Εσωτερική ταχύτητα

Τα μικρά και μεγάλα μελετήματα που συγκεντρώνονται εδώ καταγράφουν τη διαδρομή μιας εικοσαετίας. Μορφώνουν ενότητες όπως η πρώτη, καταστατική ("Ιστορία και ποιητική"), της οποίας η χρωστική διαπερνά και τις υπόλοιπες : προέχει η αυτονόμηση της προσίδιας χρονικότητας των λογοτεχνικών κειμένων έναντι του χρόνου των ιστορικών συμβάντων. Οι "Τόποι της πόλης" εξετάζουν την ποιητική αποτύπωση του αστικού τοπίου στη λογοτεχνία και τις τεχνικές λύσεις με τις οποίες επιτυγχάνεται αυτή η διάθλαση. Το έργο του Άρη Αλεξάνδρου δίνει το έναυσμα για να διερευνηθεί η σύνθετη σχέση της μυθοπλασίας με την ιστορία, ο καρυωτακικός λυρισμός αντικρίζεται με την ποιητική του Βιγιόν και του Μπωντλαίρ, ενώ η ενότητα "Λογοτεχνία και θάνατος" θίγει το ευρύ θέμα της θανατογραφίας ως οριακής γραφής (γράφει κανείς για να μπορεί να πεθάνει - πεθαίνει για να μπορεί να γράψει). Κάπως έτσι καταρτίζονται οι θεματικές ή άλλες ορατές ενότητες που τέμνουν αυτόν τον κειμενικό όγκο και επιχειρούν να πλοηγήσουν στοιχειωδώς τον αναγνώστη σε κείμενα του Μητσάκη, του Βιζυηνού και του Παπαδιαμάντη, του Καβάφη, του Σεφέρη, του Σκαρίμπα, του Γκαίτε, του Φλωμπέρ, του Περέκ και πολλών άλλων.

Πολλαπλά τα αίτια και οι συγκυρίες που γέννησαν αυτά τα δοκίμια· ορατές οι εμμονές που τα συνέχουν και οδηγούν στον τίτλο: τα κείμενα, πέρα από τις εκάστοτε δεδομένες προϋποθέσεις τους, ανταποκρίνονται σε μια εσωτερική ταχύτητα, έναν κυμαινόμενο, προσωπικό ρυθμό, μια ιδιότροπη κίνηση και λογική που άλλοτε κάνει αργούς κύκλους, άλλοτε προχωρεί γοργά και απότομα. Το βέβαιο είναι ότι μάλλον ανοίγουν παρά κλείνουν λογαριασμούς και, από τούτη την άποψη, πολλά από αυτά πρέπει να διαβαστούν ως προάγγελοι μελλοντικών ευρύτερων μελετών.