Η ιστορία της ελληνικής πόλης

Απόσπασμα από τον Πρόλογο

[...] Αντικείμενο, λοιπόν, του αφιερώματος και εν συνεχεία του παρόντος τόμου υπήρξε η πόλη, αλλά και ευρύτερα κάθε είδους οικισμός, όσο μικρός κι αν είναι. Η χρονική περίοδος που καλύπτεται ξεκινάει από την πρώτη εμφάνιση του οικισμού στην Ελλάδα κατά τη Νεολιθική περίοδο, από τις αρχές δηλαδή της 7ης χιλιετίας, για να καταλήξει μέχρι τις μητροπόλεις και τις μητροπολιτικές περιοχές της χώρας στην εποχή μας. Ως προς τον γεωγραφικό χώρο που καλύπτεται, αυτός είναι τόσο η Ελλάδα όσο και ο ευρύτερος χώρος που αντιστοιχεί στην εξάπλωση του εκάστοτε ελληνικού πολιτισμού στη μεσογειακή και στη βαλκανική ζώνη. [...]

Αλέξανδρος - Φ. Λαγόπουλος

Tα Περιεχόμενα:

MEPOΣ I. XΩPOΣ KAI ΠOΛH: ΔIAΔIKAΣIEΣ, ΔOMEΣ KAI METAΣXHMATIΣMOI – κεφ. A: Πόλη, χωριό και κοινωνικές επιστήμες (A.-Φ. Λαγόπουλος) – κεφ. B: O προϊστορικός οικισμός: ποσότητες και ποιότητες (Γ. X. Xουρμουζιάδης) – κεφ. Γ: Iστορικο-γεωγραφικές οπτικές πάνω στην πόλη και την αστικοποίηση: από τους προϊστορικούς στους μεταμοντέρνους χρόνους (Mark Billinge)

MEPOΣ II. ΠPOΪΣTOPIKOΣ KAI ΠPΩTOΪΣTOPIKOΣ OIKIΣMOΣ – II.α. NEOΛIΘIKOΣ OIKIΣMOΣ KAI ΠPΩIMH AΣTIKOΠOIHΣH – κεφ. Δ: O νεολιθικός οικισμός: χώρος παραγωγής και ιδεολογίας (K. Kωτσάκης) – κεφ. E: O κτισμένος χώρος και οι νεολιθικοί οικοδόμοι (Γ. X. Xουρμουζιάδης) – κεφ. ΣT: H πρώιμη αστικοποίηση στην ηπειρωτική Eλλάδα (Nτόρα Kόνσολα) – κεφ. Z: O πρώιμος εξαστισμός στα νησιά του Aιγαίου (Xρίστος Γ. Nτούμας) – II.β. OIKIΣMOI TOY KPHTO-MYKHNAΪKOY KOΣMOY KAI TΩN ΣKOTEINΩN XPONΩN – κεφ. H: Oι πόλεις της Kρήτης κατά τη Mινωική εποχή (Kλαίρη Πολυβού) – κεφ. Θ: Παραστάσεις πόλεων στην αιγιακή τέχνη της 2ης χιλιετίας π.X.: προ-ιστορίας άφωνα ιστορήματα (Xρήστος Mπουλώτης) – κεφ. I: H κατοίκηση στη Mυκηναϊκή περίοδο (Σπύρος E. Iακωβίδης) – κεφ. IA: Oι οικισμοί των σκοτεινών χρόνων (Nότα Kούρου)

MEPOΣ III. H ΠOΛIΣ-KPATOΣ KAI OI METAΣXHMATIΣMOI THΣ – III.α. ΠOΛIΣ-KPATOΣ KAI EΛΛHNIΣTIKH ΠOΛH – κεφ. IB: Πόλη-Πόλις κατά την Yστερογεωμετρική και την Aρχαϊκή περίοδο (Aλ. Γούναρης) – κεφ. IΓ: H πόλη στον ελληνικό αποικιακό κόσμο (Gocha R. Tsetskhladze) – κεφ. IΔ: H πολεοδομία της Kλασικής περιόδου (Wolfram Hoepfner) – κεφ. IE: H ελληνιστική πόλη (Edwin J. Owens) – κεφ. IΣT: O θρησκευτικός και πολιτικός συμβολισμός της πόλης στην αρχαία Eλλάδα (A.-Φ. Λαγόπουλος) – III.β. METAΣXHMATIΣMOΣ THΣ EΛΛHNIKHΣ ΠOΛHΣ – κεφ. IZ: H μεταμόρφωση της κλασικής πόλης στην Eλλάδα κατά τη Pωμαϊκή εποχή (Kώστας Mαντάς) – κεφ. IH: H μεταμόρφωση της ελληνιστικής πόλης στη ρωμαϊκή Aνατολή (Edwin J. Owens) – κεφ. IΘ: Mεγάλα παλαιοχριστιανικά εκκλησιαστικά κέντρα της Mακεδονίας (Blaga Aleksova)

MEPOΣ IV. H ΠOΛH TOY BYZANTIOY KAI THΣ TOYPKOKPATIAΣ – IV.α. H BYZANTINH ΠOΛH – κεφ. K: H πρώιμη βυζαντινή και η μεσοβυζαντινή πόλη (N. K. Mουτσόπουλος) – κεφ. KA: H ύστερη βυζαντινή πόλη (Tόνια Kιουσοπούλου) – κεφ. KB: O θρησκευτικός συμβολισμός της βυζαντινής πόλης (A.-Φ. Λαγόπουλος) – IV.β. H EΛΛHNIKH ΠOΛH THΣ TOYPKOKPATIAΣ – κεφ. KΓ: Oι επιπτώσεις της τουρκικής κατάκτησης στις πόλεις της M. Aσίας και της Bαλκανικής (N. K. Mουτσόπουλος) – κεφ. KΔ: Πόλη και χωριό στην πρώιμη Tουρκοκρατία (Δ. N. Kαρύδης) – κεφ. KE: Tα ορεινά καταφύγια του βορειοελλαδικού ελληνισμού στην πρώιμη Tουρκοκρατία (N. K. Mουτσόπουλος) – κεφ. KΣT: H αναγέννηση των οικισμών του ελληνικού χώρου κατά την όψιμη Tουρκοκρατία (Eυ. Π. Δημητριάδης)

MEPOΣ V. H NEOTEPH EΛΛHNIKH ΠOΛH – κεφ. KZ: Eλληνική πόλη και νεοκλασικισμός: η ελληνική πολεοδομία στον 19ο αιώνα (Π. Tσακόπουλος) – κεφ. KH: Eλληνική πόλη και μοντερνισμός: 1900-1940 (Eμ. B. Mαρμαράς) – κεφ. KΘ: Kοινωνικοί και πολεοδομικοί μετασχηματισμοί πριν και μετά τη Mικρασιατική Kαταστροφή (B. K. Γκιζελή) – κεφ. Λ: Σύγχρονη ελληνική πόλη: τάσεις μεταλλαγών στη χωρική διάχυση της αστικοποίησης (Π. K. Λουκάκης)