Συνταγματικά κείμενα των Ιονίων Νήσων

Η έλευση των Δημοκρατικών Γάλλων στα Ιόνια νησιά (1797) και η υπαγωγή τους στο γαλλικό Σύνταγμα της 5ης Καρποδώρου του Γ΄έτους της Γαλλικής Δημοκρατίας (22ας Αυγούστου 1795), επηρέασαν βαθιά την πολιτική σκέψη των Ιονίων, που είχε ακονιστεί στην άσκηση μιας μακραίωνης διαχείρισης της τοπικής διοίκησης, σε καθεστώς απολυταρχικής διακυβέρνησης.

Αυτός είναι και ο λόγος που οι Επτανήσιοι δεν δυσκολεύτηκαν να υιοθετήσουν το αξίωμα, το οποίο, κατά το συντοπίτη τους ποιητή Ούγκο Φώσκολο, επικράτησε σε ολόκληρη την Ευρώπη, ύστερα από τη Γαλλική Επανάσταση: "αρκεί, ένα γραπτό Σύνταγμα, για να βελτιωθούν τα πολιτικά συστήματα και να θεραπευτούν όλες οι αδυναμίες ενός Έθνους".

Δεν είναι τυχαίο ότι, κατά την πρώτη κιόλας δεκαετία -ύστερα από τη λύση του δεσμού τους με το "φοβερό" λιοντάρι του Αγίου Μάρκου και παρά το γεγονός ότι δεν έλειψαν οι επικυριαρχίες νέων "Προστατών"- οι Επτανήσιοι κατόρθωσαν να αρθρώσουν, και μάλιστα σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής τους διαστρωμάτωσης, σε πέντε διαφορετικές χρονικά περιστάσεις, συνταγματικό λόγο, χωρίς να πάψουν στη συνέχεια να αγωνίζονται έως και την Ένωση τους με την Ελλάδα (1864) για τη βελτίωση και τον εκδημοκρατισμό του.

Έντυπες εκδόσεις και χειρόγραφα των "Συνταγματικών Κειμένων των Ιονίων Νήσων" του 19ου αιώνα, διατυπωμένα στα ελληνικά, ιταλικά, αγγλικά, γαλλικά και οθωμανικά, συγκεντρώθηκαν σε τούτη την έκδοση μαζί με το σχετικό με τα συντάγματα πολιτικό λόγο Ούγκο Φώσκολου, απόλυτα ταυτισμένο με τη σκέψη, τις προθέσεις και τις ενέργειες του Ιωάννη Καποδίστρια. Η ανάδειξη του συνόλου του, μέχρι πρότινος, δυσεύρετου επτανησιακού συνταγματικού λόγου, κρίθηκε σκόπιμο να συνοδευτεί από την απόδοσή του στην ελληνική γλώσσα και το σχολιασμό του από ιστορικούς και συνταγματολόγους. Και τούτο, προκειμένου να εντοπιστούν και να ανιχνευθούν όλες οι δυνάμεις, εν πολλοίς αντίρροπες, επτανησιακές ή ευρωπαϊκές, συλλογικές ή μεμονωμένες, που συνέβαλαν στη διατύπωσή του, με την προσδοκία μιας επί της ουσίας συμβολής στην περαιτέρω προώθηση του επιστημονικού διαλόγου σε θέματα επτανησιακής, ελληνικής, ευρωπαϊκής και οθωμανικής ιστορίας.