Το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα

"Εμπνεόμενοι από την πολιτιστική, τη θρησκευτική και την ανθρωπιστική κληρονομιά της Ευρώπης, από την οποία αναπτύχθηκαν οι παγκόσμιες αξίες των απαράβατων και αναφαίρετων δικαιωμάτων του ανθρώπου, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας και του κράτους δικαίου".

Με αυτά τα λόγια στην αρχή του προοιμίου, οι ηγέτες των 25 κρατών που συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπογράφουν στη Ρώμη στις 29 Οκτωβρίου 2004 και παρουσιάζουν στους λαούς της Ευρώπης τη "Συνθήκη για τη Θέσπιση του Συντάγματος της Ευρώπης", το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα.



Το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα θα τεθεί σε ισχύ την 1η Νοεμβρίου 2006 μετά την έγκρισή του από τα Κοινοβούλια των χωρών μελών ή με δημοψήφισμα. Το Σύνταγμα επανιδρύει την Ευρωπαϊκή Ένωση, αντικαθιστώντας τις καταστατικές Συνθήκες της, ενώ η Ένωση αποκτά ένα συνεκτικό θεμελιώδες κείμενο που προσδιορίζει τους σκοπούς και τις αξίες της και οργανώνει τη δομή, τη λειτουργία και τις πολιτικές της.



Το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα περιλαμβάνει επιλογές με ευρεία εμβέλεια:
· καταργούνται οι υπάρχουσες Συνθήκες και θεσπίζεται ένα ενιαίο κείμενο, το οποίο απλουστεύει και συστηματοποιεί τις διατάξεις των Συνθηκών.

· καταργούνται οι τρεις πυλώνες της Συνθήκης του Μάαστριχ και αναγνωρίζεται στην Ένωση νομική προσωπικότητα.

· αποσαφηνίζονται και κατηγοριοποιούνται οι αρμοδιότητές της σε αποκλειστικές, συντρέχουσες και υποστηρικτικές, ώστε να είναι γνωστό πώς κατανέμονται μεταξύ της Ένωσης και των μελών της.

· απλοποιούνται οι διαδικασίες για τη λήψη των αποφάσεων με την καθιέρωση νομοθετικής διαδικασίας και το δραστικό περιορισμό των ειδικών νομοθετικών διαδικασιών.

· προβλέπεται ρητά η υπεροχή του Συντάγματος και του ενωσιακού δικαίου απέναντι στο δίκαιο των κρατών-μελών.



Η έκδοση είναι ιδιαίτερα επιμελημένη, με εισαγωγή και επιμέλεια του συνταγματολόγου καθηγητή Γιώργου Παπαδημητρίου. Περιέχει εκτός από το κείμενο του "Ευρωπαϊκού Συντάγματος", ευρετήριο που βοηθά τον αναγνώστη στην καλύτερη κατανόηση του κειμένου (π.χ. εξηγούνται όροι όπως επικουρικότητα και αναλογικότητα, Κοινοτικό κεκτημένο κ.λ.π.), καθώς και εκτενές ευρετήριο όλων των όρων του Σχεδίου και των παραρτημάτων του.