Τα Ποιητικά 47 (Σεπτέμβριος- Δεκέμβριος 2022)

Το 2022 ήταν έτος αφιερωμένο στον σπουδαίο ρομαντικό ποιητή Πέρσυ Μπυς Σέλλεϋ. Βαθιά επηρεασμένος από την αρχαιοελληνική γραμματεία, ένθερμος υποστηρικτής της ελληνικής επανάστασης, ο Σέλλεϋ υπήρξε ένας ποιητής-προφήτης που προσπάθησε να εξηγήσει το κακό μέσα στον κόσμο και να αλλάξει τη ζωή, πιστεύοντας βαθιά σε ένα καλύτερο μέλλον για τον άνθρωπο, το οποίο με την ποίησή του ήθελε να προετοιμάσει. Παλεύοντας όπως ο Προμηθέας του ενάντια στη μοίρα του ανθρώπου και του καλλιτέχνη, έπλεξε με τους στίχους του τους μύθους μιας νέας εποχής, που συνεχίζουν να γονιμοποιούν τη σύγχρονη ευαισθησία και σκέψη. Τα Ποιητικά χαιρετίζουν τη μεγαλόπνοη δημιουργία του και την εξέγερσή του ενάντια σε όλα όσα περιορίζουν και χαμηλώνουν τον άνθρωπο, με ένα αφιέρωμα που προσκαλεί τους αναγνώστες και τις αναγνώστριές μας να διαβάσουν ή να ξαναδιαβάσουν το έργο του.

Πλάι στον Σέλλεϋ, ένας σύγχρονος ποιητής από έναν τόπο μακρινό, ο κινέζος ποιητής Μπέι Ντάο, ένας από τους πιο γνωστούς –αν όχι ο πιο γνωστός– ποιητής της Κίνας στη Δύση. Υπήρξε κεντρική μορφή του ανανεωτικού, μοντερνιστικού ποιητικού κινήματος στα τέλη της δεκαετίας του ?70. Εξέφρασε τις αγωνίες μιας γενιάς που έψαχνε το πρόσωπό της μετά την Πολιτιστική Επανάσταση, με έναν λυρισμό που συναιρούσε τη μακρόχρονη, κινεζική και τη δυτική ποιητική παράδοση κι έφερνε στο προσκήνιο το ατομικό υποκείμενο μέσα στην Ιστορία και ενάντιά της. Η εμπειρία της αποκοπής από τον βιωμένο κόσμο, όπως θα περιγράψει την αναγκαστική εξορία του, η πραγματικότητα ενός νέου κόσμου που μόνο τέλειος δεν ήταν θα ενισχύσει και θα βαθύνει την παραδοξότητα της εικονοποιίας του, η οποία εκφράζει την αντιφατικότητα και τα αδιέξοδα του σύγχρονου ανθρώπου και του σύγχρονου κόσμου.

Από τον ρομαντισμό και την Κίνα σε έναν μεγάλο μοντερνιστή ποιητή που την επισκέφτηκε ήδη στον μεσοπόλεμο και η αντι-ρομαντική δημιουργία του συνομιλεί με κάποιο τρόπο με τον ρομαντισμό, ενόσω αγκαλιάζει τη σκοτεινή πραγματικότητα της εποχής του σε όλες τις εκφάνσεις της, τον Ουίσταν Χιου Ώντεν. Έναν ποιητή που «πάσχισε σε όλη του τη ζωή να την αναλύσει, να εξηγήσει και να ελέγξει τις περιστάσεις της», όπως λέει γι? αυτόν ο Στήβεν Σπέντερ. Έναν ποιητή του αιώνα του, ερωτικό, πολιτικό, νοσταλγό του παραδείσου μπροστά στη «θύελλα που έρχεται», στο χάος εντός και εκτός, που αγάπησε διαδοχικά τον Μαρξ, τον Φρόυντ και αναζήτησε κι αυτός τη ρίζα του κακού, το οποίο «δεν είναι ποτέ θεαματικό και πάντα ανθρώπινο», όπως έλεγε, «και μοιράζεται το κρεβάτι μας και τρώει στο τραπέζι μας». Λάτρης της μουσικής και δεξιοτέχνης του λόγου, έγραψε μια πολύμορφη ποίηση, που εξελισσόταν μαζί με τις ιδέες τους, μια ποίηση ριζοσπαστική αισθητικά που μιλάει διαχρονικά στον καθέναν στη γλώσσα του.

Κι από την παγκόσμια ποίηση πίσω στη δική μας, κομμάτι πολύτιμο της πολλαπλής παγκόσμιας ποίησης κι ας την εμποδίζει η γλώσσα να φανεί όπως της αξίζει, με ένα κείμενο για τη συλλογή Έως… του Βύρωνα Λεοντάρη, με αφορμή τα ενενήντα χρόνια από τη γέννησή του. Μια συλλογή κομβική για το έργο του αλλά και τη μεταπολεμική ποίηση, στην οποία ο ποιητής, στην ωριμότητά του, επιχειρεί ένα άλμα στο κενό της ύπαρξης και της ποίησης, με το οποίο, αν δεν διασώζει το υποκείμενο, διαφυλάσσει όμως τον λόγο. Μαζί με κριτικές και παρουσιάσεις για παλαιότερες και πρόσφατες συλλογές και, όπως πάντα, σημερινή καλή ποίηση.



Καλή μας χρονιά