0
Your Καλαθι
Οι μνήμες με βλέπουν
Περιγραφή
ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΟΥΗΔΟΥ ΝΟΜΠΕΛΙΣΤΑ ΠΟΙΗΤΗ
«H ζωή μου.» Όταν σκέφτομαι τις λέξεις αυτές βλέπω μπροστά μου μια αχτίδα φωτός. Όταν τις σκέφτομαι καλύτερα η αχτίδα παίρνει τη μορφή κομήτη με κεφάλι και ουρά. Η πιο φωτεινή άκρη, το κεφάλι, είναι τα παιδικά μου χρόνια και τα χρόνια που μεγάλωνα. Ο πυρήνας, το πιο συμπαγές μέρος, είναι τα πρώτα πρώτα παιδικά χρόνια, τότε που διαμορφώνονται τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της ζωής μας. Προσπαθώ να θυμηθώ, προσπαθώ να εισχωρήσω στον καιρό εκείνο. Είναι όμως δύσκολο να κινηθεί κανείς σε κείνες τις συμπαγείς περιοχές, είναι επικίνδυνο, αισθάνομαι να σαν να πλησιάζω τον θάνατο. Πίσω πίσω λεπταίνει ο κομήτης - εκεί βρίσκεται το μακρύτερο μέρος, η ουρά. Γίνεται όλο και πιο αραιός, αλλά και πιο πλατύς. Βρίσκομαι τώρα στην άκρη της ουράς, είμαι εξήντα ετών καθώς γράφω αυτά εδώ.
Οι πιο πρώιμες εμπειρίες κατά το μεγαλύτερο μέρος τους είναι απρόσιτες. Αναπολήσεις, μνήμες μνημών, ανακατασκευές στη βάση διαθέσεων που ανακύπτουν ξαφνικά.
********
Ήταν άνοιξη του 1940. Ήμουν ένας αδύνατος, κοκαλιάρης εννιάχρονος σκυμμένος πάνω από την εφημερίδα, όπου στον πολεμικό χάρτη με μαύρα βελάκια ήταν σημαδεμένη η επέλαση των γερμανικών τεθωρακισμένων μεραρχιών. Τα βελάκια είχαν εισχωρήσει στη Γαλλία, ενώ ζούσαν σαν παράσιτα στο σώμα όσων ήμασταν εχθροί του Χίτλερ. Και θεωρούσα πράγματι τον εαυτό μου έναν απ' αυτούς. Ποτέ άλλοτε δεν καταπιάστηκα τόσο ολόψυχα με την πολιτική!
Μπορεί να θεωρηθεί αναμφισβήτητα γελοίο το ότι γράφω για την πολιτική δέσμευση ενός εννιάχρονου, αλλά δεν επρόκειτο για πολιτική στάση με την πραγματική σημασία της λέξης. Ήταν ο τρόπος με τον οποίο συμμετείχα στον πόλεμο. Δεν καταλάβαινα τίποτε από κοινωνικά προβλήματα, από τάξεις, συνδικάτα, οικονομία, κατανομή πλούτου, από σοσιαλισμό εναντίον καπιταλισμού και τα λοιπά. «Κουμουνιστής» ήταν προσδιορισμός κάποιου που υποστήριζε τη Ρωσία. «Το δεξιό κόμμα» ήταν λίγο ύποπτος όρος, επειδή μέρος του έκλινε προς τη μεριά της Γερμανίας. Αυτό που διαφορετικά καταλάβαινα με το δεξιό κόμμα ήταν ότι το ψήφιζαν αυτοί που ήταν πλούσιοι. Στην πραγματικότητα όμως τι εννοούσε κανείς με το ότι ήταν πλούσιος; Είχαμε πάει για δείπνο μερικές φορές σε μια οικογένεια που την περιέγραφαν ως πλούσια. Έμεναν στο Έππελβικεν, ο μπαμπάς τους ήταν χοντρέμπορος. Μεγάλη βίλα, υπηρετικό προσωπικό με άσπρες και μαύρες στολές. Πρόσεξα ότι το αγόρι της οικογένειας, που είχε την ίδια ηλικία με μένα, έπαιζε με ένα φανταστικά μεγάλο αυτοκίνητο, ένα πυροσβεστικό όχημα, πολύ λαχταριστό. Πού μπορούσε να βρει κανείς κάτι τέτοιο; Μου πέρασε έτσι κάποια στιγμή η σκέψη ότι η οικογένεια αυτή ανήκε σε άλλη κοινωνική τάξη, στην οποία κανείς μπορούσε να αγοράσει ασυνήθιστα μεγάλα αυτοκίνητα για παιχνίδι. Πρόκειται για μια ξεκάρφωτη και όχι ιδιαίτερα σημαντική μνήμη. [...]
