Τόποι: Αντίδωρα στον Παντελή Μπασάκο

Ο παρών τόμος αφιερώνεται στον Παντελή Μπασάκο, έναν χαρισματικό δάσκαλο και πρωτότυπο στοχαστή, ο οποίος υπηρετεί τη φιλοσοφία με αφοσίωση, επιμέλεια και ευθύνη. Περιέχει κείμενα μαθητών του, συναδέλφων και φίλων του, και απηχεί το φάσμα των ενδιαφερόντων του. Κυρίως όμως αντανακλά έναν ιδιαίτερο τρόπο του φιλοσοφείν, εκείνον που ο ίδιος καλλιεργεί με τρόπο συστηματικό και γνήσιο: μια ελεγκτική προσέγγιση θέσεων και επιχειρημάτων. Με διαφορετικούς τρόπους, οι συμβολές που φιλοξενούνται στον τόμο διασταυρώνονται με τη σκέψη και τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα. Ως κατακλείδα θελήσαμε να συμπεριλάβουμε μια συνέντευξη με τον ίδιο, στην οποία αποτυπώνονται οι σταθμοί και τα εμπόδια της δικής του διαδρομής, που παρακολουθεί τις περιπέτειες της φιλοσοφίας στη χώρα μας.
Η σκέψη του Παντελή Μπασάκου, έχοντας ως οδηγό την έννοια της αμφισβήτησης και της κρίσης, διατρέχει την ιστορία της φιλοσοφίας: από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη έως τον Husserl, τον Wittgenstein, την Anscombe και τον Derrida. Μελετώντας και αναβαθμίζοντας τη ρητορική έναντι του νεωτερικού επιστημονιστικού αποκλεισμού της, ο Παντελής Μπασάκος επιστρέφει στον Αριστοτέλη, αλλά και στον Ερμαγόρα και τον Ερμογένη, τον Κικέρωνα, τον Κοϊντιλιανό, τον Petrus Ramus, τον Hobbes, τον Descartes. Στρέφει τους μαθητές του στην κριτική ανάλυση του πολιτικού λόγου, με εργαλείο τη φιλοσοφικά αναστοχασμένη ρητορική.
Την ευθύνη για τη συγκέντρωση των κειμένων είχαμε από κοινού οι τρεις επιμελητές - παλιοί φίλοι και συνεργάτες του Παντελή Μπασάκου. Η ανταπόκριση υπήρξε μεγάλη και το έργο του συντονισμού και της επιμέλειας απαιτητικό. Για πρακτικούς λόγους, συχνά επιλέξαμε την εσωτερική συνέπεια στο κάθε κείμενο έναντι της συνολικής ομοιομορφίας.
Καθοριστική για την υλοποίηση της έκδοσης του βιβλίου υπήρξε η απόφαση της Κοσμητείας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης να το εντάξει στη σειρά των παραρτημάτων του περιοδικού Αριάδνη (με την ευγενή χορηγία του κληροδοτήματος Ι. Σφακιανάκη), καθώς και η γενναιόδωρη προσφορά της Μαρίας Καΐρη να συμβάλει στη γλωσσική επιμέλεια και τη διόρθωση των δοκιμίων.
Ο τίτλος του τόμου παραπέμπει ασφαλώς στα "Τοπικά" του Αριστοτέλη και την παράδοση που το έργο αυτό εκπροσωπεί για την ιστορία της φιλοσοφίας. (Από το εισαγωγικό σημείωμα των επιμελητών)