Στη δίνη των κρίσεων

Ο συλλογικός τόμος του ΚΕΠΠ «Στη Δίνη των Κρίσεων» επιχειρεί μια οριζόντια ανάλυση των «πολλαπλών κρίσεων» που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα από την αρχή αυτού του αιώνα. Οι κρίσεις είναι συνδυαστικό αποτέλεσμα της παγκοσμιοποίησης, τεχνολογικών αλλαγών, γεωοικονομικών φαινομένων καθώς και πολιτικών μετατοπίσεων. Για να ξεπεραστούν, χρειάζεται ενεργός διεθνής συνεργασία και ουσιαστική ενίσχυση της ανθεκτικότητας των οικονομικών και κοινωνικών δομών σε παγκόσμια κλίμακα.
Στις άμεσες οικονομικές, υγειονομικές και γεωπολιτικές απειλές πρέπει να προστεθούν και τα σοβαρά προβλήματα που προκαλούν η κλιματική αλλαγή, οι μαζικές προσφυγικές ροές καθώς η είσοδος νέων επαναστατικών τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη.
Η Ελλάδα δεν έχει ακόμα συνέλθει από τα βαριά τραύματα που προκάλεσε η κρίση χρέους, ενώ επιπρόσθετα πρέπει να ανταπεξέλθει στην επικίνδυνη έξαρση της τουρκικής επιθετικότητας. Πρέπει να οικοδομήσει μια στερεότερη οικονομία, να αναπτύξει ισχυρότερα αμυντικά συστήματα και να ενδυναμώσει την κοινωνική συνοχή. Πρέπει, κυρίως, να εκσυγχρονίσει το κράτος και τους θεσμούς, με αιχμή την παιδεία, την υγεία, τη Δικαιοσύνη, το φορολογικό σύστημα και την κοινωνική προστασία.
Προϋπόθεση είναι η ανασυγκρότηση του πολιτικού συστήματος, ώστε να αναβαθμιστεί η ποιότητα διακυβέρνησης. Στην αδυναμία των πολιτικών φορέων να οργανωθούν δημοκρατικά, να συνδεθούν οργανικά με τις κοινωνικές δυνάμεις και να εξοπλιστούν με σύγχρονες ιδεολογίες ώστε να προσφέρουν αποτελεσματική διακυβέρνηση, επικεντρώνονται τα μεγαλύτερα εθνικά ελλείμματα, που εξηγούν την αναπτυξιακή υστέρηση.
Η επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία για ριζικές παρεμβάσεις στον τρόπο εκλογής των βουλευτών, τη διεξαγωγή του εκλογικού αγώνα, τη χρηματοδότηση και τα οικονομικά των κομμάτων, που μπορούν να πείσουν τους πολίτες ότι το πολιτικό σύστημα υπάρχει για να δίνει λύσεις στα προβλήματά τους και όχι (μόνο) για να νέμεται την εξουσία.

Πρόλογος: Θάνος Βερέμης