Ο Άργος και το αφεντικό του

Ο Ίταλο Σβέβο (ψευδώνυμο του τραπεζικού υπαλλήλου και μετέπειτα επιχειρηματία Έτορε Σμιτς), γεννημένος στην Τεργέστη με δυο πολιτισμικές ταυτότητες, ιταλική και γερμανική, και μέλος της μεσευρωπαϊκής κοσμοπολίτικης κουλτούρας, εμπνέεται από τις ιδέες του Φρόυντ για την ψυχανάλυση, μιλάει για την ασυμβατότητα της ψυχής με τον σύγχρονο κόσμο, μιλάει για κάποιον τρελό, πιο τρελό από τους άλλους που θα ανέβει στην κορφή του κόσμου και με μια σούπερ βόμβα θα τον καταστρέψει… Η γνωριμία του με τον ιρλανδό συγγραφέα Τζέιμς Τζόις θα τον βγάλει από την αφάνεια και θα επηρεάσει αμφότερους στο συγγραφικό τους έργο. Ο Τζόις θα βοηθήσει να μεταφραστεί στα γαλλικά το σπουδαιότερο έργο του Σβέβο, τη Συνείδηση του Ζήνωνα, μυθιστόρημα που θα τον κάνει διάσημο στη Γαλλία, προτού ακόμα γίνει γνωστός στη Ιταλία.
Ανήκει στην καλλιτεχνική παράδοση των διάσημων συγγραφέων που εισάγουν τον ανθρωπομορφισμό στα ζώα: βάζει δηλαδή τον εαυτό του να μιλάει μέσω του Άργου, ενός κυνηγόσκυλου, για την πολυπλοκότητα των συστημάτων, τον έρωτα και τον πόνο, τη μνήμη και την αμνησία, την ειλικρίνεια και την υποκρισία, την σκλαβιά και την ελευθερία… Ο Άργος γίνεται το alter ego του Σβέβο σε αυτό το σύντομο αφήγημα με την απλότητα και την αμεσότητα των σκέψεών του. Μικρή λεπτομέρεια: η επιλογή του ονόματος Άργος πιθανότατα παραπέμπει στην Οδύσσεια και στο διάσημο έργο του Τζόις, τον Οδυσσέα. Η οδύσσεια ενός σκύλου και του αφεντικού του…