Οι παροιμίες του ρωσικού λαού του Β. Ι. Νταλ

«Η έκδοση βασίζεται σε χειρόγραφο με παροιμιογραφικό υλικό του Αδαμάντιου Αδαμαντίου (1875-1937) διαπρεπούς βυζαντινολόγου και λαογράφου, συνεργάτη του Νικολάου Πολίτου, το οποίο φυλάσσεται στο Αρχείο Παροιμιών του ΚΕΕΛ. […] Το χειρόγραφο αποτελείται από δέκα τετράδια και περιλαμβάνει ρωσικές παροιμίες από την γνωστή συλλογή του Βλαντίμιρ Νταλ Παροιμίες του ρωσικού λαού. Μια συλλογή από παροιμίες, γνωμικά, ρητά, αφορισμούς, αινίγματα, πεποιθήσεις κ.λπ. (1862). Η μετάφραση έγινε από τον Αδ. Αδαμαντίου […] με σκοπό να χρησιμοποιηθεί από τον Ν. Γ. Πολίτη για την κατάρτιση της δικής του συλλογής παροιμιών, η οποία είχε, μεταξύ άλλων, και συγκριτικό χαρακτήρα. Της παράθεσης του υλικού προηγούνται εκτενείς εισαγωγές μελέτες των επιμελητών, οι οποίες θίγουν γενικότερα ζητήματα που άπτονται της μελέτης των παροιμιών, με παράλληλη αναφορά τόσο στην ελληνική όσο και την ρωσική παροιμιολογία. […] Στο τέλος παρατίθεται σε παράρτημα φωτογραφικό υλικό, κυρίως από το ίδιο το χειρόγραφο.

Ο αναγνώστης του βιβλίου θα βρει, καταρχάς, στο σώμα του δίγλωσσου (ελληνικά-ρωσικά) υλικού των παροιμιών πλούσια στοιχεία για επιμέρους όψεις και θέματα του λαϊκού πολιτισμού της Ρωσίας του 19ου αιώνα. Από την άποψη αυτή η έκδοση μπορεί να φανεί χρήσιμη στην γλωσσική και διαπολιτισμική εκπαίδευση. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η λεπτομερής παρουσίαση και ανάλυση, στις εισαγωγικές μελέτες του τόμου, του χαρακτήρα του παροιμιολογικού υλικού ως είδους, του τρόπου συλλογής και τελικώς δημοσίευσης των παροιμιών αλλά και των ποικίλων ιδεολογικών όψεων της εν λόγω διαδικασίας. Ο 19ος αιώνας είναι, ως γνωστόν, ο αιώνας της ανάδυσης των εθνικών ταυτοτήτων και των εθνικισμών διεθνώς και η Ρωσική περίπτωση δεν αποτελεί εξαίρεση, στο ειδικότερο ιστορικό πλαίσιο της Αυτοκρατορικής ιδεολογίας και των ισχυρών εθνικών πνευματικών κινημάτων του Πανσλαβισμού και της Σλαβοφιλίας. Η δραστηριοποίηση και τα κίνητρα -ιδεολογικά, αισθητικά και προσωπικά-, διαπρεπών λογίων, είτε σε προσωπική βάση είτε σε θεσμικό κρατικό πλαίσιο, για την καταγραφή της γλώσσας και των ποικίλων στοιχείων του λαϊκού πολιτισμού με στόχο συχνά τη διαμόρφωση εθνικής ρωσικής γλώσσας και λογοτεχνίας με βάση την λαϊκή ομιλουμένη γλώσσα και το διαλεκτικό υλικό της παρουσιάζεται με ενάργεια μέσα από την περίπτωση της πολυσχιδούς προσωπικότητας του Βλαντιμίρ Νταλ και άλλων Ρώσων λαογράφων…».