Θρησκεία και πολιτική

Η σχέση θρησκείας και πολιτικής έχει έρθει έντονα και αιματηρά στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια, λόγω της ανάδυσης και της δράσης των ισλαμιστικών κινημάτων. Το πολιτικό Ισλάμ, σε όλες τις εκδοχές του, αποτελεί ασφαλώς την κυριότερη μορφή πολιτικοποίησης της θρησκείας σήμερα, όχι όμως και τη μόνη.

Το ζήτημα της σχέσης θρησκείας και πολιτικής δεν είναι βεβαίως σημερινό. Η θρησκεία και η πολιτική διατηρούν ανέκαθεν στενές και ποικιλόμορφες σχέσεις, που απαιτούν χωριστή εξέταση ανά θρησκεία και ανά ιστορική εποχή. Ενώ όμως η σχέση αυτή είναι παμπάλαια, η κριτική συζήτηση για την κατανόησή της, στην ιστορική εξέλιξή της, είναι νεότερη, όπως νεότερη είναι και η συζήτηση για τη ρύθμιση της μέσα στο πλαίσιο της σύγχρονης δημοκρατίας.

Το παρόν βιβλίο αποτελεί μια προσπάθεια κατανόησης αυτής της σχέσης, όπως εκφράστηκε στον χριστιανισμό και στην πνευματική ιστορία της Ευρώπης. Στο Ισλάμ αφιερώνονται δύο μελέτες, μία για την κορανική αφετηρία και μία για το φρικτά επίκαιρο Ισλαμικό Κράτος (ISIS). Δεν υπάρχουν κείμενα για την ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία και τη σχέση της με την πολιτική, γιατί, αφενός, το θέμα έχει αρκετά συζητηθεί και, αφετέρου, είναι πνευματικά αδιάφορο να παίρνεις εύκολα εύσημα προοδευτικότητας καταγγέλλοντας τον εθνικισμό των Ορθόδοξων Εκκλησιών.

Η συζήτηση αυτή για τη σχέση θρησκείας και πολιτικής μπορεί σήμερα να είναι κριτική, και όχι απολογητική ή πολεμική, χάρις στην εκκοσμίκευση και την επικράτηση ουσιαστικά παντού στην Ευρώπη του ουδετερόθρησκου κράτους. Σε αυτόν τον ορίζοντα τοποθετείται και τούτο το βιβλίο και αυτόν ακριβώς υπερασπίζεται.

***

Γράφουν οι:
Κώστας Ανδρουλιδάκης, Πέτρος Βασιλειάδης, Γεράσιμος Βώκος, π. Ευάγγελος Γκανάς, Θοδωρής Δρίτσας, Διονύσης Γ. Δρόσος, Αγγελική Ζιάκα, Σταύρος Ζουμπουλάκης, Παναγιώτης Κανταρτζής, Τόνια Κιουσοπούλου, Γεράσιμος Μακρής, Ιωάννης Μούρτζιος, Θεοδόσης Νικολαΐδης, Ιωάννης Σ. Πέτρου, Μιχάλης Φιλίππου