Χορός και Θέατρο

Στον τομέα της σχέσης των δύο αδελφών τεχνών, του θεάτρου και του χορού, δεν υπήρχε έως τώρα καμία συστηματική επιστημονική έρευνα. Με αυτή την έκδοση και έκθεση ανοίγει ένα σημαντικό, αλλά παραμελημένο, κεφάλαιο της ιστορίας του ελληνικού θεάτρου και χορού του 20ού αιώνα. Σκοπός διπλού αυτού εγχειρήματος είναι να ανιχνευτεί η ιστορική πορεία της «συνάντησης» του χορού με το θέατρο στην Ελλάδα του 20ου αιώνα και να φωτιστούν οι σημαντικοί σταθμοί της αλληλεπίδρασης των δυο τεχνών.





ΚΡΙΤΙΚΗ



Ο μοντέρνος χορός στη Δύση ανέτρεψε ολωσδιόλου το σκηνικό της μπαλετικής παράδοσης. Ανάμεσα στις άλλες μεταβολές που επέφερε το νέο πνεύμα των καιρών προς χάριν της κίνησης, της ψυχαγωγίας, του τρόπου ζωής ήταν και η συνύπαρξη του χορού με άλλες τέχνες του θεάματος. Στη δίνη των ανακατατάξεων ξαναβρήκε και η χώρα μας ύστερα από κενό αιώνων την αρχαία σχέση χορού και θεάτρου. Μια ιστορία 100 χρόνων που αρχίζει επίσημα με τις Δελφικές Εορτές του ζεύγους Σικελιανού (1927, 1930) και φθάνει ως τις προτάσεις των πειραματικών ομάδων της δεκαετίας του '90 - «Ομάδα Εδάφους» του Δημήτρη Παπαϊωάννου, Χοροθέατρο «Οκτάνα» του Κωνσταντίνου Ρήγου, Χοροθέατρο «Ροές» της Σοφίας Σπυράτου, Εταιρεία Ορχηστικής Τέχνης «Χορευτές» - ξετυλίγεται με κείμενα, φωτογραφίες και επιλογή βιβλιογραφίας και κριτικογραφίας στο βιβλίο. Πρόκειται για τις προσωπογραφίες χορευτών και τη συμβολή στη σύγχρονη χορευτική παράσταση 61 ελλήνων χορευτών-χορογράφων και σαράντα χορευτικών ομάδων και συγκροτημάτων.

Μια τέτοια αναμόχλευση αρχειακού και ιστορικού υλικού δεν θα μπορούσε παρά να τελεσφορήσει με μια συλλογική προσπάθεια 80 προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών με την καθοδήγηση της αναπληρώτριας καθηγήτριας Ελένης Φεσσά-Εμμανουήλ. Καλύπτεται έτσι ένα παραμελημένο κεφάλαιο της ιστορίας του ελληνικού θεάτρου και χορού του 20ού αιώνα και έρχονται στο φως πρόσωπα και καταστάσεις που όλοι αναγνωρίζουμε ως ονόματα και φυσιογνωμίες της χορευτικής τέχνης και του θεάματος, αλλά δεν είναι σαφές τι ακριβώς έχουν κάνει. Δεν είναι περίεργο αυτό. H τέχνη του χορευτή και του χορογράφου είναι εφήμερη, αλλά σύμφωνα με τον σύγχρονο θεωρητικό Frederic Naerebout ο χορός μπορεί να μελετηθεί ως κοινωνικό και πολιτισμικό φαινόμενο ανεξάρτητα από το αν οι συγκεκριμένες κινήσεις ή χορογραφίες έχουν διατηρηθεί ή όχι. H αέρινη παρουσία της Λουκίας Κοκκινώτη σε μια φωτογραφία του 1945, για παράδειγμα, δείχνει την πρώτη χορεύτρια ευρωπαϊκής εμβέλειας που έδωσε σκηνική μορφή στους παραδοσιακούς ελληνικούς χορούς.



MAIPH ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΟΥ

ΤΟ ΒΗΜΑ, 08-02-2004