Οι θησαυροί των Χειράδων Αρκαδίας

Με αφορμή τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, σε αυτή εδώ τη συλλογή δημοτικών τραγουδιών από το χωριό Χειράδες Αρκαδίας συναντιούνται τέσσερεις γενεές για να ανοίξουν ένα ζωντανό διάλογο με την ιστορική και πολιτιστική μας κληρονομιά. Ο προπάππους, Αθανάσιος Χ. Θεοδωρόπουλος είχε την πρόνοια να καταγράψει τους θησαυρούς της ιδιαίτερης πατρίδος του, αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Πελοποννήσου, σε ένα χειρόγραφο προκείμενου να μεταδώσει με θρησκευτική ευλάβεια την ποιητική και μουσική παράδοση του τόπου του στις επερχόμενες γενεές. Ο δωδεκάχρονος σήμερα δισέγγονός του Ίωνας Αθ. Θεοδωρόπουλος, 50 χρόνια μετά, ανακαλύπτει αυτό το χειρόγραφο στις σημειώσεις του προπάππου του και θέλει με τη σειρά του να του δώσει ζωή, να το ψηφιοποιήσει και να το παραδώσει και αυτός στον 21ο αιώνα, σαν ένα πολύτιμο «θησαυρό» γνώσης της δημοτικής μουσικής μας παράδοσης, αλλά και ως μια αστείρευτη πηγή έμπνευσης που να συνδέει το σήμερα με το χθες. Τραγούδια γνωστά με χειραδέικες παραλλαγές όπως το «Λεμονάκι μυρωδάτο» και το «Κίνησαν τα Τσαμόπουλα», αλλά και άγνωστα όπως του «Γέρο Θανασούλη Θεοδωρόπουλου» και «Στη Φραγκόβρυση» που όμως έχουν όλα ένα κοινό χαρακτηριστικό: την ιστορική συνέχεια. Γιατί διαβάζοντας κανείς τα τραγούδια που ανθολογούνται εδώ, δύο και τρεις αιώνες μετά, θα διαπιστώσει πως υπάρχει μια μακραίωνη ιστορία στο νεοελληνικό τραγούδι, πως τίποτα δεν ξεφύτρωσε τυχαία, αλλά αντίθετα έχει βαθιά τις ρίζες του πίσω σε εκείνα τα τραγούδια που γράφτηκαν υπό συνθήκες καταπίεσης και αποτελούσαν πεδίο άσκησης πολιτισμικής αυτογνωσίας, εστιάζοντας στην ανάδειξη ενός αξιακού προτύπου που συνάδει με το αντιστασιακό πνεύμα του ελληνικού λαού.
Άλλωστε, το ελληνικό δημοτικό τραγούδι δεν έπαψε ποτέ να υφίσταται, όπως και δεν έπαψαν οι Έλληνες να εκφράζουν τον ενθουσιασμό, τη λύπη και τη χαρά τους μέσα από τα τραγούδια. Το γλέντι, ο γάμος, τα βαφτίσια, τα πανηγύρια, το μοιρολόι συνδέονται άμεσα με το δημοτικό τραγούδι, το οποίο και συνεχίζει αδιάλειπτα να αποτελεί την κορυφαία έκφραση ποιητικής δημιουργίας ενός λαού που οι απαρχές της βρίσκονται στον Όμηρο και τον Ησίοδο.