Πολυπολιτισμικότητα

Μια δημοκρατική κοινωνία οφείλει να αντιμετωπίζει όλα της τα μέλη ως ίσα μεταξύ τους. Αλλά μέχρι ποιου σημείου μπορεί να αναγνωρίσει την πολιτισμική τους ιδιαιτερότητα, μέχρι ποιου σημείου μπορεί να αποδεχθεί τη διαφορετικότητά τους για να επιτρέχει την ελεύθερη και πλήρη ανάπτυξη της ταυτότητάς τους; Μήπως πρέπει επιπλέον να επαγρυπνεί ώστε να εξασφαλίζεται και να διατηρείται αυτή η ιδιαιτερότητα; Είναι άραγε απαραίτητη αυτή η πολιτική αναγνώριση για την αξιοπρέπεια των ατόμων;
Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που βρίσκονται στο κέντρο της διαμάχης γύρω από την πολυπολιτισμικότητα. Ο Τσαρλς Ταίηλορ μάς προτείνει, με απλά λόγια, έναν ιστορικό στοχασμό και μια φιλοσοφική προοπτική σχετικά με το θεμελιώδες ζήτημα της αναγνώρισης της πολιτισμικής ιδιαιτερότητας όλων των ομάδων -θρησκευτικών κοινοτήτων, φεμινιστικών οργανώσεων, πολιτικών και πολιτισμικών μειονοτήτων κτλ.- που συνυπάρχουν στους κόλπους της ίδιας κρατικής κοινότητας. Η δημοκρατία πρέπει να εγγυάται τα δικαιώματα και την ευημερία των πολιτών. Πρέπει άραγε να δίνει προνόμια στην κουλτούρα που επικρατεί ή πρέπει να τις αποδέχεται όλες; Η διαμάχη είναι θεμελιακής σημασίας και επηρεάζει ακόμα και το μέλλον της ίδιας της δημοκρατίας. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)


O Tσαρλς Tαίηλορ μάς προτείνει έναν ιστορικό στοχασμό και μια φιλοσοφική προοπτική σχετικά με το ζήτημα της αναγνώρισης της πολιτισμικής ιδιαιτερότητας όλων των ομάδων που συνυπάρχουν στους κόλπους της ίδιας κρατικής κοινότητας. H δημοκρατία πρέπει να εγγυάται τα δικαιώματα και την ευημερία των πολιτών. Πρέπει άραγε να δίνει προνόμια στην κουλτούρα που επικρατεί ή να τις αποδέχεται όλες; H διαμάχη είναι θεμελιακής σημασίας και επηρεάζει ακόμα και το μέλλον της ίδιας της δημοκρατίας.[...]
Το να είμαστε υποχρεωμένοι να ζούμε μαζί με άλλους, δεν είναι ατυχία, όπως έχουμε συνηθίσει άκριτα να πιστεύουμε, αλλά μοναδική ευκαιρία να αναγνωρίσουμε και να αναστοχαστούμε πάνω στον εαυτό μας. Είναι μια ευκαιρία αξιοποίησης των καρπών (και των κακών ακόμα) της συμβίωσης και κοινής ιστορικής εμπειρίας, που από κανένα άλλο προϊόν της παγκόσμιας πολιτισμικής υπεραγοράς δεν μπορεί να υποκατασταθεί. [...] Ρυθμίζοντας αυτό που πραγματικά είμαστε μέσω της ουσιαστικής αντιπαραβολής με όλους τους ιστορικούς μας συνταξιδιώτες ίσως βοηθήσουμε να γίνει κάποια μέρα ο βάτραχος πάλι πρίγκιπας, Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει να πείσουμε την πριγκίπισσα να φιλήσει το βάτραχο.
Πρόλογος: Παπαγεωργίου Κωνσταντίνος


Το βιβλίο του διάσημου φιλοσόφου Τσαρλς Ταίηλορ, προλογισθέν με ακρίβεια και επιμελώς μεταφρασμένο, είναι μια πρώτης τάξεως δίοδος προς το σύνθετο ζήτημα της πολυπολιτισμικότητας. Και τούτο όχι διότι εισάγει σε ολόκληρο το φάσμα της προβληματικής, αλλά γιατί στοχεύει στο κέντρο της: ασχολείται με την προοπτική της ρύθμισης της συνύπαρξης και της ισοπολιτείας διαφορετικών πολιτισμικών ομάδων, μια προοπτική που μετατοπίζει την προσοχή από την πολυπολιτισμικότητα στη διαπολιτισμικότητα.
Νίκος Δεμερτζής, Ελευθεροτυπία