Σώμα θαμμένο και ζωηφόρο

Η ψυχολογία ομάδων και οργανισμών αποτελεί από πολλά χρόνια ενδιαφέροντα αυτοτελή κλάδο της ψυχολογικής επιστήμης με πλήθος εφαρμογών. Στον δυτικό κόσμο έχει αρχίσει να επεκτείνεται και στον εκκλησιαστικό χώρο, αναγνωρίζοντας ότι και αυτός δεν είναι δυνατό να συνιστά εξαίρεση. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία, όμως, εξ αιτίας των γνωστών λόγων που την κράτησαν μακριά από τη Νεωτερικότητα και τον στοχασμό της, αυτός ο προβληματισμός καθυστέρησε να αναπτυχθή και ακόμη παραμένει υποτυπώδης.
Η σπουδή της υγείας και της αρρώστιας των εκκλησιαστικών ομάδων θα αποτελέσει το αντικείμενο του βιβλίου αυτού. Ένας λεπτομερής φωτισμός της λειτουργίας τους είναι απαραίτητος, επειδή δεν συμπίπτουν τα κριτήρια όλων μας για το τι συνιστά υγεία και τι αρρώστια. Αν, μάλιστα, κάποιος έχει περάσει πολλά χρόνια της ζωής του σε μια συγκεκριμένη εκκλησιαστική ομάδα, ενδέχεται να μην είναι καν σε θέση να αντιληφθή την αρρώστια της.
Εισάγοντας την επιστημονική ματιά στο εσωτερικό της Εκκλησίας δεν παραιτούμαστε από την πνευματική ζωή ούτε υποβαθμίζουμε τη σημασία της Θεολογίας. Αυτό που επιτυγχάνουμε είναι να μην επιτρέψουμε σε αμφότερες να χρησιμοποιηθούν ως άλλοθι στην κατανόηση και στην κατάλληλη δράση. Δυστυχώς δεν υπάρχει ακόμη υποψία ότι πίσω από επαναλαμβανόμενα λάθη εμφιλοχωρούν εσφαλμένες κουλτούρες και νοοτροπίες, ή νοσηρές διεργασίες, οι οποίες, ακριβώς επειδή επαναλαμβάνονται, συνιστούν ψυχολογικούς νόμους. Οι αποτυχίες συνήθως εκλαμβάνονται ως προσωπικές, όχι συστημικές.