Βασικές αρχές της κυτταρικής βιολογίας

Στον κόσμο μας δεν υπάρχει πιο εκπληκτική μορφή ύλης από το ζωντανό κύτταρο: μικροσκοπικό, εύθραυστο, εντυπωσιακά περίτεχνο, ανανεώνεται διαρκώς κι ωστόσο διατηρεί στο DNA του ένα αρχείο πληροφοριών που χρονολογούνται από τον καιρό που ο πλανήτης μας μόλις κρύωνε από τα ζεστά υλικά του νεοδημιούργητου ηλιακού μας συστήματος, τουλάχιστον πριν τρία δισεκατομμύρια χρόνια. Μολονότι ανακατασκευάζεται και τροποποιείται αδιάκοπα από την εξέλιξη και χαρακτηρίζεται από εξαιρετική προσαρμοστικότητα κι ευελιξία, συντηρεί έναν βασικό πυρήνα σύνθετου, αυτο-αντιγραφόμενου χημικού εξοπλισμού που είναι οικουμενικός για όλους τους ζωντανούς οργανισμούς της Γης: για κάθε ζώο, κάθε φύλλο φυτού, κάθε βακτήριο σε μια φέτα τυριού, κάθε ζύμη σ' ένα βαρέλι κρασιού.
Αν μη τι άλλο, θα μελετούσαμε την κυτταρική βιολογία και μόνο από περιέργεια. Ωστόσο, υπάρχουν και πρακτικοί λόγοι γιατί η κυτταρική βιολογία πρέπει ν' αποτελεί μέρος της βασικής εκπαίδευσης. Αποτελούμαστε από κύτταρα, τρεφόμαστε με κύτταρα και ο κόσμος μας έχει φτιαχτεί για να κατοικείται από κύτταρα. Η κατανόηση της κυτταρικής βιολογίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την κατανόηση του εαυτού μας, τη φροντίδα της υγείας μας, τη διαχείριση των τροφίμων μας, και την προστασία των οικοσυστημάτων του πλανήτη μας που βρίσκονται σε κίνδυνο. Η πρόκληση για τους επιστήμονες είναι να εμβαθύνουν τις τρέχουσες γνώσεις και να βρουν νέες πρακτικές εφαρμογές τους. Όμως, ως πολίτες του σύγχρονου κόσμου, όλοι πρέπει να έχουμε μια στοιχειώδη κατανόηση του αντικειμένου για τη διαχείριση προβλημάτων που αφορούν στην ατομική υγεία, αλλά και συλλογικών ζητημάτων που αφορούν στις περιβαλλοντικές αλλαγές, τη βιοϊατρική τεχνολογία, τη γεωργία και τις επιδημικές ασθένειες.
Η κυτταρική βιολογία είναι ευρύ πεδίο και συνδέεται με όλους πρακτικά τους τομείς της επιστήμης. Έτσι, η μελέτη της αποτελεί βασική επιστημονική εκπαίδευση. Ωστόσο, είναι εύκολο να χαθεί κανείς στις λεπτομέρειες και ν' αποσπαστεί από το μεγάλο όγκο πληροφορίας και την ειδική ορολογία. Γι' αυτό, επικεντρωθήκαμε σε μια εύληπτη, σαφή και προσιτή παρουσίαση μόνο των βασικών αρχών. Επιδιώκουμε να εξηγήσουμε με τρόπο κατανοητό ακόμη και από τους αναγνώστες που προσεγγίζουν τη σύγχρονη βιολογία για πρώτη φορά πως λειτουργεί ένα ζωντανό κύτταρο: πώς τα μόριά του -ιδίως οι πρωτεΐνες, το DNA και το RNA- συνεργάζονται για να δημιουργήσουν αυτό το αξιοσημείωτο σύστημα που τρέφεται, απαντά σ' ερεθίσματα, κινείται, αυξάνεται, διαιρείται, και διπλασιάζεται. [...]