Η μεταστροφή του Καραϊσκάκη

«Δεν έκαμες, τω είπε, όσον έπρεπε έως τώρα το χρέος σου προς την πατρίδα, Καραϊσκάκη· ο Θεός να σε φωτίση να το κάμης εις το εξής. - Δεν το αρνούμαι, απεκρίθη, αναλαβών την συνήθη αυτού παρρησίαν ο Καραϊσκάκης. Όταν θέλω γίνομαι άγγελος και όταν θέλω διάβολος. Εις το εξής έχω απόφασιν να γενώ άγγελος.»
Πώς εξηγείται άραγε η μεταμόρφωση του Καραϊσκάκη από διάβολο σε άγγελο τα τελευταία χρόνια της Επανάστασης; Στην παρούσα μελέτη, η ριζική αλλαγή του Καραϊσκάκη αντιμετωπίζεται ως μια σύνθετη και ανοιχτή ως προς την κατάληξή της διαδικασία, η οποία μπορεί να κατανοηθεί σε συνάρτηση με την κοσμογονία που προκάλεσε ο πόλεμος της εθνικής ανεξαρτησίας συνολικά στις επαναστατημένες περιοχές και ειδικά στους οπλαρχηγούς των ορεινών επαρχιών της Ρούμελης. Η μεταστροφή του Καραϊσκάκη εξετάζεται σε συνάρτηση με την απορρύθμιση των σχέσεων και την απαξίωση των πρακτικών που συγκροτούν τον κόσμο των κλεφταρματολών, καθώς και σε αναφορά προς τη διαμόρφωση ενός νέου τύπου στρατού, του άτακτου στρατού της Εθνικής Επανάστασης.