Δέος για τη ζωή

Πρόλογος

Φροντίδα για όλα τα ζωντανά πλάσματα.
Εισαγωγικά στην ηθική σκέψη του Αλβέρτου Σβάιτσερ.
Ο Αλβέρτος Σβάιτσερ (1875-1965) ήταν μέχρι πρόσφατα μια παγκοσμίως γνωστή προσωπικότητα, με μεγάλη εκτίμηση από όλους. Γράφτηκαν βιβλία παντού στον κόσμο
και γυρίστηκαν ταινίες γι’ αυτόν όσο ακόμα ζούσε, η ζωή του έγινε παιδικό ανάγνωσμα, του απονεμήθηκαν όλες οι δυνατές τιμές και το 1953 το βραβείο Νόμπελ για την Ειρήνη. Και σήμερα το όνομά του δεν είναι άγνωστο. Αν όμως ρωτήσεις κάποιον ποιος ήταν, ίσως λάβεις μια απάντηση σαν και εκείνη που έλαβε κάποτε ο ίδιος: Στην επιστροφή, μεταξύ Ταρασκόν και Λυών, είχα συνταξιδιώτες ναύτες του θωρηκτού Ερνέστ Ρενάν. Όταν τους ρώτησα ποιος ήταν ο άνθρωπος, του οποίου το όνομα ήταν
γραμμένο στον μπερέ τους, μου απάντησαν: «Δεν μας είπαν, αλλά χωρίς άλλο θα είναι κανένας πεθαμένος στρατηγός» (Άλμπερτ Σβάιτσερ, Η ζωή μου και η σκέψις μου, μτφρ. Αγνή Διαμαντοπούλου, Γαλαξίας, Αθήνα 1965, σ. 196. Παραθέτω τη μετάφραση εδώ και παντού ορθογραφικά εκσυγχρονισμένη και ελαφρώς τροποποιημένη).

Σημείωμα του μεταφραστή:

Τα κείμενα που ανθολογούνται στην παρούσα έκδοση χαρακτηρίζονται από σημαντικές ειδολογικές και χρονολογικές διαφορές. Η ανθολόγηση περιλαμβάνει επιστολές, δοκίμια, ομιλίες, αυτοβιογραφικά σημειώματα, ακόμη και εκκλησιαστικά κηρύγματα, που εκτείνονται σε μια περίοδο
εξήντα ετών (1905-1965) και τα οποία επιλέχθηκαν έπειτα
από προσεκτική μελέτη μεγάλου μέρους των γραπτών του
Αλβέρτου Σβάιτσερ. Κάθε κείμενο συνοδεύεται από ένα
σύντομο σημείωμα που αναφέρει τη χρονολογία, την πηγή
προέλευσής του και το πλαίσιο στο οποίο γράφτηκε. Στόχος της ανθολόγησης είναι να παρουσιαστούν κατά τρόπο
ευσύνοπτο αλλά πλήρη οι οδοί μέσα από τις οποίες ο Σβάιτσερ αναζήτησε έναν νέο ανθρωπισμό ως ηθική του πρόταση: προσφέροντας ως γιατρός στο νοσοκομείο που ο ίδιος
ίδρυσε για τους φτωχούς της Αφρικής, τασσόμενος ενάντια
στον ιμπεριαλισμό και στην ολέθρια κούρσα των πυρηνικών εξοπλισμών, προτείνοντας το δέος απέναντι στο θαύμα της ζωής ως νέο θεμέλιο της ανθρώπινης ηθικής και αναζητώντας ένα νέο πρότυπο καθημερινής συμπεριφοράς.


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:

Πρόλογος: Σταύρος Ζουμπουλάκης . . . . . . . . . . . . . . . 11
Σημείωμα του μεταφραστή . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
1. Δέος για το θαύμα της ζωής . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
2. Το πρόβλημα της ειρήνης σήμερα . . . . . . . . . . . . . . 55
3. Ο λόγος μου προς τους ανθρώπους . . . . . . . . . . . . 70
4. Τι οφείλουμε να κάνουμε; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74
5. Η ανθρωπιά . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
6. Πώς έγινα γιατρός στην Αφρική . . . . . . . . . . . . . . . 87
7. Κοινωνικά προβλήματα στην Ισημερινή Αφρική . . 91
8. Επιστολές . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
9. Επίλογος . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
10. Επίμετρο: Στέφαν Τσβάιχ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
Χρονολόγιο