Χερσότοπος

Ο "Χερσότοπος" (1877) είναι το τελευταίο μυθιστόρημα της μεγάλης παρακαταθήκης που άφησε ο Τουργκένιεφ. Αμέσως πριν από τη συγγραφή του, ο δημιουργός του ζούσε εκτός Ρωσίας. Τα προηγούμενα έργα του είχαν επικριθεί σε μεγάλο βαθμό, και μάλιστα λέγεται ότι ο Ντοστογιέφκσυ έκανε λόγο με καυστικό τρόπο για αποκοπή του Τουργκένιεφ από την πραγματική κατάσταση που επικρατούσε τότε στη Ρωσία. Έτσι, ο Τουργκένιεφ μέσω του "Χερσότοπου", που έμελλε να αποτελέσει το κορυφαίο έργο του, σκόπευε να αποδείξει ότι είναι γνώστης της κατάστασης που υπήρχε στη χώρα του, ιδίως σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Οι χαρακτήρες, οι ιδέες και το ύφος του κειμένου είναι οικεία σε όσους αναγνώστες έχουν εξοικειωθεί με προηγούμενα έργα του συγγραφέα, όπως το "Πατέρες και παιδιά". Ο βασικός χαρακτήρας του Χερσότοπου, ο Νιεζντάνοφ (που το όνομα του σημαίνει "απρόσμενος"), νόθος γιος Ρώσου αριστοκράτη, είναι ένας από τους νεαρούς ιδεαλιστές που εργάζονται για να γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ του απλού λαού και της αριστοκρατίας. Μέσω των χαρακτήρων αυτών ο Τουργκένιεφ διατυπώνει τις σκέψεις του σχετικά με την κοινωνική μεταρρύθμιση και την παράδοση, την κινητικότητα και τη στασιμότητα.