Το κίνημα στο Γουδί 1909

Το Κίνημα στο Γουδί αποτιμήθηκε από την πλειονότητα των ερευνητών, σύγ-
χρονων με την εποχή και μεταγενέστερων, ως μείζον συμβάν της ελληνικής
ιστορίας? περαιτέρω όσοι μελέτησαν την ιστορική αυτή στιγμή την ταξινόμησαν
ως μία προφανή τομή του ελληνικού εθνικού χρόνου ? αφετηρία του ελληνικού
εικοστού αιώνα ? ισάξια ως ένα βαθμό με την ιδρυτική συνθήκη γέννησης του
ελληνικού κράτους. Το Κίνημα σημασιοδοτούσε ένα αδιαμφισβήτητο κατώφλι:
εξόδου από τη συνεχιζόμενη παρακμή του ελληνικού κράτους και της ελληνι-
κής κοινωνίας και εισόδου στη διαδικασία εξυγίανσης και «αναγέννησή» της.
Έτσι το 1909 όχι μόνο απέκτησε βαρύνοντα και σημαδιακό χαρακτήρα, αλλά
συνοδεύτηκε εξαρχής και με θετικό προοδευτικό πρόσημο. Παράλληλα με το
πραγματολογικό βάρος του Κινήματος αναπτύχθηκαν και οι «μύθοι» που στοι-
χειοθετούσαν το συμβολικό του απόβαρο. Με τον τρόπο αυτό εξηγείται –εν
μέρει τουλάχιστον– γιατί, ενώ το 1909 απασχόλησε σε βάθος χρόνου ένα μεγάλο
αριθμό μελετητών που το ενέταξαν, στις μεγάλες αφηγήσεις του νεοελληνικού
βίου ή σε θεωρητικές πραγματείες, δεν ενέπνευσε παρά την εκπόνηση ελάχιστων
συγκριτικά εργασιών που να εξετάζουν συστηματικά και με προτεραιότητα την
«ιδιαίτερη» ταυτότητά του.
Νίκη Μαρωνίτη


Περιεχόμενα

Εισαγωγή
Ιστοριογραφικές προσεγγίσεις του Κινήματος στο Γουδί
Χρονολόγιο
Κεφάλαιο 1
Η δεκαετία πριν από το Γουδί: εσωτερικά και διεθνή δεδομένα
Νίκη Μαρωνίτη
Οι πολιτικές δυνάμεις κατά την πρώτη δεκαετία
του εικοστού αιώνα
Θάνος Βερέμης
Το στρατιωτικό ζήτημα και το 1909
Ιάκωβος Μιχαηλίδης
Αλύτρωτοι Έλληνες σε Κρήτη και Μακεδονία
Κεφάλαιο 2
Η «επανάστασις» της 15ης Αυγούστου 1909
Σπυρίδων Πλουμίδης
Το Κίνημα του 1909: συλλογικά υποκείμενα και γεγονότα
Λεωνίδας Μοίρας
Οι Νεότουρκοι και το Κίνημα στο Γουδί
Νίκος Ποταμιάνος
Από το Κίνημα του 1909 στην άνοιξη του 1910
Αλέξης Φραγκιάδης
Το οικονομικό και κοινωνικό πλαίσιο του Κινήματος στο Γουδί
Κεφάλαιο 3
Η βαλκανική διάσταση
Λίνα Λούβη
Τα διλήμματα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής
Βαγγέλης Κεχριώτης
Η επανάσταση των Νεότουρκων και οι ιστοριογραφικές της διαδρομές
Φωτογραφικό παράρτημα
Βιβλιογραφία