Η γαλάζια μου λίμνη είναι σήμερα πράσινη

Κάθε φορά που η Γκίζελα νιώθει μοναξιά, πηγαίνει στη μικρή γαλάζια λίμνη που βρίσκεται κρυμμένη βαθιά μέσα στο δάσος. Όπως αλλάζουν χρώματα τα νερά της λίμνης, έτσι αλλάζει και η ζωή της Γκίζελα. Κάτι μεγαλώνει μέσα της, ένας νέος άνθρωπος, αν το επιτρέψει...Ένα ιδιαίτερα τρυφερό βιβλίο για τη μητρότητα στην εφηβεία. Σκιαγραφούνται θαυμάσια και με μεγάλη ευαισθησία οι ψυχικές μεταπτώσεις της ανήλικης ηρωίδας, που μένει έγκυος, και ρίχνεται άπλετο φως στις ανησυχίες των κοριτσιών της ηλικίας αυτής.





ΚΡΙΤΙΚΗ



Η γαλάζια μου λίμνη... είναι ένα μυθιστόρημα για νέες γυναίκες. Για μητέρες και κόρες. Η έφηβη που ενηλικιώνεται ξαφνικά γιατί γεννάει ένα παιδί, τα πισωγυρίσματά της και ο φόβος της για το άγνωστο, η απόσταση που τη χωρίζει από τους συνομηλίκους της, η ανυπαρξία του πατέρα, η έλλειψη εμπιστοσύνης στο άλλο φύλο και κυρίως οι σχέσεις με τη μητέρα της συνθέτουν ένα σφιχτό κείμενο που εμβαθύνει στους χαρακτήρες ανοίγοντας με πιεστικό τρόπο το μεγάλο θέμα «πώς θα πάρω τη ζωή μου στα χέρια μου».

Η Γκίζελα στην προτελευταία τάξη του γυμνασίου μένει έγκυος από έναν νεαρό που μόλις γνωρίζει. Κάνει έρωτα μαζί του γιατί είναι η πρώτη φορά που κάποιος αρσενικός τής δίνει σημασία. Ανακατεύεται ολόκληρη γιατί δεν ξέρει ούτε πώς να το πει στους γονείς της ούτε τι να κάνει με αυτόν ούτε ποια είναι η θέση της στο κοινωνικό της περιβάλλον. Και κυρίως δεν γνωρίζει ποιο θα είναι το μέλλον της με ένα παιδί. Αποφασίζει να κάνει την επανάστασή της και να γεννήσει το παιδί. Η οικογένεια και το σχολείο δέχονται αυτή την κατάσταση, κάτι που είναι ανακουφιστικό για εκείνη, η σχέση της όμως με τη νεαρή μητέρα της φθάνει στα άκρα.

Η μητέρα είναι μια ανικανοποίητη γυναίκα, μια γυναίκα-θυσία για όλους και ως εκ τούτου αυταρχική και αγκιστρωμένη στην κόρη της. Η τομή στη ζωή της γίνεται όταν η Γκίζελα γεννάει. Ξανανιώνει. Στο εγγόνι της βλέπει το δεύτερο μωρό που εκείνη δεν μπόρεσε να αποκτήσει. Βρίσκει διέξοδο μεταθέτοντας τα προβλήματά της και ανανεώνει τον ρόλο της ως παντοδύναμης μητέρας γιατί έχοντας ένα μωρό να ασχολείται ξεπερνά το σοκ του απογαλακτισμού από το δικό της παιδί. Ξέρει ότι οι δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει η Γκίζελα θα ανανεώσουν την εξουσία που μπορεί να ασκήσει επάνω της. Με το πρόσχημα της φροντίδας του μωρού γίνεται αυτή μητέρα του στη θέση της κόρης της. «Αυτό το παιδί είναι μόνο δικό μας» επαναλαμβάνει συνέχεια και η Γκίζελα δεν τολμάει καν να αντιδράσει. Δεν αρθρώνει λέξη όταν στο πάρκο συγχαίρουν τη μητέρα για το όμορφο μωράκι της. Αλλωστε λάμπει γιατί είναι τόσο νέα που δεν μοιάζει με γιαγιά. Η ηρωίδα από τη μεριά της βιώνει, απελπιστικά μόνη, τις ψυχολογικές μεταπτώσεις κάθε γυναίκας που πρωτογεννά: έχει στα χέρια της μια ζωντανή κούκλα, νιώθει αντιφατικά συναισθήματα μπροστά στο άγνωστο πλάσμα που εξαρτάται ολοκληρωτικά από εκείνη. Θέλει να έχει την ευθύνη του παιδιού αλλά δεν ξέρει πώς να την πάρει. Είναι θεατής μπροστά στο γεγονός αλλά μέσα της παλεύει να μην είναι. Το ότι η ίδια είναι τόσο νέα περιπλέκει περισσότερο τα συναισθήματά της. Αγεται και φέρεται από όλους: ακούει τις φίλες της, υποτάσσεται στη μητέρα της, θυμώνει, αισθάνεται ανίσχυρη, καταπιέζεται, δεν ξέρει πώς να χειριστεί τον πατέρα του παιδιού της.

Τελειώνοντας το σχολείο και ζώντας έναν άγριο χρόνο με το παιδί και τη μητέρα της η Γκίζελα αρχίζει να κάνει μερικά βήματα. Το πώς θα προχωρήσει δεν είναι σαφές. Πάντως αισθάνεται ότι ήρθε η στιγμή για να επαναπροσδιορίσει τα όριά της δίνοντας και άλλες μάχες για να ανοίξει χώρο για τη ζωή της. Η Γιούτα Τράιμπερ άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά. Κλείνοντας το μυθιστόρημα προτίμησε να μην ολοκληρώσει με ένα χάπι εντ. Δεν θα είχε άλλωστε νόημα γιατί τότε το βιβλίο της θα γινόταν μια ροζ ιστορία για μικρομέγαλα κοριτσάκια. Ούτε θέλει να διδάξει έναν τρόπο σκέψης και πράξης. Απλώς μας λέει ότι ένα μεγάλο μέρος του δρόμου, για να σταθούμε στα πόδια μας, το διανύουμε μόνοι.

Μαρίζα Ντεκάστρο, ΤΟ ΒΗΜΑ, 22-07-2001