Μακάριος 1948-1959

«Ενώ λειτουργούν πολιτικές συλλογικότητες στην κοινωνία των Ελληνοκυπρίων, ειδικά το ΑΚΕΛ με τις οργανώσεις του και οι δεξιές συντεχνίες, δεν υπάρχει καμιά διαμεσολάβηση μεταξύ Μακαρίου και κοινότητας· τουλάχιστον τέτοια που θα του στερούσε την κάθετη επαφή του με αυτήν. Ο Μακάριος "μιλά" απευθείας στην κοινότητα και η κοινότητα, ανταποκρινόμενη στα καλέσματα της Εθναρχίας, "μιλά" απευθείας στον Μακάριο μέσω των μαζικών εκδηλώσεων, προσφέροντάς του την αμέριστη στήριξή της. Η κυριαρχία του Μακαρίου όλο και προσεγγίζει το βοναπαρτιστικό παράδειγμα. Μέσα από τις μαζικές συνκεντρώσεις σε γήπεδα και σε ναούς, μέσα από τα διαγγέλματα, έχοντας στην ουσία την εν λευκώ στήριξη της κοινότητας και των πολιτικών εκπροσώπων της, την κατευθύνει όπως θέλει. Με το κύρος του αδιαμφισβήτητου πολιτικού και εκκλησιαστικού ηγέτη, με το θάμπος των ιερών του αμφίων, με τις καλογραμμένες προκάτ ομιλίες του που τις αποστηθίζει και τις λέει με τη βαθιά γοητευτική του φωνή, επιβάλλεται στην κοινότητα. Οι Ελληνοκύπριοι, αυταρχικά μαθημένοι και με άγνοια δημοκρατικών παραστάσεων, αποδέχονται την υποταγή στον εθνάρχη. Δεν το κάνουν κάτω από πίεση. Το κάνουν μέσα από την ανάγκη τους να εμπιστευτούν μια στιβαρή δύναμη, αφού δεν υπάρχει άλλη στιβαρή δύναμη να εμπιστευτούν».
Απόσπασμα από το κεφάλαιο "Η μονοκρατορία"