Η γλυπτική στη Βενετική Κρήτη (1211-1669) - Σετ 2 τόμων σε κασετίνα

Η έκδοση αυτή, καρπός συνεργασίας του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας με τις Εφορείες Αρχαιοτήτων της Κρήτης και την Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών, αποτελεί την πρώτη συστηματική μελέτη των έργων γλυπτικής της βενετικής περιόδου που σώζονται στην Κρήτη. Σε συνολικά 584 σελίδες, με 800 και πλέον φωτογραφίες, σχέδια και χάρτες, τεκμηριώνονται γλυπτά που φυλάσσονται σε μουσεία και αρχαιο­λογικές συλλογές του νησιού ή βρίσκονται ακόμη στην αρχική τους θέση ως αρχιτεκτονικός διάκοσμος ή ως κατάλοιπα συμβόλων μιας αλλοτινής εξουσίας.

Οι δύο τόμοι του βιβλίου, διαφορετικοί στη δομή τους, αντικατοπτρίζουν τις διαδρομές που απαίτησε η έρευνα ενός παραγνωρισμένου υλικού το οποίο έφτασε ώς τις μέρες μας με μεγάλες απώλειες και φθορές. Στον πρώτο τόμο, μετά την εισαγωγή για το ιστορικό της έρευνας, ακολουθούν μελέτες που, ταξινομημένες σε τρεις ενότητες, επιχειρούν να ανιχνεύσουν τις περιπέτειες των βενετικών μνημείων στην Κρήτη και να διαφωτίσουν την αποσπασματικότητα των σωζόμενων έργων γλυπτικής, να παρουσιάσουν μεγάλες κατηγορίες γλυ­πτών που διατηρούνται κατά χώραν και τις ιδιαιτερότητές τους και τελικά να αναδείξουν την καλλιτεχνική και ιστορική σημασία της τέχνης αυτής. Κάθε ενότητα συμπληρώνεται με αντίστοιχο υλικό τεκμηρίωσης. Ο δεύτερος τόμος τιτλοφορείται Lapidarium, από τον λατινικό όρο που δηλώνει τη συλλογή λίθινων τεχνέργων τα οποία, αποσπασμένα από την αρχική τους θέση, έχουν χάσει τη χρήση και τη σημασία που είχαν άλλοτε. Αυτή η έννοια του όρου εκφράζει με ακρίβεια τον χαρακτήρα των 376 μουσειακών γλυπτών που κατα­λογογραφούνται στον τόμο και συγχρόνως αποτυπώνει τη συστέγαση έργων που είναι διασκορπισμένα σε διάφορα μουσεία της Κρήτης σε ένα έντυπο «φανταστικό μουσείο».

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΤΟΜΟΣ ΠΡΩΤΟΣ: ΜΕΛΕΤΕΣ

Πρόλογος

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Γλυπτική τεσσάρων αιώνων από την Κρήτη

Ι. ΑΝΙΧΝΕYΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΩΝ ΒΕΝΕΤΙΚΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ

Τα βενετικά μνημεία του Χάνδακα και η τύχη τους

Αναζητώντας τη βενετσιάνικη πόλη των Χανίων

Απολαξεύσεις, αποκρούσεις, καθαιρέσεις: στοχευμένες καταστροφές γλυπτών

Γλυπτά της βενετικής εποχής σε δεύτερη χρήση

Γλυπτά της βενετικής εποχής σε δεύτερη χρήση: Yλικό τεκμηρίωσης

Μια σαρκοφάγος της βενετικής εποχής μεταμορφώνεται σε γούρνα κρήνης

Αρχιτεκτονικά γλυπτά ως κειμήλια σε ναούς και μοναστήρια

Γλυπτά στη μονή Αγίου Γεωργίου Επανωσήφη

Spolia στη μονή Αγίου Αντωνίου Σαββαθιανών

Γλυπτά στον ναό του Αγίου Ματθαίου στο Ηράκλειο



ΙΙ. ΕΡΓΑ ΒΕΝΕΤΙΚΗΣ ΓΛYΠΤΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΚΗ ΤΟYΣ ΘΕΣΗ

Περίτεχνες κρήνες με γλυπτό διάκοσμο

Ταφικά μνημεία στην ύπαιθρο της Κρήτης: τα αρκοσόλια

Λιθοξοϊκή και γλυπτική στην περιοχή του Μεραμπέλου

Εμβλήματα λαξευτά στον λίθο: λιοντάρια του Αγίου Μάρκου και οικόσημα. Μια εισαγωγή

Εμβλήματα λαξευτά στον λίθο: Yλικό τεκμηρίωσης

Εμβλήματα σε μεγάλα τεχνικά έργα του δημοσίου

Τείχη του Ηρακλείου

Τείχη των Χανίων

Φρούριο στη νησίδα Ήμερη Γραμβούσα

Στρατώνες στο φρούριο του Φιρκά

Γέφυρα του ποταμού Πλατανέ

Οικόσημα σε ναούς της υπαίθρου: παραδείγματα από την Ανατολική Κρήτη



ΙΙΙ. ΓΛYΠΤΙΚΉ ΚΑΙ ΓΛYΠΤΕΣ ΣΤΗ ΒΕΝΕΤΙΚΉ ΚΡΉΤΗ

Είδη γλυπτικής, εργαστήρια, ξένα πρότυπα και τοπικό ύφος

Είδη γλυπτικής, ξένα πρότυπα και τοπικό ύφος: Yλικό τεκμηρίωσης

Ένα εικονιστικό γλυπτό στην αρχική του θέση: ανάγλυφη εικόνα της Παναγίας Ακρωτηριανής στη μονή Τοπλού Σητείας, 1613–1619

Η γλυπτική στην υπηρεσία της αρχιτεκτονικής: τέσσερα παραδείγματα από τη Δυτική Κρήτη

Δυτικά πρότυπα, τοπικές παραλλαγές: η γλυπτική του ναού της Κυρίας των Αγγέλων στη μονή Γκουβερνέτου



ΤΟΜΟΣ ΔΕYΤΕΡΟΣ: LAPIDARIUM

Περιεχόμενα

Εισαγωγικό σημείωμα

Ηράκλειο, Ιστορικό Μουσείο Κρήτης

Εικονιστικά γλυπτά

Αρχιτεκτονικός διάκοσμος

Εμβλήματα

Ταφικά γλυπτά

Λίθινος εξοπλισμός

Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου

Γλυπτά από την ανασκαφή του Αγίου Πέτρου

Γλυπτά από την ανασκαφή του Αγίου Φραγκίσκου

Αρχιτεκτονικός διάκοσμος

Εμβλήματα

Ταφικά γλυπτά

Λίθινος εξοπλισμός

Ηράκλειο, Μουσείο Αγίας Αικατερίνης

Εικονιστικά γλυπτά

Αρχιτεκτονικός διάκοσμος

Ταφικά γλυπτά

Εφορεία Αρχαιοτήτων Χανίων

Εικονιστικά γλυπτά

Αρχιτεκτονικός διάκοσμος

Εμβλήματα

Ταφικά γλυπτά

Λίθινος εξοπλισμός

Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου

Εικονιστικά γλυπτά

Αρχιτεκτονικός διάκοσμος

Εμβλήματα

Ταφικά γλυπτά

Γλυπτά από το Ρολόι του Ρεθύμνου

Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου

Αρχιτεκτονικός διάκοσμος

Εμβλήματα

Ταφικά γλυπτά



Βιβλιογραφία

Προέλευση φωτογραφιών και σχεδίων

Οι συγγραφείς του βιβλίου

Ευρετήρια