονιστικού υπερπληθυσμούΣελ. 137
III. Η ελληνική περίπτωση του σωφρονιστικού υπερπληθυσμούΣελ. 141
IV. Η οπτική του Συνηγόρου του ΠολίτηΣελ. 143
Η περίπτωση των σωματείων της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης στη νομολογία του ΕΔΔΑΣελ. 147
Στυλιανή Χαριτάκη
Νομική Σύμβουλος του Κράτους
V. Συμπεράσματα
Γενικά συμπεράσματαΣελ. 153
Λίνος-Αλέξανδρος Σισιλιάνος
Καθηγητής, Νομική Σχολή ΕΚΠΑ, π. Πρόεδρος του ΕΔΔΑ

Το έργο «Η Εκτέλεση των αποφάσεων του ΕΔΔΑ από την Ελλάδα» αναδεικνύει τον πολυδιάστατο χαρακτήρα, τη μοναδικότητα και την πολυπλοκότητα του μηχανισμού εκτέλεσης των αποφάσεων του ΕΔΔΑ, όχι μόνον από την οπτική του Συμβουλίου της Ευρώπης, αλλά και μέσω πολλών ζητημάτων που εγείρουν οι ελληνικές υποθέσεις, όπως αυτές που αφορούν στην ελευθερία έκφρασης, τη χρήση βίας από την αστυνομία, την υπερβολική διάρκεια των δικών, τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές, κ.ά. Ο τόμος περιλαμβάνει, επίσης, τα πορίσματα πρωτότυπης σχετικής έρευνας για την περίοδο από το 1990 έως σήμερα. Πρόκειται, λοιπόν, για την πρώτη απόπειρα συνολικής αποτίμησης του ζητήματος στην Ελλάδα.

Συγγραφείς: Αλεξανδρής Π., Βενιζέλος Ε., Γαβουνέλη Μ., Γιακουμόπουλος Χρ., Δίπλα Χ., Κτιστάκις Γ., Μάλλιος Ε., Μίχα Ε., Μπάκα Α. Ε., Νικολόπουλος Γ., Νικολόπουλος Δ., Ποττάκης Α., Σισιλιάνος Λ. - Α., Τρεκλή Στ., Χαλκιάς Ι. Κ., Χαριτάκη Στ., Χαροκόπου Αικ.