Αρχαίοι Επιτάφιοι Λόγοι

Στην Αθήνα κατά το πατροπαράδοτο έθιμο, πάνω από τους τάφους των νεκρών που είχαν πέσει στον πόλεμο για την τιμή της πατρίδας, συνηθιζόταν να εκφωνείται προς τιμή τους ένας επικήδειος λόγος.

Οι πέντε Επιτάφιοι λόγοι που διασώθηκαν μέχρι σήμερα ανήκουν στο επιδεικτικό είδος της ρητορικής και είναι οι εξής κατά χρονολογική σειρά:

1. Ο Επιτάφιος του Περικλέους. Εκφωνήθηκε από τον Περικλή το 427 π.Χ. προς τιμή των νεκρών του πρώτου έτους του Πελοποννησιακού πολέμου (431 π.Χ.).

2. Ο Επιτάφιος του Λυσίου. Εκφωνήθηκε το 395 π.Χ. από τον Αρχίνο προς τιμή των νεκρών του Κορινθιακού Πολέμου (Αθηναίοι, Θηβαίοι, Αργείοι, Κορίνθιοι εναντίον των Σπαρτιατών).

3. Ο Επιτάφιος του Δημοσθένους. Εκφωνήθηκε από τον ίδιο, το 338 π.Χ., προς τιμή των νεκρών στη μάχη της Χαιρώνειας μεταξύ Αθηναίων και Μακεδόνων.

4. Ο Επιτάφιος του Υπερείδου. Εκφωνήθηκε από τον ίδιο, το 322 π.Χ., προς τιμή των νεκρών του Λαμιακού Πολέμου μεταξύ Αθηναίων και Μακεδόνων.

5. Ο Επιτάφιος του Πλάτωνος, Μενέξενος. Θεωρείται εικονικός και αποδίδεται στην Ασπασία. Είναι μάλλον λόγος του Πλάτωνα. Γράφτηκε το 386 π.Χ. και δεν εκφωνήθηκε ποτέ. Φέρεται ότι απαγγέλθηκε από τον Σωκράτη.