«H ζωή μου.» Όταν σκέφτομαι τις λέξεις αυτές βλέπω μπροστά μου μια αχτίδα φωτός. Όταν τις σκέφτομαι καλύτερα η αχτίδα παίρνει τη μορφή κομήτη με κεφάλι και ουρά. Η πιο φωτεινή άκρη, το κεφάλι, είναι τα παιδικά μου χρόνια και τα χρόνια που μεγάλωνα. Ο πυρήνας, το πιο συμπαγές μέρος, είναι τα πρώτα πρώτα παιδικά χρόνια, τότε που διαμορφώνονται τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της ζωής μας. Προσπαθώ να θυμηθώ, προσπαθώ να εισχωρήσω στον καιρό εκείνο. Είναι όμως δύσκολο να κινηθεί κανείς σε κείνες τις συμπαγείς περιοχές, είναι επικίνδυνο, αισθάνομαι να σαν να πλησιάζω τον θάνατο. Πίσω πίσω λεπταίνει ο κομήτης - εκεί βρίσκεται το μακρύτερο μέρος, η ουρά. Γίνεται όλο και πιο αραιός, αλλά και πιο πλατύς. Βρίσκομαι τώρα στην άκρη της ουράς, είμαι εξήντα ετών καθώς γράφω αυτά εδώ.
Οι πιο πρώιμες εμπειρίες κατά το μεγαλύτερο μέρος τους είναι απρόσιτες. Αναπολήσεις, μνήμες μνημών, ανακατασκευές στη βάση διαθέσεων που ανακύπτουν ξαφνικά.
Ήταν άνοιξη του 1940. Ήμουν ένας αδύνατος, κοκαλιάρης εννιάχρονος σκυμμένος πάνω από την εφημερίδα, όπου στον πολεμικό χάρτη με μαύρα βελάκια ήταν σημαδεμένη η επέλαση των γερμανικών τεθωρακισμένων μεραρχιών. Τα βελάκια είχαν εισχωρήσει στη Γαλλία, ενώ ζούσαν σαν παράσιτα στο σώμα όσων ήμασταν εχθροί του Χίτλερ. Και θεωρούσα πράγματι τον εαυτό μου έναν απ' αυτούς. Ποτέ άλλοτε δεν καταπιάστηκα τόσο ολόψυχα με την πολιτική!
Μπορεί να θεωρηθεί αναμφισβήτητα γελοίο το ότι γράφω για την πολιτική δέσμευση ενός εννιάχρονου, αλλά δεν επρόκειτο για πολιτική στάση με την πραγματική σημασία της λέξης. Ήταν ο τρόπος με τον οποίο συμμετείχα στον πόλεμο. Δεν καταλάβαινα τίποτε από κοινωνικά προβλήματα, από τάξεις, συνδικάτα, οικονομία, κατανομή πλούτου, από σοσιαλισμό εναντίον καπιταλισμού και τα λοιπά. «Κουμουνιστής» ήταν προσδιορισμός κάποιου που υποστήριζε τη Ρωσία. «Το δεξιό κόμμα» ήταν λίγο ύποπτος όρος, επειδή μέρος του έκλινε προς τη μεριά της Γερμανίας. Αυτό που διαφορετικά καταλάβαινα με το δεξιό κόμμα ήταν ότι το ψήφιζαν αυτοί που ήταν πλούσιοι. Στην πραγματικότητα όμως τι εννοούσε κανείς με το ότι ήταν πλούσιος; Είχαμε πάει για δείπνο μερικές φορές σε μια οικογένεια που την περιέγραφαν ως πλούσια. Έμεναν στο Έππελβικεν, ο μπαμπάς τους ήταν χοντρέμπορος. Μεγάλη βίλα, υπηρετικό προσωπικό με άσπρες και μαύρες στολές. Πρόσεξα ότι το αγόρι της οικογένειας, που είχε την ίδια ηλικία με μένα, έπαιζε με ένα φανταστικά μεγάλο αυτοκίνητο, ένα πυροσβεστικό όχημα, πολύ λαχταριστό. Πού μπορούσε να βρει κανείς κάτι τέτοιο; Μου πέρασε έτσι κάποια στιγμή η σκέψη ότι η οικογένεια αυτή ανήκε σε άλλη κοινωνική τάξη, στην οποία κανείς μπορούσε να αγοράσει ασυνήθιστα μεγάλα αυτοκίνητα για παιχνίδι. Πρόκειται για μια ξεκάρφωτη και όχι ιδιαίτερα σημαντική μνήμη. [...]
Κριτικές
Δεν βρέθηκαν δημοσιεύσεις
