Ρώσοι ποιητές του 20ού αιώνα

Εκδόσεις Μεσόγειος

Τη ρωσική ποίηση του εικοστού αιώνα δεν μπορείς να τη δεις ξέχωρα ούτε από τα ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν την πορεία της χώρας αλλά και τις τύχες των ποιητών της, ούτε από τις πολιτικές και κοινωνικές ανατροπές που αυτά προκάλεσαν. Η παρούσα ανθολογία, μια πρωτότυπη δίγλωσση έκδοση, επιδιώκει να φέρει τους Έλληνες αναγνώστες σε επαφή με το έργο των αντιπροσωπευτικότερων εκπροσώπων της ρωσικής ποίησης του προηγούμενου αιώνα, προσφέροντας μια πλήρη εικόνα των ιστορικών και πολιτικών συνθηκών και των λογοτεχνικών ζυμώσεων μέσα στις οποίες οι ποιητές αυτοί δημιούργησαν. Σε αυτό συμβάλλει η εκτενής εισαγωγή, όπου εξετάζεται η εξέλιξη των συνθηκών παράλληλα με την εμφάνιση στη ρωσική λογοτεχνία ποικίλων και συχνά ανατρεπτικών κινημάτων, όπως ο συμβολισμός, ο ακμεϊσμός, ο φουτουρισμός, ο ιμαζινισμός, ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός.
Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διαδρομή στη ρωσική ποίηση του εικοστού αιώνα μέσα από έργα των Αλεξάντρ Μπλοκ, Βελιμίρ Χλέμπνικοφ, Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι, Μπορίς Παστερνάκ, Ιόσιφ Μπρόντσκι και άλλων 19 σπουδαίων δημιουργών.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου

Να θυμίσουμε κάτι ειδησεογραφικό: οι εκδόσεις «Μεσόγειος» δημιουργήθηκαν με τη συνεργασία του Πανεπιστημίου Κύπρου και των εκδόσεων «Ελληνικά Γράμματα». Είκοσι τέσσερις Ρώσοι ποιητές ανθολογούνται σ' αυτήν τη δίγλωσση έκδοση: αριστερά, το ρωσικό πρωτότυπο, δεξιά, η μετάφραση του Κύπριου ποιητή Γιώργου Μολέσκη. Κινήματα λογοτεχνικά καθαρώς φιλολογικά ή και ανατρεπτικά, αφού η προσοβιετική (ρωσική) και σοβιετική ποίηση έζησε τον κραδασμό κοσμοϊστορικών κοινωνικών και πολιτικών γεγονότων, απέκτησε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μιας χώρας μοιρασμένης σε Δύση και Ανατολή. Ο διαφωτισμός της λογικής σε σύζευξη με το μυστικισμό του ορθόδοξου χριστιανισμού, δημιούργησε ετερόφωτες και αυτόφωτες αντιμετωπίσεις σ' όλες σχεδόν τις μορφές τέχνης: του συμβολισμού, του ακμεϊσμού, του φουτουρισμού, του ιμαζινισμού, του σοσιαλιστικού ρεαλισμού. Η ύλη είναι χωρισμένη στις εξής ενότητες: Η περίοδος του συμβολισμού, Μετά το συμβολισμό, Η σοβιετική περίοδος, Το τέλος του αιώνα. Ανθολογούνται οι ποιητές: Κονσταντίν Μπάλμοντ (1867-1942), Βαλερί Μπριούσοφ (1873-1924), Ζινάιντα Γκίπιους (1869-1945), Φεοντόρ Σολόγκουμπ (1863-1927), Ινοκέντι Ανένσκι (1855-1909), Αλεξάντρ Μπλοκ (1880-1921), Αντρέι Μπέλι (1880-1934), Νικολάι Γκουμίλιοφ (1886-1921), Αννα Αχμάτοβα (1889-1966), Οσιπ Μπάντελσταμ (1891-1938), Βελιμίρ Χλέμπνικοφ (1885-1922), Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι (1893-1930), Μαρίνα Τσβετάγιεβα (1892-1941), Μπορίς Πάστερνακ (1880-1960), Σεργκέι Γεσένιν (1895-1925), Νικολάι Ζαμπολότσκι (1903-1958), Αρσένι Ταρκόφσκι (1907-1989), Εβγκένι Βινοκούροφ (1925-1993), Αντρέι Βοζνεσένσκι (1932-), Εβγκένι Γεφτουσιένκο (1933-), Ιωσήφ Μπρόντσκι (1940-1996), Ελενα Σβαρτς (1948-), Ντιμίτρι Πριγκόφ (1940-), Τιμούρ Κιμπίροφ (1955-). Μεταφραστικά, ορισμένα ποιήματα ήχησαν σε έμμετρο και ομοιοκατάληκτο στίχο· αυτό ισχύει για τα συμβολιστικά ποιήματα. Σε άλλα, όπου υπερισχύουν οι στιχουργικοί και γλωσσικοί πειραματισμοί, όπως στο φουτουρισμό και τον ακμεϊσμό, επιλέχθηκε ο ελεύθερος στίχος. Το αποτέλεσμα, υπέρ της αναγνωστικής απόλαυσης.



ΒΑΣΙΛΗΣ Κ. ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ - 30/12/2004