Ενθυμήματα και τεκμήρια της ΚΥΠ 1950-2010

Ο Αντιστράτηγος ε.α. Γεώργιος Τσουμής, από τις διάφορες θέσεις ευθύνης στις οποίες υπηρέτησε στην διάρκεια της καρριέρας του, συγκέντρωσε εμπειρίες τις οποίες καταθέτει ως συνολική μαρτυρία σε αυτό το βιβλίο. Από νέος λοχαγός στην Κύπρο το 1964-1965, στην υπηρεσία της ΚΥΠ το διάστημα 1973-1976 πάλι στην Κύπρο, εν συνεχεία ως Ακόλουθος Άμυνας στην Άγκυρα την περίοδο 1981-1983, απέκτησε σημαντική εμπειρία από το Κυπριακό και τα γενικότερα θέματα Τουρκίας.
Το καλοκαίρι του 1974 βρέθηκε επικεφαλής στο κλιμάκιο της ΚΥΠ Ελλάδας στην Λευκωσία και η μαρτυρία του για την προσπάθεια συλλογής πληροφοριών, τον υπόγειο πόλεμο Αθηνών - Λευκωσίας, τις ενημερώσεις της Αθήνας και την αστοχία στην αξιολόγηση κρισίμων πληροφοριών, είναι καθοριστικές για να ερμηνεύσει κανείς τον τρόπο που ελήφθησαν οι αποφάσεις προ και μετά την εκδήλωση της τουρκικής εισβολής. Ο συγγραφέας δίνει το γενικό περίγραμμα των επιχειρήσεων, μέσα και από τις δικές του περιπέτειες, οι οποίες αναδεικνύουν σε μεγάλο βαθμό την αξία των Πληροφοριών Μάχης και τις συνέπειες από την σωστή αξιοποίηση ή μη αυτών, προ όσο και κατά την διάρκεια του πολέμου.
Ο συγγραφέας φωτίζει πτυχές του Κυπριακού που μέχρι σήμερα παρέμεναν θολές, όπως το διαβόητο Σεμινάριο της Ρώμης το 1973 ή τα σφάλματα της ελληνικής πλευράς που οδήγησαν στην αμαχητί απώλεια της Αμμοχώστου, αποδίδοντάς τα στις πραγματικές τους διαστάσεις και διαλύοντας τον πέπλο συνωμοσιολογίας που έχει επικρατήσει μέχρι σήμερα, επειδή αυτό κάποιους βολεύει. Ταυτόχρονα, προσφέρει μία εικόνα για το έργο της τότε ΚΥΠ, η οποία συκοφαντήθηκε συστηματικά και ο ρόλος των αξιωματικών πληροφοριών διαστρεβλώθηκε λόγω πολιτικών σκοπιμοτήτων.
Ο συγγραφέας φέρνει για πρώτη φορά στο φως απόρρητα στοιχεία για επιχειρήσεις συλλογής πληροφοριών στην Κύπρο αλλά και για τα επιθετικά σχέδια της Τουρκίας εις βάρος της Ελλάδας, μετά την εισβολή του 1974. Κατά την υπηρεσία του στην Κύπρο, ο συγγραφέας είχε την ευκαιρία να "σπουδάσει" ακόμη καλύτερα τον εχθρό και να σχηματίσει σαφή εικόνα για τις δυνατότητες και τα σχέδια των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων. Το κεφάλαιο αυτό, είναι ιδιαίτερα επίκαιρο σήμερα, μετά τις αποκαλύψεις για τα σχέδια επίθεσης της Τουρκίας στην Ελλάδα, δείχνοντας ότι από τότε το κύριο ενδιαφέρον στρεφόταν στην ευαίσθητη περιοχή της Θράκης. Αναφέρεται επίσης σε ζητήματα δόγματος επιχειρήσεων, αναπτύξεως ΡΒΧ όπλων όσο και πυρηνικών από την Τουρκία, το ευαίσθητο ζήτημα των αγνοουμένων κ.λπ. με τα οποία ασχολήθηκε ως ΑΚΑΜ στην Άγκυρα. Η πληροφόρηση που υπήρχε, έδειχνε ότι ο εχθρός προηγείτο σε αρκετούς τομείς, ενώ η ελληνική στρατιωτική ηγεσία είχε την αντίθετη γνώμη και αδυνατούσε να αξιολογήσει σωστά τις πραγματικές προθέσεις και τα σχέδιά του. Παράλληλα, μέσα από τις εμπειρίες του στις διάφορες μονάδες του Ελληνικού Στρατού που υπηρέτησε, ο συγγραφέας δίνει μία εικόνα της προσπάθειας αναδιοργανώσεως και των εγγενών προβλημάτων νοοτροπίας που έθεταν φραγμούς στην ταχεία και καλύτερη προετοιμασία για μια πολεμική αναμέτρηση με την Τουρκία.
Συνολικά το βιβλίο, παρουσιάζει συνοπτικά την καρριέρα ενός αξιωματικού, ο οποίος έζησε σημαντικά γεγονότα και οι θέσεις στις οποίες υπηρέτησε τού επέτρεψαν να διαχειριστεί ευαίσθητα θέματα, στα οποία σήμερα, έπειτα από τόσα χρόνια, έχει χαθεί η έννοια του χαρακτηρισμού τους ως "απόρρητων". Ακριβώς γι' αυτό τον λόγο υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για τον σημερινό μελετητή, ιδίως του Κυπριακού.
Το βιβλίο συμπληρώνεται από εκτενές Παράρτημα με αδημοσίευτα απόρρητα έγγραφα και λεπτομερείς έγχρωμους χάρτες.