Ο μέτριος βίος του Αλέξανδρου Βαλέτα

Σήμερα είναι πια σε όλους γνωστό το συγγραφικό έργο και το ταλέντο τού δημοσιογράφου Νίκου Λαμπρόπουλου. Είναι επιπλέον κοινώς αποδεκτό, πως από το σύνολο τού μεγάλου του έργου, οι "Θρυαλλίδες", (το πρώτο του μυθιστόρημα), είναι το πιο έντονο, το πιο καλογραμμένο, εκείνο που και μόνο του εάν υπήρχε, θα ήταν αρκετό για να προσδώσει στο συγγραφέα του τον τίτλο τού σημαντικού λογοτέχνη.

Μετά το θάνατό του πολλές λεπτομέρειες έγιναν γνωστές, (σε βαθμό μάλιστα υπερβολής), οι επανεκδόσεις των βιβλίων του ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο και το ενδιαφέρον τού κόσμου ήταν τόσο, που η εκδοτική του εταιρία σε συνεργασία με καλούς του φίλους και συνεργάτες, προχώρησε στην θεμελίωση ιδρύματος, όπου εκτίθεται το σύνολο σχεδόν τής δημοσιογραφικής και λογοτεχνικής του δημιουργίας.

Όταν η δόξα εμφανίζεται ξαφνικά, γεγονότα από το παρελθόν, άλλοτε ασήμαντα και άλλοτε ουσιώδη, εξανεμίζονται, χάνουν την πραγματική τους διάσταση και τα πρόσωπα αποκτούν διάσταση μυθική. Όμως για μένα, ισόβιο θαυμαστή τού έργου του και ερευνητή τής προσωπικής του ζωής, (μόνο φυσικά σε ό,τι αφορά γεγονότα που επηρέασαν τη μετέπειτα συγγραφική πορεία του), το παρασκήνιο και οι δυσκολίες μιας αχάριστης περιόδου, τής λεγόμενης πρώιμης, έχουν την ιδιαίτερη σημασία τους. Καταδείχνουν τον τρόπο σκέψης και αποδεικνύουν τη σημασία του τυχαίου, της μοίρας και των ασήμαντων φαινομενικά λεπτομερειών, που όμως χωρίς την ύπαρξή τους θα μιλούσαμε σήμερα εντελώς διαφορετικά, για ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια της πνευματικής ζωής τού τόπου.

Εντελώς τυχαία και κάτω από περίεργες συνθήκες, (που ασφαλώς λιγοστό ενδιαφέρον έχει η περιγραφή τους για τον αναγνώστη), ήρθαν στην κατοχή μου πληροφορίες για την περίοδο που προηγήθηκε τής έκδοσης των «Θρυαλλίδων». Ακόμα πιο επισταμένη έρευνα μού αποκάλυψε γεγονότα άγνωστα, μα και τόσο γοητευτικά στην προσπάθεια κατανόησης τής ανθρώπινης φύσης και συμπεριφοράς.

Οι σελίδες που ακολουθούν, θέλω να πιστεύω, πως δεν είναι απλώς το παρασκήνιο μιας επιτυχημένης συγγραφικής δραστηριότητας. Καταγράφουν για πολλοστή φορά, αιώνια και αναπάντητα ερωτήματα που έχουν στο παρελθόν απασχολήσει με βάσανο ισόβια, τα μεγαλύτερα ονόματα τής επιστήμης, της φιλοσοφίας και της τέχνης.

Έξοχα περιγράφει τα διακυβεύματα μιας μάχης καταδικασμένης σε επανάληψη και τελικά συντριπτική ήττα ο ίδιος ο Λαμπρόπουλος, από την εποχή ακόμα που έγραφε τις διάσημες κριτικές του στις πολιτιστικές σελίδες της εφημερίδας του...
"...η προσπάθεια του ανθρώπου ν’ αλλάξει το χαρακτήρα του, αυτοκαταστροφικές επιλογές, κρίσιμα διλήμματα, προσωπικότητες αδύναμες και γι’ αυτό παρασυρμένες, προδομένες ιδέες και οράματα και προπαντός η μοίρα τού πάθους, της ασυμβίβαστης ουτοπίας μέσα σε κοινωνίες με όρια περιορισμένα και ανοχή τις περισσότερες φορές μηδενική... ετούτα τα πάθη στην ακραία έκφρασή τους προαναγγέλλουν πάντοτε μία ήττα. Και μια διάψευση που λίγο απέχει από θάνατο...".

Εντυπωσιάζει πάντοτε σε όλη τη διάρκεια τής ανθρώπινης ιστορίας, εκείνη η μεγάλη προσωπικότητα, που με πείσμα μοναδικό, κολυμπά αντίθετα στο ρεύμα και με τρόπο τυφλό, πολλές φορές και βίαιο, αλλάζει την μοίρα των ανθρώπων. Όμως, πιότερος θαυμασμός νομίζω αρμόζει στους άσημους και άδοξους πιονέρους, που αρνήθηκαν να συμβιβαστούν με το μέτριο και σε τούτη την προσπάθεια τα έχασαν όλα. Ζωές μοναχικές που γονίδιο σπάνιο τις κράτησε όρθιες ως το τέλος, σαν σύμβολα παγκόσμια τού ανυποχώρητου, του ασυμβίβαστου, της τυφλής πίστης στην απόλυτη ουτοπία.