Στο νότιο προπύργιο του Ράιχ

Η οικονομική εκμετάλλευση της Ελλάδας από τους κατακτητές την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τα ζητήματα του κατοχικού δανείου και των γερμανικών αποζημιώσεων έρχονται τακτικά στη δημοσιότητα τα τελευταία χρόνια. Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει πρωτογενές υλικό απαραίτητο για όποιον ενδιαφέρεται να διαμορφώσει έγκυρη γνώμη για τα ζητήματα αυτά. Πιο συγκεκριμένα, περιλαμβάνει σε ελληνική μετάφραση τις εμπιστευτικές απολογιστικές εκθέσεις που υπέβαλαν το 1945 στους προϊσταμένους τους οι επικεφαλής του γερμανικού οικονομικού επιτελείου για την οικονομική διοίκηση του «νότιου προπύργιου του Ράιχ», δηλαδή της Ελλάδας, καθώς και ένα άρθρο του 1943 για τη νομισματική πολιτική Γερμανίας και Ελλάδας, γραμμένο από τον τότε γερμανό Επίτροπο της Τράπεζας της Ελλάδος.

Στις εκθέσεις αυτές, ο αναγνώστης θα βρει πληθώρα στοιχείων για το δάνειο που αναγκάστηκε να χορηγήσει η Ελλάδα στις δυνάμεις κατοχής και τους υπολογισμούς των γερμανών αξιωματούχων ως προς το συνεπαγόμενο χρέος της χώρας τους· για τη νομισματική πολιτική που εφαρμόστηκε κατά την Κατοχή και ιδιαίτερα για την προσπάθεια συγκράτησης του πληθωρισμού μέσω των πωλήσεων χρυσού από τους Γερμανούς· καθώς και για τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκαν οι γερμανικές αρχές τη μεγάλη έλλειψη τροφίμων και αντιμετώπισαν τον λιμό που έπληξε τον πληθυσμό της κατεχόμενης Ελλάδας. H εκτενής ιστορική εισαγωγή του Βασίλη Γ. Μανουσάκη εντάσσει την περίπτωση της Ελλάδας στο ευρύτερο πλαίσιο της γερμανικής πολιτικής για την οικονομική εκμετάλλευση της κατεχόμενης Ευρώπης και την υλοποίηση της ιδέας του λεγόμενου «Μείζονος Οικονομικού Χώρου». Παρέχει σημαντικές πληροφορίες για τις οικονομικές συνθήκες της περιόδου, τους συντάκτες των απολογιστικών εκθέσεων και τους έλληνες συνεργάτες τους, καθώς και χρήσιμες διευκρινίσεις για κρίσιμα σημεία των κειμένων και των συνοδευτικών πινάκων.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Πρόλογος

Σημείωμα της μεταφράστριας

Συντομογραφίες

Μέρος Α΄

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το πλαίσιο

Ναζισμός, γερμανικός ιμπεριαλισμός και η εκμετάλλευση των ευρωπαϊκών παραγωγικών πόρων

Η οργάνωση του ευρωπαϊκού «Μείζονος Οικονομικού Χώρου» και η θέση της Ελλάδας

Πολιτικές για την κατεχόμενη Ελλάδα

Το νομισματικό ζήτημα και η χρηματοδότηση των δυνάμεων κατοχής

Επισιτιστικό πρόβλημα και μεταφορές

Ο Φάκελος R27320: Οι εκθέσεις και οι συντάκτες τους

Γενικά χαρακτηριστικά

Ασάφειες και σκόπιμες παραλείψεις

Οι συντάκτες των εκθέσεων

Χρονολόγιο (1941-1944)

Μέρος Β΄

Ο ΦΑΚΕΛΟΣ R27320

Οικονομική διοίκηση στην κατεχόμενη Ελλάδα
κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, 1941-1944

Εκθέσεις Πεπραγμένων

Διαβιβαστικά έγγραφα

Paul Hahn, «Δομή και αρμοδιότητες των γερμανικών υπηρεσιών,αρμόδιων για οικονομικά και δημοσιονομικά ζητήματαστην Ελλάδα κατά την περίοδο της Κατοχής, 1941-1944»

Paul Hahn, «Το ελληνικό νόμισμα και τα μέτρα νομισματικής πολιτικής κατά την περίοδο της Κατοχής, 1941-1944»

Siegfried Nestler, «Το χρηματοοικονομικό σύστημα και τα έξοδα κατοχής στην Ελλάδα κατά την περίοδο της γερμανικήςΚατοχής, 1941-1944»

Franz Overkott, «Ο ανεφοδιασμός της Ελλάδας κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής, 1941-1944»

Karl Pfauter, «Η κατάσταση στον τομέα των μεταφορών στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής, 1941-1944»

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Paul Hahn, «Νομισματικαί παρατηρήσεις από ελληνικής σκοπιάς…» (1943)

Πηγές

Βιβλιογραφία

Ευρετήριο