Ο Ερνστ Μπλοχ και η επέκταση του μαρξιστικού ολισμού στη φύση

Υπήρξαν ορισμένοι άνθρωποι στον αιώνα μας, και κυρίως μεταξύ των δυο μεγάλων παγκόσμιων πολέμων, που είδαν με θαυμαστή διαύγεια τον δρόμο προς τον οποίο μοιραία οφείλει να κατευθυνθεί η σκέψη του καιρού μας. Μια εξέχουσα θέση ανάμεσά τους κατέχει ο Ερνστ Μπλοχ. . . Τον ονόμασαν "θεολόγο της επανάστασης", και πάντως σε κάθε ιστορική αποτίμηση του έργου του προβάλλεται κατ' εξοχήν το στοιχείο μιας ιδιόρρυθμης σύζευξης μαρξισμού και θρησκείας. . . Όταν ο Μπλοχ εστιάζει σε αυτό που ονομάζει "ψυχή" την επαναστατική δυναμική, μήπως δεν λέει τίποτε άλλο από το ότι μόνον ηθικά-φαντασιακά μπορεί να θεμελιωθεί το επαναστατικό πρόταγμα απέναντι στις αστικές μορφές ζωής;. . .» Σ' αυτό το μικρό, αλλά εξαιρετικά περιεκτικό δοκίμιο, ο Μάρτιν Τζαίη απολαμβάνει το δικό του στοχαστικό περίπατο στον απέραντο κήπο της σκέψης του Μπλοχ, κορφολογώντας από τα καλύτερα άνθη που καλλιέργησε ο ανθρωπιστής γερμανός φιλόσοφος. Ο Φώτης Τερζάκης, μελετητής αυτής της περιοχής των ιδεών και μεταφραστής αυτού του δοκιμίου, προσθέτει με την εισαγωγή του, τη δική του συμβολή στην κατανόηση του θεμελιωτή της «φιλοσοφίας της ελπίδας».