Η ανατροπή

Λίγο πριν το γύρισμα του 1900, ενώ η αστική τάξη διευρύνει την ακτινοβολία της και την ισχύ της, οι αυτοκρατορίες, που απλώνονται στη χερσόνησο του Αίμου μέχρι ψηλά στη Νότιο Ρωσία, αμφισβητούνται από κάθε λογής κινήματα.
[...] Στον κόσμο αυτό, μια γυναίκααποφασίζει το δικό της μακρύ δρόμο για μια ζωή που θέλει η ίδια να ορίζει με τα αισθήματά της, τις ιδέες της και τις επιλογές της. Μια ζωή που η μία ανατροπή διαδέχεται την άλλη, μαζί με τις ανατροπές που παρασέρνουν έθνη και κοινωνίες. Μια ζωή που υφαίνεται μέσα από τις σχέσεις της με πέντε άνδρες. Πέντε άνδρες είδωλα μιας άλλης εποχής, κάποιοι μπορεί να υπάρχουν και σήμερα ακόμη.


--------------------------------


Με μια νέα σύνθεση πνοής επανεμφανίζεται ο Νίκος Θέμελης στην πεζογραφία. Βρισκόμαστε πάντα στο γύρισμα του 19ου αιώνα, όπως και στο προηγούμενο μυθιστόρημά του, μόνο που τώρα παρακολουθούμε τις εξελίξεις μέσα από το πρίσμα της γυναικείας ματιάς. Ο κεντρικός ήρωας αυτή τη φορά είναι η νεαρή Ελένη, που την είχαμε δει στην Αναζήτηση να κλέβεται με τον παντρεμένο συνεταίρο του πατέρα της! Μια τόσο επαίσχυντη πράξη στην εποχή της δεν σήκωνε δικαιολογίες. Νομίζαμε ότι δεν θα την ξαναβρούμε μπροστά μας και ιδού τώρα ένα δεύτερο μυθιστόρημα όπου τα πάντα περιστρέφονται γύρω από αυτήν. Η Ιστορία για άλλη μία φορά απειλεί να ισοπεδώσει τις ζωές των ηρώων σαν οδοστρωτήρας αλλά όσοι έχουν δύναμη και αποφασιστικότητα, οξυδέρκεια και ευρύτητα πνεύματος θα επιβιώσουν ακόμη και κόντρα στο ρεύμα.


Την ατμόσφαιρα της εποχής έναν αιώνα πριν, στη Σιάτιστα, στη Θεσσαλονίκη, στη Βιέννη, στην Μπράιλα και στην Οδησσό ζωντανεύει με εντυπωσιακή ακρίβεια ο συγγραφέας, ο οποίος ωστόσο δεν παραλείπει να αφήνει κάποιες σταθερές γραμμές να διαφαίνονται πίσω από το φαινομενικό χάσμα που χωρίζει τις δύο εποχές, το γύρισμα του 1900, όταν οι μεγάλες αυτοκρατορίες κατέρρεαν, και το γύρισμα του 2000, όταν καταργούνται άλλου είδους σύνορα. Τα ερωτήματα που κατατρύχουν την ανήσυχη στην εποχή της Ελένη και την κάνουν να εξεγείρεται παραμένουν και σήμερα φλέγοντα, ενώ το πάθος για ελευθερία οδηγεί σχεδόν πάντα σε ανατροπές, σε προσωπικό και σε κοινωνικό επίπεδο. Ο συγγραφέας είναι εξαντλητικός στις περιγραφές του σκηνικού κάθε φορά αλλά είναι εμφανές ότι τον ενδιαφέρουν κυρίως οι άνθρωποι, τα διλήμματα και οι αποφάσεις.

ΤΟ ΒΗΜΑ